![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/361c.jpg)
« Archiatri » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 361c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ARCHIATRIARCHIATRI, Medici Principis, et qui in sacro palatio militant : de quorum dignitate multa
congessere Cujacius ad L. un. de Comitibus et Archiatrisacris Palatii, Joannes Filesacus
lib. 1. Selector. pag. 321. Jacobus Gothofredus ad tit. de Medicis, Cod. Theod.
Altaserra ad lib. 2. Epist. Gregorii Magni, etc.
Archiatriæ Dignitas, in leg. 8. Cod. Theodos. de Archiatris.
◊ Habuere etiam Reges nostri ab ipsis Regni incunabulis
Archiatros suos, quos ætas nostra Primos Regis Medicos vocat. Horum
qualemcumque seriem a nobis digestam, ne quid ad illustrandam mediam ætatem desit, hic
damus.
◊ Marcleifus Archiater sub Childeberto Rege. Gregor. Turon.
lib. 5. cap. 14.
◊ Petrus Archiater sub Theodorico Rege. Fredegar. in Chron.
cap. 27.
P. , 1766.
◊ Buhahylyba Bingezla,
Arabs, Caroli Magni medicus, in Specim. histor. ad Medic. Gall. pag. 15.P. , 1766.
◊ Farragus, Judæus, medicus
ejusdem imper. ibid.◊ Henricus Carnotensis cognomento Surdus, Archiater
Henrici I. Reg. Fr. Orderic. Vital. lib. 3. ann. 1059. Will. Gemetic. lib. 7. cap. 38.
◊ Obizo sub Ludovico VI. cujus Epitaphium, quod extat in
Claustro S. Victoris Paris. descripsit Gabriel Naudæus lib. de Antiquitate Scholæ
Parisiensis. Vide Joan. de Tolosa in Annal. Victorianis.
◊ Petrus Lombardus, Canonicus Carnotensis, Archiater Ludovici
VII. ann. 1138. obituar. Carnot.
◊ Petrus Ægidius, Canonicus Parisiensis, sub Philippo Aug. de
eo Guill. Brito sub finem Philippid. et Naudæus libro laudato pag. 35. 36.
◊ Magister Joannes de S. Albano, Decanus S. Quintini, natione
Anglus, Physicus Regis Philippi Aug. circ. ann. 1215. Vide Jacobita.
P. , 1766.
◊ Magister Rogerus de
Furnivalle sub Philippo Aug. ex Obit. eccl. Ambian. ad 12. diem mensis Julii :
Obitus magistri Rogeri de Furnivalle medici regis illustris Franciæ Philippi fortunatissimi.Si et Ludovici VIII. ut legitur in jam laudato Specimine pag. 15. anne tacuisset ?
P. , 1766.
◊ Rigordus, Philippi Aug.
Physicus et historicus, ex supradicto Specimine pag. 16.◊ Magister Ernaudus Pictavinus, Canonicus S. Quintini, Domini
Regis Physicus, ann. 1235. Hemeræus in Aug. Virom. pag. 222.
◊ Mag. Robertus de Duaco, Canonicus Silvanectensis, Physicus
Regis, seu, ut habet Naudæus, pag. 41. et 42. Margaritæ S. Ludovici uxoris. Vide eumdem
Naudæum in Disquisit. de Scholis Medic. Paris. pag. 92.
![[]](img/image.png)
![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/362a.jpg)
◊ Mag. Rogerus de Pruvino, Physicus Regis et Canonicus et
Cancellarius S. Quintini, sub S. Ludovico, de quo idem Hemeræus pag. 234.
◊ Mag. Dudo, Physicus et Clericus S. Ludovici ann. 1270. de
eo Guill. Carnot. de Vita et Mirac. S. Lud. pag. 477.
◊ Dudo, Physicus Regis sub Philippo Pulcro ann. 1285. idem
forte qui supra. Vide Not. ad Joinvill. pag. 114.
