« »
 
[]« Basileus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 592c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/BASILEUS
BASILEUS, Rex, ex Græc. βασιλεύς. Gloss. Ælfrici Saxonicum Basileus, Kyning, i. Rex. Ingulfus :
Totius Occidui climatis orbis terræ Basileus.
Fortunatus in Vita S. Medardi cap. 9 :
Hæret Basileus eventu tantæ rei attonitus.
Hanc porro Basilei appellationem videntur sibi præ cæteris arrogasse veteres Angliæ Reges ; nam Edgarus, qui in Chartæ initio, quæ habetur tom. 1. Monastici Anglic. pag. 65. se Magnæ Britanniæ præsidere ait, hanc vero sic claudit :
Ego Edgar totius Albionis Basileus... confirmavi.
Ita passim ipse et alii, ibidem pag. 84. 93. 102. 140. 218. 236. tom. 2. pag. 838. 840. 841. 1054. apud Florentium Wigorn. pag. 617. Ingulphum pag. 884. Will. Malmesburiens. pag. 58. Rogerum Hoveden. pag. 426. 435. in Addit. ad Matth. Paris pag. 156. 157. etc. Commeneus Albus in Vita S. Columbæ Abb. Hyensis cap. 25 :
Totius Britanniæ Imperator ordinatur.
Basilei, seu Βασιλέως titulum Imperatores Byzantini nulli alii Principi præterquam sibi competere persuasum habebant, cæteros Ρήγας seu Reges appellantes. Vide Glossar. med. Græcit. vocibus Βασιλεύς et Ῥήξ, col. 180. et 1293. Gesta Innocentii III. PP. pag. 117. de Joannicio Rege Bulgariæ :
Ipse præterea coronam regni legitime receperat a summo Pontifice : sed ipse qui se appellabat Constantinopolitanum Basilea, coronam Imperii temere usurpaverat a seipso, etc.
Basilei Nicaphoris, apud Thietmar. Chron. lib. 3. cap. 13. Hunc tamen Bulgarorum Regi detulere, quem Βασιλέα dicebant cujus etiam Legatos, cæterarum gentium Legatis præponebant, ut est apud Luitprandum in Legatione, [] ubi meminit Petri Bulgarorum Vasilei. Vide Scylitzem pag. 623. Eumdem etiam titulum Carolo M. tribuere Legati Nicephori Imperatoris ann. 812. Annales Franc. :
More suo Laudes ei dixerunt, Imperatorem eum et Basileum appellantes.
Pertz. vol. Script. 1. pag. 199. lin. 32. pag. 355. lin. 35. Quo loco Eginhardus habet Βασιλέα. Hanc postmodum appellationem invidere Caroli successoribus iidem Imperatores ; qua de re lepidam instituit expostulationem Ludovicus II. Imp. adversus Basilium Macedonem, in ejus Epistola, quam descripsit Baronius ann. 871. n. 57. Chron. Salernitan. ap. Pertz. vol. Scriptor. 3. pag. 521. lin. 54. pag. 522. lin. 11. pag. 524. lin. 50. Vide quæ in hanc sententiam adnotavimus ad Alexiadem pag. 236. et ad Joinvillam pag. 316.