CULTURA 1, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« 1 cultura » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 652a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CULTURA1

1. CULTURA, Ager cultus, Gallis, Couture. Guerardo in indic. pecul. Irminon. Ager vel incertæ quantitatis, vel qui uno aratro in anno exarari potest. Gloss. Lat. Græc. : Cultura, Γεωργία, γεωπονία. Lactantius de Mortibus Persecut. n. 7 :

Ut enormitate indictionum consumptis viribus colonorum desererentur agri, et Culturæ verterentur in silvam.

Lex Wisigoth. lib. 10. tit. 1. § 9 :

De silvis, quæ indivisæ forsitan resederunt,... et fortasse fecerit Culturas.

Adde § 13. Polyptychus Floriacensis :

Nonus mansus est indominicatus, ubi habet Culturas 5. et pratum, et silvas, et aquas cum farinario.

Fulcherius Carnot. lib. 3. Hist. Hieros. cap. 37 :

Hic potitur vineis, ille Culturis.

Sugerius de Reb. a se gestis

cap. 12 :

Culturas nostras, quas ibidem habebamus dominicas... colonis, qui ibidem inhabitarent, censuales fecimus.

Charta Gaufredi Comitis Andegav. apud Chopin. lib. 3. de Sacra polit. tit. 1. § 8 :

Terram quoque, quam pater meus bubus propriis excolebat, et dicebatur Cultura Comitis.

Codex MS. Irminonis Abbatis San-German. fol. 94. col. 2 :

Habet ibi de terra arabili Culturas viiii. quæ habent bunaria ccciiii.

Passim ap. Irminon. Vide Guerard. indic. general. Index MS. Beneficiorum Eccles. et Diœc. Constantiensis fol. 24 :

Exceptis Culturis supra quibus Rectores duarum portionum percipiunt decimam.

Fleta lib. 2. cap. 71. § 3 :

Quot campi, et quot sunt Culturæ in dominico, et quot acræ arabiles in qualibet Cultura.

Occurrit hæc vox passim in utroque significatu, apud Gregor. Turon. lib. 6. Hist. cap. 20. lib. 9. cap. 24. Ingulfum pag. 888. Silvestrum Giraldum lib. 1. Itiner. Cambriæ cap. 2. Hemeræum in Augusta Viromand. pag. 228. in Probat. Hist. Vergiac. pag. 145. apud Doubletum pag. 882. Vassorium in Hist. Noviomensi pag. 925. Perardum pag. 17. 21. 22. 47. in Miraculis S. Vedasti n. 10. etc. Habetur etiam pluries apud Agrimensores, locis a Rigaltio indicatis.

P. Carpentier, 1766.

◊ Coitiveure, in Charta ann. 1270. ex Tabul. S. Mich. in Eremo.

Cultura sæpe sumitur pro modo agri, qui colitur et aratur. Tabularium S. Remigii Remensis :

Sunt ibi Culturæ tres, ubi possunt seminari inter utramque sationem, sigulæ, frumenti, hordei, modii 116.

Chronicon Valcidiorense pag. 526 :

Ipse vero Comes, quæ eidem Abbatiæ ab eodem Rege conferebantur, ibidem replicavit, et designatis 95. terræ mansis, Culturis 10. cum magnis redditibus, etc.

Baldricus Noviom. lib. 1. cap. 25 :

Mansos 60. Culturas ii. Ecclesias ii. etc. Κουλτούρα

eadem notione in Diplomate Rogerii Comitis Siciliæ apud Ughellum tom. 1. pag. 1023.

Costura, Idem quod Cultura, ex Gallico Couture, in Charta Hugonis Comitis S. Pauli ann. 1229 :

Et duo arpenta terræ in Costura nostra desuper Volengiatum.

Chartularium S. Vandregesili tom. 1. pag. 148 :

Pratum... situm intra hardineas ex una parte et Costuram S.

Vandregesilli ex altera... Actum ann. mcclv. Maistre Vacces en son Roman de Rou MS. :

N'y a buef ne charue, ne villain en arée,
Ne vigne prooignie, ne Couture semée.

MS. :

La sus emmi cele Couture,
Me faites une sepulture.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Cotura, Eadem notione. Madox Formul. Angl. pag. 184 :

Ego Simon de Pinkeni dedi et concessi... Roberto filio Hernaldi, pro homagio suo et servitio, et pro iv. marcis de gersuma, totam Coturam meam de Borthfurlong wannabilem, et tantum pratum quantum habui ibi, in campo Orientali Caturam (Coturam) meam super Hethul juxta terram molindinarii et super aliam Coturam de Hethul desuper, duas foreras cum capuciis prati.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Coutura, Eodem significatu. Chartularium SS. Trinitat. Cadomensis fol. 70. v°. :

Coutura quæ est juxta masuram Lefceline quatuor acrarum est, et valet quinque sext. frumenti.

Chartular. S. Vandregesili tom. 1. fol. 22 :

Vendidi... unam pechiam terræ... intra Couturam Monachorum S. Vandregesili.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Coustura, Idem. Charta Odonis Abb. Caziacensis pro Ecclesia Resbacensi ann. 1264. ex Archivo hujus Monasterii :

Noverint universi nos tenere ab Ecclesia Resbacensi terram des Essarts usque ad undecim quarteros continentem, medietatem Cousturæ de Luquie, etc.

P. Carpentier, 1766.

◊ Charta ann. 1351. in Reg. 81. Chartoph. reg. ch. 559 :

Quandam Cousturam seu peciam terræ, duo millia arpenta terræ continentem.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Custura. Bullarium Fontanell. fol. 17. v°. :

De Custuris quas ego vel homines mei in palustribus ejusdem villæ facimus vel

inter facere poterimus... Ann. mlxxxvi.

« 2 cultura » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 652c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CULTURA2

2. CULTURA, Cultus, adoratio, in leg. un. Cod. Theod. de Imag. Imper. (15, 4.) Cultura idolorum, in 8. Ildephonsi additione ad librum S. Isidori de viris illustribus, Concilia Hisp. tom. 3. pag. 78.

P. Carpentier, 1766.

◊ Cultivement, eadem acceptione, in Charta S. Ludov. reg. Franc. ann. 1254. ex Reg. feud. comit. Clarimont. in Cam. Comput. Paris. :

Nous pour regart dou Cultivement divin, etc.

« 3 cultura » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 652c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CULTURA3

3. CULTURA, Culcita, stragulum, Gall. Coite. Instr. ann. 1379. inter Probat. tom. 3. Hist. Nem. pag. 20. col. 2 :

Culturas, coperturas, vasa argentea... rapuerunt.

Vide Cultra 1.