◊ Henricus de Hermondavilla, Philippi Pulcri Archiat. Naudæus
pag. 41. A Chirurgicis inter suos
recensetur idem Henricus ; haud scio an injuria.
P. , 1766.
◊ Mag. Joannes
Helliquinus, Suessionensis canonicus, Physicus regis, ex Charta Phil. Pulc. ann. 1302. in
Lib. rub. Cam. Comput. Paris. fol. 451. v° col. 2.P. , 1766.
◊ Mag. Robertus Fabri,
Clericus et Medicus regis fundator Abbatiæ. B. M. de Thorigneyo, ex Charta Phil. Pulc.
ann. 1308. in Reg. 44. Chartoph. reg. ch. 175. Rursum in Lit. ejusd. reg. ann. 1309. ex
Reg. 13. ch. 207.P. , 1766.
◊ Mag. Arnulphus de
Quiquempoit, Clericus et Physicus regis, ex Lit. Phil. Pulc. ann. 1310. in Reg. 45.
Chartoph. reg. ch. 141. ex aliis Lit. Phil. V. ann. 1320. in Reg. 59. ch. 451.◊ Petrus de Caspicaine, Physicus regis, ann. 1319 in Reg.
Noster.
◊ Gaufridus de Courvot, Physicus Regis, ann. 1300. 1321. ex
vet. Rotulo Gameræ Comput. Paris.
◊ Mag. Guillelmus Aymardi, Curatus parochialis ecclesiæ S.
Mariæ de monte, Constant. diœcesis, Physicus regis, ex Lit. Caroli IV. ann. 1327. in Reg.
64. Chartoph. reg. ch. 498.
P. , 1766.
◊ Mag. Gillebertus
Hamelinus, Physicus regis, in Lit. Philippi VI. ann. 1335. ex Reg. 69. Chartoph. reg. ch.
121.◊ Girardus de saint Disier, Physicus Regis, electus ann.
1351. in Comput. ann. 1351.
P. , 1766.
◊ Mag. Ægidius de
Semivilla, Physicus regis, in Lit. Joannis reg. Franc. ann. 1355. ex Cod. reg. 9822. 2.
fol. 7. r°.◊ Everardus de Conty sub Carolo V. Naudæus pag. 44.
◊ Gervasius Chrestien, Canonicus Parisiensis, Lexoviensis et
Bajocensis, Archidiaconus Carnotensis, Physicus Regis, fundator Collegii, quod in Academia
Parisiensi illius nomen retinet, ann. 1367 ; obiit ann. 1382. et jacet in Ecclesia
Bajocensi. Vide Brolium lib. 2. Antiq. Paris. pag. 543. 2. edit.
◊ Joannes de Guisco, Canonicus Nannetensis et Parisiensis,
Archiater ejusdem Caroli V. Naud. Disq. pag. 197.
P. , 1766.
◊ De Guistry, ut
legitur in Lit. Caroli V. ann. 1366. ex Reg. 97. Chartoph. reg. ch. 593. et in aliis ann.
1369. ex Reg. 100. ch. 554. ubi canonicus Paris. Nannet. et Corisopitensis dicitur. Rursum
memoratur in Charta ejusd. reg. ann. 1374. ex Reg. 106. ch. 130.P. , 1766.
◊ Plurimi iisdem annis sub
eodem Carolo V. medici regii titulo illustres occurrunt, quorum quis primarius fuerit,
haud facile est expiscari. Præter Gervasium Chrestien et Joan. de Guistry
adsunt :P. , 1766.
◊ Guibertus de Celesto,
qui sub medici regii appellatione nobilitatur Lit. ann. 1374. ex Reg. 105. Chartoph. reg.
ch. 519 : Nostre amé et feal Fisicien maistre Guimbert de Celsoy, in Lit. remiss. ann. 1369. ex Reg. 100. ch. 711. Rursum in Charta ann. 1378. ex Reg. 113. ch. 209.
