« »
 
[]« Barcaniare » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 574c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BARCANIARE
BARCANIARE, Barganniare, Barguinare, Tricari, tergiversari ; Italis Bargagnare, nostris Barguigner, quod proprie est licitando cunctari, Marchander. Vide Raynouard. Glossar. Rom. vol. 1. pag. 187. voce Barganh. Murator. Antiq. vol. 2. col. 1149. Ebrardus Betuniensis in Græcismo cap. 9 :
Institor est, instat qui pro precio minuendo :
  Mercator vendit, institor illud emit.
Capitula Caroli Calvi tit. 28. Edict. Carisiac. Pertz. vol. Leg. 1. pag. 477. :
Missus Reip. provideat, ut si non invenerit illum denarium merum, et bene pensantem, ut cambiare illum mercanti jubeat. Si autem illum denarium bonum invenerit, consideret ætatem, et infirmitatem, et sexum hominis, quia et feminæ Barcaniare solent, et aut ictibus, prout videbit competere, aut minutis virgis..... castiget.
Barganniare. Leges Ethelredi Regis apud Wanetingum editæ cap. 26 :
Mercatores qui bonam pecuniam portant ad falsarios, ab ipsis emunt, ut impurum et minus appendens, et inde mangonant, et Barganniant, etc.
Leges Edw. Confess. :
Nemo Barganniet, extra portum,... quod si quis extra portum Barganniet, Owerhinessæ Regis culpa sit.
Barganizare, Bargannizare, apud Rymer. tom. 8. pag. 162. col. 1 :
Ad tot equos Barganizandum, emendum, et providendum, et eos, cum sic Barganizati, empti et provisi fuerint, etc.
Et tom. 13. pag. 164. col. 1 :
Emere, vendere, mercandizare, deliberare, recipere, Bargannizare et commutare, cambiare, excambiare, recambiare, etc. Madox
Formulare Anglic. pag. 288 :
Debi, concessi, Barganizavi, vendidi et hac præsenti charta mea confirmavi.
Barguinare Eodem significatu ac Barcaniare. Charta S. Bernardi Abbatis Clarevall. ann. 1145. in Tabulario Episcopat. Altisiod. :
De illis qui pisces vendunt, Comes habet 4. creditarios, in quibus Episcopus nihil accipit. Si ad alios Thelonearius Episcopi primus advenerit, et primus Barguinaverit, tantum accipiet, quantum Curia Episcopi necesse habebit, et Thelonearius Comitis faciet, si pariter venerint, pariter accipient quod invenient. Similiter in aliis victualibus facient. Barguigner,
nostris. Joinvilla in S. Ludovico :
Quant le Souldan entendit la bonne volonté du Roy, il dist, Par ma foy, franc et liberal est le François, qui n'a voulu Barguigner sur si grant somme de deniers.
Vetus Statutum de Mercatorib. Parisiens. apud Brodeum in Cons. Paris. art. 89 :
Si une personne Barguine denrée à l'estail, ou à l'ouvroer d'un marchand où il veut acheter, etc.
Statutum pro Megiceriis Parisiensibus :
Nul ne puisse Berguigner peaux de boucherie au Dimenche, ne aux Festes solennelles, etc.
Occurrit rursum infra. Libertates villæ de Perusa ann. 1260. apud Thomasserium pag. 99 :
Si hom estranges Bargine [] aver à la Paerose, etc.
MS. :
Je suis pucelle, jonette et eschavie,
Si dois bien i estre des homes Bargingnie.
Balduinus de Condato MS. :
N'est pas tele pane au marchié prise,
Ou on Bargaigne, ou on prise,
Vair et gris et tout autre avoir.
Anglis to Bargaine, est Paciscor, stipulor, contraho, a bargain, Stipulatio, contractus ; unde Bargain et sale, contractus vicissim compensativus apud Rastallum in Explic. vocum obscurar. Cambrobritannis apud Boxhornium, Bargen, est etiam conventus, contractus, sponsio. A Bargena, deducit Scaliger ad Festum.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bargania, apud Rymer. tom. 7. pag. 378 :
Postquam emptor rationabiliter monetam pro iisdem vinis semel vel bis venditori eorumdem vinorum optulerit, liberationem eorumdem vinorum in Bargania existentium dictis emptoribus faciendi, et ea quam cito inde requisiti fuerint liberandi pro pretio superius ordinato.
Et tom. 13. pag. 161 :
Omnimodas usuras, contractus usurarum, Barganias corruptas, etc.
Et pag. 165 :
Venditionis, Barganiæ, emptionis, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Bargannea, apud eumd. Rymer. tom. 13. pag. 164 :
Barganneas et conventiones facere et tractare.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Barganizatio. Madox Formulare Anglic. pag. 215 :
In complementum executionis et performationis quarumdam Barganizationis et conventionis.
Barganizator. Controversiarum Barganizatores, in Statuto Bervicensi Edw. III. Reg. Angl. ann. 20. qui aliis lites suscitant :
Faiseurs de complots, pour susciter des procéz à autruy.
A voce Anglica Bargaine, paciscor, stipulor. Vide Conspirator. Occurrit præterea vox Bargaine in veteri Poëmate MS. cui titulus, le Roman de la prise de Hierusalem :
Dedans Jerusalem ot un temps molt estrange,
Mult i ot de vitail delirose Bargainne.
On i prant un dernier d'une sole chastaigne,
Morte est la povre gent, ni a cel ne se plaigne,
Mult on fait en cest an doloirose Bargainne.
Vetus Poema vernaculum MS. dictum, les Enseignemens Trebor de vivre saigement :
Més quant elle est à Barquennier,
Ki donques li vodra aider,
Il li saura gré de l'ouraigne ;
S'il est prodom cil qui Barquenne.