« 1 capitalis » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 133b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CAPITALIS1
1. CAPITALIS, Primus, præcipuus. Capitalis Friborgi, in Legibus Edwardi Confes. cap. 20.
Apud Sanutum lib. 3. part. 11. cap. 7. Capitales dicuntur, qui aliis Capitanei.
Capitales Barones, apud Robertum de Monte ann. 1159. id est præcipui. Capitales
Ecclesiæ, apud Robertum Valciodorensem in Vita S. Forannani Abbat. num. 9. et in Charta anni 1089. apud Miræum tom. 1. pag. 75. col.
1.
Capitales Curiæ, in Actis aliis ejusdem Sancti num. 13. Capitales viri de
Curia, ibid. num. 15. Capitales ac principales
homines, in Chronico Mellicensi pag. 446. col. 1. Domini Capitales in
Indice MS. Beneficiorum Eccl. et Diœces. Constantiens. fol. 51. verso, et in Formulari
Anglic. Thomæ Madox pag. 68. Capitalis mansura ibid. pag. 79. Capitale
Monasterium, in Charta anni 1030. inter Acta SS. Benedict. sec. 3. part. 2. pag.
624. Capitalis pars Ecclesiæ, infra in
Capitium
2
P. , 1766.
◊ Capitales
inimici, in Chron. Andr. Danduli apud Murator. tom. 12. Script. Ital. col 498.
Chiefs d'ostel, in Lit. ann. 1370. tom. 5. Ordinat. reg. Franc. pag. 374. Vide
Caput 3.Capitalis, Gallis Captau vel Capitau, Dignitatis nomen, quibusdam ex
illustrioribus Aquitaniæ Proceribus attributum, quos Comitibus, Vicecomitibus, et
Baronibus vulgo accenset Consuetudo municipalis Burdegal. art. 75. Sed præsertim duos ex
iis, hac dignitate insignitos observare est, le Captal de Buch, et le Captal de
Trene.
◊ Prioris crebra occurrit mentio apud Froissartem, Berrium,
Tillium, et alios Historiæ Franciæ Scriptores. Joannes de Grailly, Capitalis de
Bogio appellatur, in Fœdere, quod inter Castiliæ Regem et Anglos initum est ann. 1362.
et aliis Chartis, quas laudat Marca lib. 1. Hist. Beneharn. cap. 8. Capitau de
Buef, in Chron. Flandr. cap. 98. Est autem Bogium, Aquitaniæ municipium ad
canalis ostium, quod sinum Arcachonium efficit. Ex quo quidam censuere,
Capitales appellatos, quod essent domini loci istius, qui est
promontorium, seu, ut vulgo Galli efferunt, Caput in mare excurrens, Cap de
Buch. Alii dictos putant, quod essent Capitanei istius castris ; Capitales enim
quandoque cum Capitaneis, seu Præfectis, confundi, ex Sanuto diximus : atque ita
Capdals usurpat Raimundus Montanerius in Chron. cap. 133. 185. Porro Chronicon
MS. Bertrandi du Guesclin eumdem Guesclinum exhibet heraldum, seu fecialem,
Capitalis de Buch sic alloquentem :
Inscriptio portæ Atrebatensis urbis :Et direz par delà à vostre reparier,Que nous irons à eux, s'il ne viennent à premier,Car je crois, se Dieu plaist, que je puis esploier,Que du Castal de Buef mangeray un quartier,Ne je ne panse anuit autre char manger.
Veteres Chartæ scriptæ ann. 1459. Capitalatum et Capitalagium de Botgio vocant, eumque tradunt primitus possessum a P. Amanevo de Bordeu, qui obiit sine liberis, cujus frater fuit P. de Bordeu, Dominus Podii Paulini, Castri novi, et Insulæ S. Georgii, qui filium habuit P. de Bordeu Capitalem de Bogio, et Assalhidam de Bordeu nuptam P. de Gresly Vicecomiti de Benaugis et de Castilhone. P. de Bordeu absque liberis pariter mortuo, Capitalatus in Gresliacam familiam transiit, ac deinde in Lebretensem.Captal de Beuf, qui y fut pris,Comme Capitaine de haut pris.
P. , 1766.
◊ Lit. remiss. ann. 1399.
in Reg. 154. Chartoph. reg. ch. 626 : Jehan Graylin Capdau de Bug, et soy disant conte de Bigorre, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Capitalissa de Bogio, pro uxore Capitalis de Bogio, in Literis ann. 1354. tom. 5. Rymeri pag.
785.Capitalem Trenæ recenset Regestum Constabulariæ Burdegal. fol. 131. inter Nobiles Senescalliæ
Burdegalensis his verbis :
Captau de la Trena debet pro castro de Trena, et pro his quæ tenet a Rege in diversis parochiis, 100. sol. 8. den. de sporta.Hujus etiam meminit Regest. Homagiorum nobilium Aquitan. fol. 11. et 17 :
Petrus Captalis de Trena sub tutela Raymundi de Novelliano 1273.Vide Marcam. in Histor. Beneharn. lib. 6. cap. 24. num. 9.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Capitalem Sententiam Suscipere, Occidi ab hostibus. Barthii Gloss. ex Hist. Palæst. cap. 11 : Illi autem qui voluerunt, Capitalem sententiam susceperunt.Cap. xxvi :
Duo ex militibus exierunt de turre vulnerati, tertio tres hastæ detrunctæ sunt in manibus. Illi duo acceperunt Capitalem sententiam.Vide Capital 2.