« »
 
[]« Exagella » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 336a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/EXAGELLA
EXAGELLA, Trutina, seu potius quota pars quæ unicuique hæredum ex successione obvenit : legitima pars hæredis,[] cum aliis veluti ad exagium, seu trutinam exæquata. Ennodius, in Vita B. Epiphanii Episc. Ticinensis pag. 413 :
Ninguido aere, et quali solent homines ad tecta confugere, Ravennam egressus est, et per omnes Æmiliæ civitates celer venit, tanquam ad sepulcri receptaculum properans, omnibus Sacerdotibus in itinere positis munificus, communis, affabilis, et quasi Exagellam relinquens, seipso præstantior.
Id est, Sacerdotibus omnibus, ac si hæredibus, ex suis bonis concessa legitima portione. Utitur etiam S. Zeno Veron. Serm. 6. ad Neophytos. Hinc Exagellario titulo possidere, aut relinquere. Regula Magistri cap. 91. ubi de bonis Monachi :
Audite regulæ nostræ a patribus salubre statutum consilium. De portione ejus tres fiant partes æqualiter, una distributa Abbatis manibus pauperibus vel indigentibus erogetur : aliam vobis, vel fratribus suis pergens ille ad Comitatum Sanctorum Exagiliario munus titulo derelinquat : tertiam vero partem viatici sui utilitate deferat secum Monasterii usibus profuturam.
Ubi legendum videtur Exagellario.