« »
 
[]« 3 fortia » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 573a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/FORTIA3
3. FORTIA, Forcia, Munitio, Fort, Forteresse. Guillel. de Podio Laurentii cap. 30 :
Cum cunctis villis et Fortiis, quæ erant sub ejusdem castri dominio, in quibus erant 20. Fortiæ, vel infra, etc.
Adde cap. 20. Charta Oldegarii Episc. Barcinon :
Retinemus omnes decimas ... domorum videlicet et villarum, castrorum et Fortiarum, quæ ibi sunt.
Vide Hist. Episcopor. Lodovens. pag. 218. et Garieffum in Episcopis Magalon. pag. 95. 134. 176. 198. Instrument. ann. 1212. apud Marten. tom. 1. Anecd. col. 834 :
Item, nullus in terra Comitis quæ subest ditioni ac potestati suæ attentet firmare de novo, aut reædificare castrum vel Fortiam quæ diruta sunt, sine assensu Comitis.
Quod non semel ibidem recurrit. Vide Bartholom. Scribam lib. 6. Annal. Genuens. ad ann. 1242. et alibi. Hinc
P. Carpentier, 1766.
Fortia, pro Carcer. Stat. Montisreg. pag. 30 :
Tenere debeat arrestum in Fortia curiæ præsentis civitatis, donec ipsum computum fecerit.
Stat. crimin. Saonæ cap. 4. pag. 6 :
Si vero non impetratis litteris serenissimi senatus ad defensiones, aliquo modo pervenerint in Fortiis justitiæ, etc.
Vide supra Força 4.
Refortiuncula, Parva munitio. Thomas Walsinghamus ann. 1317 :
Ad Walterum de Seby suæ consortem malitiæ se contulerunt, qui in Refortiuncula sua de Horton latens, vicinis similem injuriam referebat.
Forcaiadella, Eadem notione, in Charta Hispan. in Histor. Segoviensi cap. 19. § 9.
Fortiare, Munire, Fortifier. Castella firmata et Forciata, in Charta apud Bromptonum, munitiora facta. Moret. in Antiquit. Navarræ pag. 593 :
Pergat cum eo in unum super ipsos castellos capiendos, quos tenet Sancius Ramirez Forciatos Regi Sancio Garsiæ.
Hinc
Infortiare. Charta Raimundi Comitis Tolosæ in 30. Regesto Archivi Regii Ch. 121 :
Ita etiam quod nos nec dictam villam Inforciare poterimus.
Vincentius Belvac. lib. 32. cap. 98. de Damiata :
Erat quoque civitas ipsa ... fortissima, multumque, postquam alias capta fuerat, Infortiata.
Charta Ludovici Regis Franciæ ann. 1228. apud Catellum in Comitib. Tolosan. pag. 334 :
Sex millia marcharum solvet ... ad muniendum, Infortiandum, et custodiendum castrum Narbonense.
In alia ibid. pag. 355 :
Speluncæ Infortiatæ.
Gesta Philippi III. Reg. Franc. pag. 547 :
Igitur post deditionem urbis Gerundensis, Rex Franciæ eamdem reparari et Inforciari præcipiens, etc.
Ita hac notione in Charta ann. 1230. in Probat. Hist. Drocens. pag. 259. Enforceur de femmes, in veteri Consuetudinario Franciæ. Vide Infortiare, etc. suis locis.
Placitum Inforciare est, cum ad illud peragendum plures judices conveniunt : Renforcer la Cour. Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 29 :
Si justitiam sine judicio dimittant, (judices) sed summonitis terrarum dominis Inforcietur Placitum termino competenti, si fuerint, vel non fuerint antea summoniti, etc.
Et cap. 33 :
Si quis in curia sua, vel in quibuslibet agendorum locis placitum tractandum habeat, convocet Pares et vicinos suos, ut Inforciato judicio gratuitam, et, cui contradici non possit, justitiam exhibeat.