P. , 1766.
◊ Thomas de Pisan,
Christinæ de Pisan parens, Physicus regis dicitur, in Lit. Caroli V. ann. 1372. ex
Reg. 106. ![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/362b.jpg)
Chartoph. reg. ch. 318. et in aliis ann. 1380. ex Reg. 117. ch.
74. Qui teste ejusdem filia in Caroli V. hist. part. 3. cap. 70 : estoit doctorifié à Boulongne la Grâce en la science de medecine; licet astronomiæ potissimum operam dederit.
P. , 1766.
◊ Joannnes Boutin,
Physicus regis appellatur, in Lit. ann. 1380. ex Reg. 117. ch. 72.P. , 1766.
◊ Mag. Joannes de
Tournamira, Physicus regis nobilitatur Lit. ann. 1378. in Reg. 113. ch. 141.P. , 1766.
◊ Mag. Jacobus de Burgo,
Medicus regis, in Lit. ann. 1378. ex Reg. 113. ch. 225.P. , 1766.
◊ Mag. Joannes Jacobi,
Physicus regis, in artibus et medicina magister, ex Lit. ann. 1378. in Reg. 112. ch. 304.
◊ Joannes Tabari, Canonicus Parisiensis, postmodum Episcopus
Morinensis ann. 1384. Vide Gall. Christ.
◊ Mag. Thomas a S. Petro, Physicus regis, et Catharinæ ejus
sororis, in Lit. ann. 1385. ex Reg. 128. ch. 112.
Cancellarius eccl. Bajoc. et physicus regis, in Charta ann. 1389. ex Reg. 138. ch. 28.
◊ Mag. Reginaldus Freron, Protophysicus regis, in
Ordinat. hospit. reg. Caroli VI. ann. 1386. ex Mem. E. Cam. Comput. Paris. fol. 100. v°.
in Lit. ann. 1391. ex Reg. 124 Chartoph. reg. ch. 231 et in Lit. nobilit. pro eodem ann.
1393. ex Cam. Comput.
◊ Guillelmus de Harsely, sub Carolo VI. hujus elogium
perstringit Froissart. 4. vol. cap. 44. 45. et seqq. et cap. 50.
P. , 1766.
◊ Joannes Clement vel de
Marle, Physicus regis Caroli VI. ex Specim. histor. ad Medic. Gall. pag. 17.P. , 1766.
◊ Joannes Sanglar,
Physicus regis, nobilitatur Lit. ann. 1423. in Reg. Cam. Comput. alias Bituric. nunc
Paris. fol. 41. v°.◊ Jacobus de Partibus, Canonicus Tornac. et Parisiensis
Archiat. Caroli VII. perpetuus et familiaris, Avicennæ Commentator. Naud. pag. 48.
P. , 1766.
◊ Thomas Coronæus, qui et
Thomas Francus dicitur, Caroli VII. Medicus, ex Epist. Philelphi lib. 12. fol.
90. 14. 9. et pridie kal. Aug.
1455. Lit. quibus civitate donatur ann. 1451. in Reg. 181. ch. 45 :
Nostre amé feal phisicien maistre Thomas le Franc du pais de Grece, etc.
◊ Enguerrandus de Parenti, Decanus Facultat. Parisiensis,
Arch. Ludovici XI.
P. , 1766.
◊ Gerardus Cochete,
medicus Ludovici XI. in Actis dissolut. matrim. Ludovici XII. fol. 140. ex Bibl. reg.
◊ Jacobus Coitier, Archiater Ludovici XI. a quo Ballivus
Palatii, ac deinde Præses Clericus in Camera Computor. constituitur ann. 1482.
◊ Adam Fumée, Turonensis, Doctor Monspel. Magister
Requestarum, et Archiater Regum Caroli VII. Ludovici XI. et Caroli VIII. demum Custos
sigilli Regii, obiit Lugduni.
