« »
 
[]« 3 custos angliæ » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 681a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CUSTOS3
3. CUSTOS Angliæ, qui alias Gubernator, Rege absente, nostris Regent. Florentius Wigorn. et Simeon Dunelmensis ann. 1067 : Rex
Guillelmus Normanniam repetiit... fratremque suum Odonem Bajocensem Custodes relinquens, etc
. Tradit Matthæus Westmonaster. anno 1254. Henrico III. in Vasconia agente, Reginam et Richardum (Cornubiensem) Comitem regni Custodes fuisse ; Henricus Knyghton Comitem Cornubiæ Gardianum terræ Angliæ constitutum anno 1284. ab Edwardo I. in Vasconiam proficiscente : et Seldenus, Joannem Bedfordiæ et Humfredum Glocestriæ Duces, quibus vicissim regimen Angliæ, Henrico Rege V. in Galliis agente, permissum est, Custodes Angliæ vocitatos. Sic Arthurus Princeps Walliæ Custos Angliæ constitutus est, Henrico Rege VII. ex Anglia profecto. Sic Petrus Gavestonus Custos Angliæ erat, Edwardo II. Rege in Galliis agente. Sic alii. Adde Chronicon Flandr. cap. 74. Sed et Hiberniæ Prorex, Custos Hiberniæ, et dignitas ejus, Hiberniæ Custodia, stylo solenni, Joannis et Henrici III. Regum maxime ævo nuncupabatur. Abbreviat. Rotul. Original. ann. 12. Edwardi III. pag. 128 :
Endenture faite entre Sire Edward eisnez fitz au noble roi d'Engleterre, ducs de Cornewaille, count de Cestrie et Gardeyn d'Engleterre d'une part, etc.
Custodes Regni : dicti etiam apud nostros, qui postmodum Regentes in Epist. 116. ex Sugerianis. Exstat Charta Philippi III. Regis ann. 1270. data in Castris juxta Carthaginem, descripta a Duchesnio in Probat. Hist. Castilioneæ pag. 69. qua, si quid sibi humanitus contingeret, fratrem suum Carolum Custodem Regni constituit, donec Ludovicus Regis filius annum 14. complevisset. Vide Regens.