Fortificare, Munire. Fortifier, ἰσχυρίζειν, in Onomast. Gr. Lat. Occurrit in Hist. Cortusior. lib. 5. cap. 3. etc. Chron. Andr. Danduli apud Murator. [] tom. 12. col. 487 :
Armis et hominibus munierunt, levaverunt pontem, et se Fortificaverunt in Rivoalto.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortificatio, Munitio, Fortification nostris. Charta ann. 1389. apud Menester. Hist. Lugdun. pag. 185 :
Quod cives et habitantes sunt multum onerati ex subsidiis regiis quæ subeunt, et ex facto Fortificationis ejusdem civitatis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortificare. Confirmare, roborare, Fortifier. Chron. Modoet. apud Murator. tom. 12. col. 1099 :
Ut paventes animos Germanorum Fortificaret de suorum agmine.
Ibid. col. 1131 :
Ad accendendum et Fortificandum eos in prœlium.
Forcelletum, Munitiuncula, castelletum, Petit Fort, Forcelet, in 1. Statuto Westmonasteriensi cap. 17. Fortelet, apud Brittonem cap. 20. Fleta lib. 1. cap. 20. § 119 :
De his, qui fugaverint averia ad castra vel Forcelleta, et ea ibi detinuerint.
Adde lib. 2. cap. 47. § 1. et Knyghtonum ann. 1342. pag. 2581. Forciletum, eidem Knyghtono ann. 1342.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Forticulum, Eadem notione. Processus de S. Catharina Senensi apud Marten. tom. 6. Ampliss. Collect. col. 1265 :
Eidem Virgini (Catharinæ) quoddam Forticulum modicum extra civitatem Senarum constitutum pro ædificando uno Monasterio tradidit.
Fortalitium, Munitio, arx, castrum, nostris, Fort, Forteresse. Wil. de Podio Laurentii cap. 85 :
Et eis Fortalitia tradebantur, et ad suam dabant obsides voluntatem.
Chronicon incerti auctoris, editum a Catello, ann. 1226 :
Consules occurrebant, et Regi Fortalitia tradebant.
Elinhamus Prior de Leuton, in Gestis Henrici V. Regis Angl. ann. 5 :
Ad Fortalitii facti murique cacumen,
Hostes portabant dolia, ligna, petras.
Occurrit non semel apud Ericum Upsaliensem in Hist. Suecor. Charta ann. 1312 :
Ponere (vexillum) in turri seu Fortalitio dicti castri. Domus Fortalitii,
in Charta Guidonis Abb. ann. 1200. tom. 1. Macer. S. Barbaræ Lugdun.
Fortalitia, Eadem notione, occurrit passim in Hist. Cortusiorum lib. 1. cap. 15. 18. lib. 5. cap. 3. lib. 7. cap. 18. etc. apud Sanutum lib. 2. part. 2. cap. 6. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortareza, in Charta ann. circ. 1173. tom. 3. novæ Gall. Christ. inter Instr. col. 1074.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortaricia. Chron. S. Medardi Suession. tom. 2. Spicil. Acher. pag. 791 :
Anno 1210. muri et Fortaricia Ecclesiæ S. Medardi facta sunt.
Occurrit etiam apud Baluz. tom. 2. Hist. Arvern. pag. 498.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortecia. Regimina Paduæ ad ann. 1336. apud Murator. tom. 8. col. 442 :
Fecit unam magnam Forteciam et ibi stetit cum toto suo exercitu.
Pactum ann. 1126. inter Probat. tom. 2. Hist. Occit. col. 442 :
Hæc duo castella dono vobis cum ipsis suis Forteciis, quæ ibi hodie sunt, et in eorum terminiis factæ fuerint. Fortelesse
sæpius, pro Forteresse, in Lit. ann. 1361. ex Memor. D. Cam. Comput. Paris. fol. 45. v°. et 46. r°. Fortresche, in Ch. ann. 1340. ex Chartul. 23. Corb.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Forteda. Sponsalitium Adalmodis Comitissæ ann. 1056. in Append. ad Marcam Hispan. col. 1109 :
Dono tibi omnia castra et castella et Fortedas quæ in prædicto comitatu sunt vel erunt.
