ARMATI, Milites cataphracti, armis omnibus instructi ; nostris Gens d'Armes. Chronicon Colmariense 2. part. ann. 1298 :

Habuit secum Australes, qui armis ferreis utebantur. Igitur Rex Adolphus contra Ducem Austriæ cum magna multitudine venientem, in occursum currit cum hominum armata multitudine copiosa. Armati reputabantur, qui galeas ferreas in capitibus habebant, et qui wambasia, id est, tunicam spissam ex lino et stuppa, vel veteribus pannis consutam, et desuper camisiam ferream, id est, vestem ex circulis ferreis contextam, per quæ nulla sagitta arcus poterat hominem vulnerare. Ex his Armatis centum inermes mille lædi potuerunt : habebat et multos, qui habebant dextrarios ; id est, equos magnos, qui inter equos communes, quasi Bucephalus Alexandri, inter alios eminebant. Hi equi cooperti fuerunt coopertoriis ferreis, id est, veste ex circulis ferreis contexta. Assessores dextrariorum habebant loricas ferreas, habebant et caligas, manipulos ferreos, et in capitibus galeas ferreas splendidas et ornatas, et alia multa, quæ me tæduit enarrare.

Hæc, et si prolixiora, describere placuit, ut vel inde percipiatur, cur Alemannorum

gentem ferream in equis ferreis advenire

dixerit Anonymus de Expeditione Asiatica Friderici I. et Theophylactus Bulgariæ Archiep. Epist. 16. ex Meursianis, τὸν Φραγϰὸν τὸν τράχηλον τέος σιδήρεον fuisse : et Anna Comnena lib. 11. Alexiad. eosdem Francos δία τῶν ὅπλων βάρος fuisse εὐχειρώτους. Vide Arma 1.