« »
 
DEFENSOR 1, DEFENSOR 2.
[]« 1 defensor » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 039c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/DEFENSOR1
1. DEFENSOR, Advocatus, in Cod. Th. leg. 2. de Postulando (2, 10.) leg. 3. de Dilation. (2, 7.) apud Symmachum lib. 8. Ep. 17. lib. 9. Ep. 28. lib. 10. Ep. 32. etc. Vide Advocatus.
© École des chartes.
[]« 2 defensor » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 039c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/DEFENSOR2
2. DEFENSOR, Tutor, in Lege Longob. lib. 1. tit. 30. § 13. Ludov. Pii 17. in Capitulis Caroli M. lib. 4. cap. 22. et in Cod. Theod. leg. 3. et ult. de Tutor. (3, 17.) leg. 1. de Adm. et peric. tutor. (3, 19.) leg. 1. de Denuntiat. (2, 4.) []
Defensores Civitatum, Syndici, qui suscipiunt negotia civitatum, in Formula defensoris civitatis, apud Senatorem lib. 7. Ep. 11. Apud Ammianum lib. 25. Silvanus Causarum defensor dicitur, qui in Chronico Alexandri πολιτευόμενος, id est, Decurio. Vide leg. 7. et 18. D. de Munerib. et Honorib. (50, 4.) Sed et
Defensores Civitatum dicti, ut olim Tribuni plebis, qui eligebantur civium decretis, in civitatibus quæ civium frequentia celebres erant, ut essent qui disciplinæ invigilarent, plebem et Decuriones ab omni insolentia compescerent, naucleros et mercatores tuerentur, tributa curarent, injurias patientium querelas exciperent, et alia ejusmodi quæ habentur in tit. Cod. Justinian. (1, 55.) et Theod. (1, 11.) Defensoribus civitatum, de quibus agunt præterea Desiderius Cadurcensis Episcop. Ep. 16. Marculfus lib. 2. form. 27. Formulæ veteres cap. 53. 54. Lex Wisigoth. lib. 2. tit. 1. § 26. lib. 12. tit. 1. § 2. Edictum Theoderici Regis cap. 53. Capitula Caroli Mag. lib. 5. cap. 234. 387. e Julian. Nov. Epistola Severi Episcopi apud Baron. ann. 418. num. 41. Symmach. lib. 1. Epist. 65. lib. 9. Ep. 35. Vide Cujac. in Paratit. et lib. 3. Obs. cap. 14. et Juretum ad Symmach. lib. 9. Epist. 35. Savin. Histor. Jur. Roman. med. temp. tom. 1. § 23.
Defensores Ecclesiarum, quorum Institutum a Patribus Africanis manavit, qui ab Imperatoribus facultatem sibi dari petierunt, in Concilio Carthag. quod habitum est ann. 407.
constituendi Defensores scholasticos qui in actu erant, vel in munere defensionis causarum, ut more Sacerdotum provinciæ, iidem ipsi qui defensionem Ecclesiarum susciperent, haberent facultatem pro negotiis Ecclesiarum, quoties necessitas flagitaret, vel ad obsistendum obrepentibus, vel ad necessaria suggerenda, ingredi judicum secretaria
. Ita Codex Canon. Afric. cap. 97. Ex quibus patet Ecclesias Africanas antea suos Defensores habuisse, sed ex ordine Ecclesiastico. Adde leg. 38. Cod. Th. de Episcopis, (16, 2.) et leg. 7. de Denuntiat. (2, 4.) Vide Advocatus.
◊ Erant et Ecclesiarum Defensores interdum ex ordine Ecclesiastico, uti diximus. In Conc. CP. sub Agapeto PP. art. 2 :
Ἰωάννης ὁ θεοσεϐέστατος πρεσϐύτερος ϰαὶ ἐϰϰλησιέϰδιϰος τῆς ἁγιωτάτης μεγάλης ἐϰϰλησίας.
De Defensoribus Ecclesiarum ex Clericorum ordine, agunt præterea Concil. Milevit. II. cap. 16. Concil. Afric. cap. 42. 64. Codex Can. Eccles. Afric. cap. 75. 97. Epist. Gelasii I. cap. 3. Hormisd. Epist. 25. sub fin. Gregor. Magnus lib. 1. Dial. cap. 10. lib. 1. Epist. 25. 26. lib. 2. Ind. 11. Epist. 54. lib. 7. Ind. 1. Epist. 4. Ind. 2. Epist. 39. lib. 12. Epist. 30. Anastasius in Vitis PP. pag. 72. Gregor. Turon. de Vitis Patrum cap. 6. Vita Aldrici Episc. Cenoman. num. 8. etc.
