Consistorium, Joanni de Janua, est vestibulum, porticus, locus ad consistendum, quod iis scilicet in locis consistant qui ad januas ædis præstolantur, donec in eas admittantur. Liber Esther cap. 5 :

Et ille sedebat super solium suum in Consistorio Palatii contra ostium domus.

Quod quidem Regis Consistorium non erat exterius Palatii vestibulum, seu Græcorum προαύλειον, sed interius ; nam paulo ante :

Induta est Hester regalibus vestimentis, et stetit in atrio domus regiæ, quod erat interius intra basilicam Regis, Et ille sedebat, etc.

Qua quidem notione Consistorium, exterius cubiculum, ex quo in Silentiariorum, et ex eo in ipsum Principis cubiculum ibatur, a consistente multitudine, et Principis audientiam præstolante, appellatum auctor est Cyrillus Scythopolitanus apud Alamannum ad Procopii Historiam arcanam. Ita etiam usurpavit Ordericus Vitalis lib. 2 :

Ecce Januas hic disponam, et ad ortum solis ingressum : primo Proaulam, secundo Salutatorium, in tertio Consistorium, in quarto Tricorium, etc.

Sed et ejusmodi

Consistorium, Locus fuit Cubiculariis potissimum addictus, in quo excubabant potius quam cubabant, quo paratiores essent ad Domini præcepta. Sidonius lib. 2. Epist. 2 :

Interjecto Consistorio perangusto, ubi somnolentiæ Cubiculariorum dormitandi potius quam dormiendi locus est.

Ita Monachus Sangallensis lib. de Caroli M. Gest. cap. 8. ait quosdam Legatos, priusquam ad Imperatoris admitterentur conspectum, reperisse in Consistorio Cubicularios Imperatoris circa magistrum suum. Cum igitur in hisce locis consisterent qui Principis audientiam præstolabantur, ipseque Princeps ex interiori cubiculo in illud exterius progrederetur et veniret, quo supplices audiret, et causas ac negotia dirimeret subditorum, in eo pro tribunali sedebat, quin etiam inquirentibus in negotium et dispicientibus Consistorianis, ut Ammianus lib. 15. ait. Atque inde

Consistorium, appellavere generatim locum in quo Princeps de rebus publicis consultat ac deliberat cum suis Consistorianis. Lexicon Græc. MS. Reg. Cod. 2062 : Κονσιστόριον ϰατὰ Λατίνους, θεῖον συνέδριον. Glossæ Basilicn : Κονσιστόριον, βασιλιϰον σέϰρετον. Alibi : Κονσιστόριον, σεϰρετάριον ϐασιλιϰόν. Ita enim legendum, pro συγϰατάριον. Concilium Calchedonense Act. 1 :

Σηϰρητάριος τοῦ θείου ϰονσιστορίου. Acta in Consistorio Gratiani

Angusti, seu

Commentaria rerum gestarum, ipsaque judicia

. habet Lex 3. Cod. Theod. de Offic. judic. (1, 8.) cujusmodi præterea habentur in l. 2. Qui bonis ex lege Jul. (4, 20.) in l. 1. de His quæ administ. (8, 15.) et in l. 5. et 8. de Fide test. (11, 39.) eodem Cod. Consistorii Gratiani meminit Ausonius in Grat. act. :

In illa vero sede, ut ex more loquimur, Consistorii, ut ego sentio sacrarii tui, nullus unquam superiorum aut dicenda pensius cogitavit, aut consultius cogitata disposuit, aut disposita maturius expedivit.

Postmodum Justinianus juri dicundo novum Consistorium extruxit in ea urbis parte, quam Hebdomum vocabant, de quo pluribus egimus ad Villharduinum n. 85. et in Constant. Christ.

Consistorium, Exedra ædi sacræ adjuncta, in qua forte consistebant Sacerdotes de rebus sacris cum Episcopo disceptaturi. Charta donationis Ecclesiæ Cornutianæ edita a Suaresio :

Item ante regias basilicæ vela linea plumata majora fissa numero tria. Item vela linea pura tria, ante Consistorium velum lineum purum. In Pronao velum lineum purum 1. et intra basilicum pro posticia (sic legendum) vela linea rosulata 6. et ante secretarium vel curricula vela linea rosulata pensilia, habentia arcus 2.

Consistorium, Thronus excelsior. Odilo in Translatione S. Sebastiani et S. Gregorii Suessionem cap. 43 :

Missarum sollemnia Cæsar Consistorium ascendens in honore Martyris fecit decantari.

Consistorium postmodum etiam appellaverunt consessum Episcoporum aut Presbyterorum, qui pro emergente quapiam inopinata difficultate congregabantur, ex loco ubi consistebant, appellationem sortitum, uti observat Holstenius ad Synodum Romanam sub Bonifacio II. pag. 228. quomodo etiamnum vocant Cardinalium consessum coram Pontifice. Joannes Villaneus lib. 7. cap. 63 :

Il Papa pieno Concistoro fece loro questa risposta.

Adde lib. 8. cap. 5 Gesta Innocentii III. PP. :

Ter in hebdomada solenne Consistorium, quod in consuetudinem jam devenerat, publice celebrabat, in quo auditis querimoniis singulorum minores causas examinabat per se tam subtiliter et prudenter, ut omnes super ipsius subtilitate et prudentia mirarentur.

Vide Provincialem Lyndwoodi pag. 98. 115. et 119. edit. 1679. Hist. Dalphin. tom. 1. pag. 125. col. 2. De Consistorio Papali multa habet Ceremoniale Romanum lib. 1. sect. 9.

Consistorium Lutheranorum, de quo Chronicon Episcoporum Merseburgensium apud Ludewig. Reliq. MSS. tom. 4. pag. 483 :

Supra jam mentio facta judicii ecclesiastici vulgo Consistorii Merseburgi instituti. Judicium hoc ecclesiastica gaudebat jurisdictione in ventilandis causis theologicis, ecclesiasticis ac matrimonialibus.