◊ Angelus Cottus, Neapolitanus, Archiepiscopus Viennensis sub
Carolo VIII.
◊ Joannes Michael, Archiat. ejusd. Caroli VIII. ob. 12.
Augusti ann. 1491. Vide Naudæi Disquis. pag. 192.
◊ Joannes Martini, Gabalitanus, Doctor, Decanus Universitatis
Monspeliensis, Magister Cameræ Comput. sub Carolo VIII. ejus meminit Bertrandus tom. 1.
consil. 201. ut et Naudæus in Disquis. pag. 192.
P. , 1766.
◊ 22. Aug. ann. 1495.
mortuum esse scribit Andr. de la Vigne in Diario Expedit. Neapolit. edit. Godefridi
pag. 172.P. , 1766.
◊ Joannes Garsins,
Physicus regis, nobilitatur Lit. ann. 1495. in Reg. Cam. Comput. Paris. ![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/362c.jpg)
P. , 1766.
◊ Joannes Burgensis
Archiater regis, in Charta 16. Nov. ann. 1498. inter authent. de Pregent notarii
Blesens. fol. 410. Ubi error est, aut in Specim. histor. ad Medic. Gall. pag. 20. in quo
mortuus asseritur ann. 1480. Non alius forte a Ludovico Burgensi, de quo infra.◊ Joannes Trosseleri, Gabalitanus, Doctor et Cancellarius
Academiæ Monspeliensis, Archiat. Caroli VIII. obiit Senis in expedit. Neapolitana ann.
1495.
◊ Gabriel Miron, Perpinianensis, Archiat. Caroli VIII.
P. , 1766.
◊ Reginarum Annæ et
Claudiæ Archiater, patruus, ut suspicatur Auctor jam memorati Speciminis pag. 20.
Francisc. Miron Carolo VIII. a Consiliis et medicamentis, cujus mentio fit infra
sub Carolo IX.◊ Jacobus Ponceau, Aurelianensis. Archiat. Caroli VIII. et
Magister Cameræ Comput. Paris. Vide Naud. Disquis. pag. 170. 171.
◊ Joannes Avis, Archiat. Ludovici XII.
◊ Guil. Copus, Germanus, Archiat. Ludovici XII. et Franscisci
I.
P. , 1766.
◊ Salomon de Bombellie,
Archiater Ludovici XII. in Lit. ann. 1502. ex Reg. Cam. Comput. Paris.◊ Joannes Goueurot, Perticensis, Archiat. Francisci I. Vide
Ægid. Bry in Hist. Pertic. lib. 5.
◊ Ludovicus Burgensis, Archiat. Ludovici XII. Francisci I. et Henrici II. Vide Naudæi
Disquis. pag. 194. 197. et Historiam
Blesensem Bernerii pag. 434. Vide
supra Joannes Burgensis.
◊ Joannes Fernelius, Ambianus, Archiat. Henrici II. vir
scriptis suis commendatissimus, obiit Parisiis 26. April. ann. 1558 annos natus 52. Illius
elogium descripsere Thuanus lib. 14. Hist. Sammarthani in Elog. viror. illust. Croeselius
in Elog. Adr. Morlerius in Hist. Ambian. Hilario de Costa in Delphinis, Tiraquellus de
Nobilit. cap. 31. et alii.
◊ Joannes Chapelain, Arch. Henrici II. et Caroli IX. Vide Naudæi Disq. pag. 194.
P. , 1766.
◊ Jacobus Sanmarthanus,
Pictavensis, Physicus regum Henrici II. et Francisci II ann. 1551. ex privatis Comment. in
Specim. histor. ad Medic. Gall. pag. 22.◊ Guillelmus Milet, sub Francisco II.
◊ Hieronymus Montuus sub eodem Francisco II. utipse testatur
in epistola præfixa Practicæ.
