« »
 
COMMERCHIUM, COMMERCIUM 1, COMMERCIUM 2, COMMERCIUM 3, COMMERCIUM 4.
[]« Commerchium » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 447c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/COMMERCHIUM
COMMERCHIUM, Tributum, quod pro mercibus seu pro Commercio, a mercatoribus pensitatur. Convent. Saonæ ann. 1526. pag. 8 :
Et si quis devetum generale non servaret, et nisi etiam pro Commerchiis et gabellis communis Januæ, etc.
Et pag. 9 :
Item de gratia speciali concedunt, quod Saonenses pro Commerchiis, drictibus et gabellis, pro tempore præterito pro quibus essent, non possint nec debeant trahi ad præsentem civitatem Januæ.
Vide in Commercium 1.
[]« 1 commercium » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 447c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/COMMERCIUM1
1. COMMERCIUM, Permutatio, commutatio. Gloss. Lat. Gr. : Commercium, συναλλαγή. Papias : Commercia, commutatio mercis. Commercia, negotia. Chronicon Besuense :
El pro tali Commercio dedit illi 25. sol. et unum combam.
Commercium, Merx ipsa. Glossæ antiquæ MSS. : Mercimonia, Commercia. Gloss. Lat. Gall. : Commercium, Mercerie, ou marchandise. Fortunatus lib. 3. de Vita S. Martini :
Oceanusque negat Commercia ferre Britannis.
Capitulare Lud. Pii ann. 821. cap. 1 :
Ut nullus teloneum exigat, nisi in mercatibus, ubi communia Commercia emuntur ac venundantur.
Charta ejusd. Imp. ex Tabulario S. Germani Autisiod. :
Teloneum de 4. navibus quæ per Ligeris flumen, seu cætera flumina propter sal et cætera Commercia discurrebant, etc.
Vetus Charta sub Carolo C. apud Catellum lib. 5. Rerum Occitan. pag. 746 :
Et de quocunque Commercio ex quo telloneus exigitur vel portaticus, etc.
Commercium, Tributum quod pro mercibus seu pro Commercio, a mercatoribus pensitatur. Charta Balduini Reg. [] Hierosol. ann. 1109. apud Ughellum in Episcop. Genuensib. :
Commercium nullum dabitis in tota terra quam habeo, vel acquirere potero.
Sanutus lib. 2. part. 2. cap. 4 :
Quod præfata tributa, datia, et Commercia, aliaque necessaria nequaquam transferri valeant.
Conventiones Michaelis Paleologi cum Genuensibus ann. in Hist. nostra Gallo-Byzantina :
Item promisit et convenit quod non imponet, aut exiget, aut exigi faciet aliquod novum Commercium, dacitum, seu exactionem in toto imperio prædicto.
Vide Ughellum tom. 7. pag. 1362. Glossæ Basilic. : Τελώνιον, ϰομμέρϰιον. Anna Comnena lib. 6. Alexiad. pag. 162 :
Μήτε μὴν ὑπὲρ ϰουμερϰίου, ἢ ἑτέρας τινὸς εἰσπράξεως τῷ δημοσίῳ εἰσϰομηζομένης παρέσχεν ἄϰρι ϰαὶ ὀϐόλου ἑνός.
Sæpe hac notione occurrit apud Græcos Scriptores sequioris ætatis. Vide Glossar. Meursii, Fabroti et med. Græcit. Hinc
Commerciarius, Κομμερϰιάριος, pro tributorum exactore, in Chronico Alexandrino pag. 900. apud Constantinum Porphyrog. de Administr. Imp. cap. 43. et in Actis S. Anastasii Persæ cap. 4.
Commercius, Negotiationis socius, commerciarius. Gloss. Græc. Lat. : Συνωνητής, Comparator, Commerciarius. Veteres formulæ cap. 45 :
In quoscumque portus civitatis, seu mercada, nullo contradicente suus venditor, vel Commercius quodlibet negotium potestatem habeat vendendi.
Glossar. Ælfrici : Comercimus, Cepena þinga gevrixle. Sed legendum Commercium, quod Saxonica videntur sonare, rei venalis permutatio.
[]« 2 commercium » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 448a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/COMMERCIUM2
2. COMMERCIUM, Idem quod Merces. Vide in hac voce. Charta Caroli C. Reg. Francor. ann. 3. Ind. 7. ex Tabul. S. Cyrici Nivernensis :
Nam Dominus et avus æquivocus noster, sicut in auctoritate genitoris nostri continetur, ad petitionem Hieronymi quondam ejusdem loci et urbis Episcopi, pro Commercio animæ suæ ac remuneratione ipsius sancti loci ejusdemque Ecclesiæ, ex ipsis rebus propriis villas et cellulas reddit, etc.
Annal. Bened. tom. 3. pag. 710. col. 1. ex Donatione facta Monasterio S. Juliani Turon. ann. 940 :
Exinde sibi cœlestia credunt percipere Commercia.
[]« 3 commercium » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 448a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/COMMERCIUM3
3. COMMERCIUM, Idem quod Commarchia, Confine, limes. Tabula Peutingeriana VII :
Fines exercitus Syriatici et Commercium barbarorum.
Annales Francor. ann. 809 :
Aureolus Comes, qui in Commercio Hispaniæ atque Galliæ...... residebat.
Frustra hic Confinio reponunt viri docti, quod idem est quod Commercium, quod ita apud Eginhardum legi advertant : neque enim id factum vitio librariorum, nam ita etiam præferunt Annales Bertiniani, et alri. Hinc
Commerciones, qui aliis Commarchani, qui in confinibus ac limitibus habitant. Leges Inæ Regis Westsaxonum cap. 11 :
Si quis inter Commerciones regni nostri roboriam et violentam captionem faciat.
Saxonica editio habet gemerum, limites, confinia.
Commercatrix Romanorum Barbaries, in Vita Lietberti Episcopi Cameracensis cap. 1. id est, Gentes barbaræ Romanorum finibus vicinæ.
[]« 4 commercium » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 448a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/COMMERCIUM4
4. COMMERCIUM, Loier, in Glossar. Lat. Gall. ex Cod. reg. 7692.
P. Carpentier, 1766.
Commercium Utile, Reditus, proventus, Gall. Droits utiles. Tabul. S. Albini Andegav. ann. 1098 :
Quod quia erat dos uxoris suæ secundæ Adeleiæ, ..... pro monasterio illo dedit ei utile Commercium, ad voluntatem ejus, dimidium fevum, scilicet de Balneolis.
[]