« »
 
[]« Autocephalia » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 494b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/AUTOCEPHALIA
AUTOCEPHALIA. Græci αὐτοϰεφάλους Episcopos appellarunt, qui a Patriarchis non dependebant ratione jurisdictionis ; sed eodem ac illi αὐτοϰεφαλίας jure gaudebant, nulli alii subjecti. Unde in sexta Synodo can. 39. qui etiam refertur a Constantino Porphyrogenito lib. de Adm. Imp. cap. 48. Nova Justinianopolis τό δίϰαιον ἔχειν τῆς Κωνσταντινοπόλεως,[] jus Constantinopoleos habere dicitur. Id autem juris in Ecclesia Orientali habuere præterea Archiepiscopus Bulgariæ, et alii nonnulli Metropolitani, ἀπό φιλοτιμίας ϐασιλιϰῆς, inquit Balsamon de Privilegiis Patriarcharum. In Ecclesia Occidentali idem privilegium sibi arrogasse Archiepiscopos Ravennates, auctor est Anastasius in Dono PP. :
Hujus temporibus Ecclesia Ravennatum, quæ se ab Ecclesia Romana segregaverat, causa Autocephaliæ, denuo se pristinæ sedi Apostolicæ subjugavit.
Idem in Leone II :
Sed et typum Autocephaliæ, quem sibi elicuerant (Archiepiscopi Ravennates) ad amputanda scandala sedi Apostolicæ restituerunt.
Unde patet, id privilegium consecutos Archiepiscopos Ravennates, vel a summis Pontificibus, vel ab Imperatoribus Constantinopolitanis, vel denique per usurpationem, maxime cum Roma ab eorum imperio avulsa, solus fere in Italia Græcis Augustis remansit Ravennensis Exarchatus ; ita ut nec Patriarchis Constantinopolitanis parerent, quibus nunquam paruerant, nec Pontificibus Romanis, qui ab Imperatoribus Orientis defecerant. Sed ab Italia demum omnino expulsis Græcis, hanc Ravennatis Ecclesiæ Autocephaliam abrogavere summi Pontifices, et statuere, ut Ecclesia Ravennas sub ordinatione sedis Apostolicæ esset, et ut juxta antiquam consuetudinem in civitatem Romanam veniret Archiepiscopus ordinandus, ut ibidem narrat Anastasius. Vide Hieronymum Rubeum lib. 4. Hist. Ravennat. pag. 209. et Glosssar. med. Græc. voce Αὐτοϰέφαλοι.