◊ Joannes Mazille, Bellovacensis, Archiat. Caroli IX. Vide
Loisellum in Adversar. Bellovac. pag. 226. et Naudæi
Disq. pag. 195.
◊ Franciscus Miron, Archiat. Caroli IX.
◊ Sub eod. Rege Archiatri dignitatem obtinuere præterea
Nicolaus Dortomanus. N. de la Riviere, Basileensis, N. Petit, Doctor Aurelianensis, N.
Milon, de quibus Naudæus in Disquis.
◊ Marcus Miron, Dom. de l'Hermitage, Archiat. Henrici
III. sub quo legationes obiit, pater Caroli Miron Archiepiscopi Lugdun.
P. , 1766.
◊ Primus qui
Archiatrorum comes inscriptus est, ex eodem Specimine pag. 23.◊ Andreas du Laurens, Arelatensis, Doctor et Professor in
Universit. Monspel. Archiat. Henrici IV. obiit Parisiis annos natus 55.
◊ Nicolaus Dortomanus, Archiat. Henrici IV.
◊ ... d'Aliboux Basileensis, Archiat. Henr. IV.
◊ N. de la Riviere Basileensis, Archiat. ejusd. Henrici.
◊ N. Petit, Doctor Aurelianensis, Archiat. ejusdem Regis.
![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/A/363a.jpg)
◊ N. Milon, Doctor Pictav. Archiat. ejusdem Henrici IV. Vide
Naudæi Disq. pag. 198.
P. , 1766.
◊ Michael Marescot,
Lexoviensis, doctor et professor Parisiensis, Archiater Henrici IV. obiit. 20. Oct. ann.
1606. in jam laudato Specimine pag. 25.◊ .... Heroard, Archiat. Ludovici XIII.
◊ .... Bouvard, Archiat. Ludovici XIII.
◊ ..... Vallot, Archiat. Ludovici XIV. obiit ann. 1671.
◊ Antonius d'Aquin, Archiat. Ludovici XIV. de loco dimotus est an. 1693.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ G. Crescentius Fagon,
Archiat. Ludovici XIV. obiit 11. Martii an. 1718.P. , 1766.
◊ Jacobus Cousinot, Doctor
et Professor Parisiensis, Archiater Ludovici XIV. Obiit 25. Jun. ann. 1646. ex memorato
Specim. pag. 27.P. , 1766.
◊ Franciscus Vautier
ejusdem regis Archiater, mortuus ann. 1652. ibid.les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ .... Dodart, Archiater
Ludovici XV.P. , 1766.
◊ Ludovicus Poirier,
Doctor Paris. ann. 1676. Archiater Ludovici XV. ab ann. 1715. ad 1718. quo mortuus est.P. , 1766.
◊ Claudius Joan. Bapt.
Dodart, Doctor Paris. ann. 1688. Archiater Ludovici XV. obiit ann. 1730.P. , 1766.
◊ Petrus Chirac, doctor
Monspeliensis, Archiater Ducis Aurelian. Regentis, dehinc Ludovici XV. obiit 1. Mart. ann.
1732.P. , 1766.
◊ Franciscus Chicoyneau,
Cancellarius Universitatis Monspel. Archiater Ludovici XV. obiit 14. Aprilis ann. 1752.P. , 1766.
◊ Joannes Senac, Doctor
Monspeliensis, Archiater Ducis Aurelianensis, dehinc Ludovici XV.les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Archiater, in sensu morali apud Ordericum Vitalem fol. 656 : Ibi Gillebertus Luxoviensis Episcopus, Guntardus Gemmeticensis Abbas cum quibusdam aliis Archiatris sedulo excubant, et de spiritali ac corporali salute RegisHymnus de sancto Mauro Annal. Bened. tom. 5. pag. 634 :(Guillelmi Conquestoris)sollicite tractabant.
Te dux eximius ac pater almusGallis Archiatrum dat animarum.Hinc jam collacrymant oscula fratrum,Abscessumque tuum flendo susurrant.