Defensores Romanæ Ecclesiæ, ex ordine pariter Clericali, quorum munus erat pauperum potissimum et Ecclesiarum defensioni et utilitatibus invigilare, et ut legata ad pias causas relicta in eleemosynam pauperibus distribuerentur, ut est in formula Defensoris constituendi apud Gregorium M. lib. 4. Epist. 25. lib. 7. Epist. 66. lib. 11. Epist. 21. et Senator. lib. 9. Epist. 15.
◊ Mittebantur etiam a Summo Pontifice in provincias, ut implorantibus Apostolicæ Sedis auxilium adessent. Ita idem Gregor. M. lib. 1. Dial. cap. 4. lib. 2. [] Ind. 11. Epist. 36. lib. 4. Epist. 4. lib. 7. Ind. 2. Epist. 66. 67. lib. 9. Epist. 32. lib. 10. Ep. 4. 47. lib. 11. Epist. 52. Joan. Diac. lib. 2. Vitæ ejusd. Greg. cap. 53. Curabant præterea Patrimonia Romanæ Ecclesiæ in diversis provinciis constituta, ut est apud Gregor. M. lib. 7. Ind. 10. Epist. 17. Ind. 2. Ep. 24. lib. 8. Ep. 39. et Senatorem lib. 3. Ep. 45. Acta S. Sebastiani num. 68. de Caio PP. :
Tranquillinum fecit Presbyterum : S. Sebastianum autem, qui ad multorum profectum sub specie militiæ latebat, Defensorem Ecclesiæ instituit, cæteros vero subdiaconos fecit.
Meminit Tuti Romanæ Ecclesiæ Defensoris, Felix III. PP. in Epist. ad Zenonem Imp. et in alia ad Monachos urbis CP. quem ait a se creatum
de provectioribus intra Ecclesiam Clericis
, nempe Romanam : nam de aliarum civitatum Clericis non deligebantur, ut est apud Gregor. M. lib. 4. Epist. 25. Excogitatum istud muneris genus a Patribus Africanis, uti jam observatum, par est credere, ex Concilio Charthag. IV. cap. 9 :
Propter afflictionem pauperum, quorum molestiis sine intermissione fatigatur Ecclesia, ut Defensores eis adversus potentias divitum, cum Episcoporum provisione delegentur.
◊ Horum numerum Romæ ad septem auxit idem Gregor. M. eosque septem regionibus assignavit, ut ipse testatur lib. 7. Ind. 1. Epist. 17. ubi de eorum officio ac privilegiis agit, ut et ordo Romanus, in quo
Defensores Regionarii
dicuntur, ut et in Epist. 22. Pauli PP. in Ep. 3. Stephani III. PP. etc. Joan. Diac. in Vita ejusd. Greg. lib. 2. cap. 20 :
Septem ex Defensoribus honore regionario decorandos indixit.
Adde Anastasium in S. Hadriano PP. pag. 110. et Morinum de sacris Ordinat. part. 3. exercit. 16. cap. 6. 7. 8.
◊ Primus Defensor, qui Primicerius Defensorum, in ordine primus ex septem Defensoribus Ecclesiæ Romanæ apud Gregor. M. lib. 7. Ind. 1. Ep. 17. in Epistolis Pauli PP. 23. 24. apud Anastasium pag. 65. tom. 4. Histor. Franc. pag. 733. 757. etc. qui scilicet ad primatus gradum pervenit : Græcis Πρωτέϰδιϰος, de qua dignitate multa Gretzerus, Meursius, Goarus, et alii congesserunt.
Subdefensor, qui a Defensore ad vices suas agendas interdum delegabatur. Gregorius VII. PP. lib. 6. Ep. 8 :
Oilardo quoque Subdefensori prædictæ possessionis.
Defensores Senatus, in leg. 2. et 3. Cod. Th. de Prædiis Senator. (6, 3.)
Defensores, in militia Græcanica, qui Cursores subsequebantur, ut eos defenderent, si ab hostibus ingruentibus aut cladem paterentur, aut propellerentur. Ita Glossæ Basilic. Leo in Tactic. cap. 7. § 37. 41. cap. 12. § 78. et Mauricius laudatus a Rigaltio in Glossario.
Defensor Navium. Sexta Synodus Act. 3. et 9 :
Ἀναστάσιος διάϰονος ϰαὶ νοτάριος πλοιέϰδιϰος.
Vetus Interpres Defensorem navium vertit.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Defensor et rector mercadantiæ civitatis Placentiæ, in Chronico Parmensi ad ann. 1290. apud Murator. tom. 9. col. 819. A.
© École des chartes.