« »
 
[]« Curcinbaldus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 664a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CURCINBALDUS
CURCINBALDUS, Curceboldus, Vestis [] species. A brevitate sic dicta. Vide supra Churzibolt. Odo Cluniacens. lib. 2. de Vita S. Geraldi cap. 23 :
De suo quoque vestimento, videlicet Curcimbaldo indutum latenter extra tentoria deduci fecit.
Wolphardus Presb. lib. 1. de Vita S. Walburgis num. 19 :
Curceboldum, quem prius ad texendum erexerat, flexis digitulis texere cœpit.
Quidam Codd. habent Curciboldum, alii Cuciboldum. Innocentius III. PP. lib. 1. Epist. pag. 31. Edit. Venetæ, et 29. Edit. Colon. de Canonicis Regularib. :
Cortibaldum insuper, subaros quoque in hieme, sotulares habeant in æstate, caligas tam lineas quam laneas, et scafones similiter habeant duplicatos, capas nigras singuli de mantellario habeant vel nadivo, pelles agninas albas, etc.
Ex his emendanda Acta Murensis Monasterii pag. 33 :
De stola sancti Desiderii, et Thurciboldo ejus, et caligula ejus.
Legendum enim Curcinbaldo, ut et in Querimonia Berengarii Vicecomitis Narbonensis adversus Guiffredum Archiepisc. Narbon. :
Non chlamydes neque capas polemitas, non cyclades, non dalmaticas, non Cureballi, non lignum dominicum, etc.
Ubi leg. Curcinbaldos, aut Cortiballos ; nam
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Cortiballus et Cortibaudus, Bituricensibus ac Lemovicensibus Courtibauld, Tunica brevior est seu Dalmatica, quam gestabant Diaconi, cæterique ministri inferiores. Consuetudines MSS. S. Augustini Lemovic. fol. 2 :
Matricularius indutus debet præire processionem cum magna cruce et uno vexillo, et Diaconus indutus dalmatica portans librum Evangeliorum in manibus, cum duobus pueris indutis Cortibaudis et tenentibus candelabra cum candelis, debet ire ultimus post Priorem, etc.
Fol. 3 :
Nona dicta induat se Dompnus Abbas cum stola et crossa et vestimento parato, et ministri cum Cortibaudis accipiant crucem et aquam benedictam.
Et fol. 22 :
Acquisivit huic Ecclesiæ xxx. sext. frumenti... præterea quamdam casulam, dalmaticam, Cortibaudum dolsamit rubeum.
In Regulis antiquis Officiariorum S. Martialis ejusdem urbis dicitur Thesaurarii esse Casulas et Cortiballos custodire, et in MS. anni 1229. memorantur Cortibaus festals et Cortibaus ferials. Ordinarium ejusd. Eccles. apud Marten. de antiqua Eccl. Disciplina in Officiis celebrandis pag. 98. de Octava Natalis Domini : Primam lectionem vigiliarum nocturnarum
debet legere Succentor indutus Cortiballo, id est, dalmatica, assistente sibi diacono ordinario, non Canonico, tenente duas parvas candelas insimul junctas ad librum : quinque lectiones sequentes leguntur per Canonicos in Cortiballis ; tres ultimæ lectiones sequentes leguntur per Canonicos in cappis sericis.
© École des chartes.