« Endothys » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 266c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ENDOTHYS
ENDOTHYS. Hieron. Rubeus in Histor.
Ravenn. ex MS. ait Maximianum Archiepisc. donasse Ecclesiæ Ravennati
Endothyn bissinam pretiosissimam omnem Christi Dei historiam continentem: præterea adjunxisse
ex auro aliam Endothyn ; in qua auro textili pictæ erant omnium qui illum præcesserant, Archiepiscoporum imagines. Ubi recte viri docti ἐνδύτην aut legi aut intelligi debere censent. Nam et Græcos mappam altaris majorem, seu mantile quod insternitur altari, ita vocitare, auctor est Goarus ad Eucholog. etsi potior videtur conjectura hic ἐνδύτην sumi pro velo, quo altaris pars anterior tegebatur. Id confirmat Agnellus in libro Pontif. cum ait de S. Victore :
Fecitque Endothim super S. Ecclesiæ altarium Ursianæ ex auro puro cum staminibus sericis ponderosa nimis mediam habens coccam ; et inter quinque imagines suam ibidem cernimus, et subtus figuratos pedes Salvatoris grafia contexta est purpurata.In hunc locum vide Muratorium tom. 2. pag. 104. ubi integram approbat Cangii nostri explicationem. Vide Descriptionem nostram S. Sophiæ num. 65. ubi adde apud plerosque Scriptorum ἐνδύτην masculino generi efferri.