Adde coll. 1153. 1154. 1158. et 1160.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortelesia, in Charta ann. 1239. apud Thomasserium in Biturig. pag. 86.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortelicia, apud Duchesnium Hist. [] Norman. pag. 1055. D. Brussel de Feud. usu tom. 1. pag. 384. et Murator. tom. 12. ex Chron. Domin. de Gravina col. 568.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortellicium, in Charta Caroli Reg. Franc. et Siciliæ ann. 1497. et in altera Johannæ Reginæ Siciliæ ex Cod. MS. Bibl. Coislin.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortellitia, in Actis SS. Maii tom. 5. pag. 378.
P. Carpentier, 1766.
Fortera, Eadem notione. Charta ann. 1161. inter Probat. tom. 2. Hist. Occit. col. 579 :
Ita ut deinceps ipsum castrum, neque Forteram seu Forteras, quæ amodo ibi erunt, vobis non aufferamus.
Forterescia, Forteressia, Annal. Victor. MSS. ad ann. 1304 :
Flandrenses autem astute fecerant quasi munitionem de suis curribus et quadrigis..... Franci plures de Flandrensibus occiderunt, et adhuc plures occidissent, nisi fuisset prætacta Forterescia de curribus.
in Tabul. Fossatense fol. 36. et in Litteris ann. 1220. apud Marten. tom. 1. Anecd. col. 880 :
Theobaldus Comes Campaniæ tradidit mihi castrum Portuense, Forteressiam scilicet et proventus. Forteressa,
apud Rymer. tom. 8. pag. 410.
P. Carpentier, 1766.
Fortesa, Forteza, Pari intellectu. Pactum ann. 1111. inter Probat. tom. 2. Hist. Occit. col. 379 :
Castrum Appamiarum cum Fortesa, et Fortesas quæ modo ibi sunt, etc. Forteza,
in Homag. ann. 1132. ibid. col. 454.
P. Carpentier, 1766.
Fortesia, Fortessia, Eadem acceptione, in Charta ann. 1124. ibid. col. 427. et in alia ann. 1126. col. 432.
P. Carpentier, 1766.
Fortetia, Eodem significatu. Charta ann. 1231. apud Lam. in Delic. erudit. inter not. ad Hist. Sicul. Bonincont. pag. 152 :
Item promiserunt et juraverunt dare castrum Camparenæ et suas Fortetias et munitiones omnes cum guarnimentis.
P. Carpentier, 1766.
Fortherotia, Idem Charta Guill. dom. Salionis ann. 1281. in Chartul. eccl. Lingon. ex Cod. reg. 5188. fol. 18. v° :
Accepi.... feodum domus et Fortherotiæ et fossatorum et pertinentiarum domus domini Bartholomei de Villacomitis.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Forteria, vel Forterium, inter Anecd. Marten. tom. 1. col. 1003.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortialitium, in Charta ann. 1282. inter Instrum. tom. 4. novæ Gall. Christ. col. 32.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Forticia, in Annal. Genuens. Bartholomæi Scribæ lib. 6. ad ann. 1229. Fortitia, alibi non semel.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortilicia, apud eumdem ad ann. 1227. et alibi. Fortilicium, ad ann. 1249. in Chron. Andr. Danduli, et apud Rymer. tom. 13. pag. 95. 96. etc. Vide Fortilecia, suo loco.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Fortiligatum. Litteræ ann. 1523. apud Rymer. tom. 13. pag. 797 :
Castra, maneria, Fortiligata, etc.
Fortitium, Arx, castrum, Fort. Testamentum S. Fulcranni Episc. Lodovensis :
Et in villa, quam dicunt Fodinas, Ecclesiam, quæ fundata est in honorem S. Mariæ, cum ipsa turre, et cum ipsis Fortitiis, quæ modo sunt, et in antea erunt.
Fortitudo, Castrum, munitio. Will. de Podio Laurentii cap. 46 :
Interceptis subito excubiis illam Fortitudinem occuparunt.
Tabularium Lascurrense, apud Marcam lib. 5. Hist. Beneharn. cap. 15. n. 1 :
Tulit illum honorem de Murel S. Mariæ cum Fortitudine sua, et tenuit eum in vita sua.
Charta ann. 1125. apud Catellum in Comitib. Tolosan. pag. 188 :
Excepta medietate civitatis de Avenione, et de castro et Fortitudinibus, quæ ibi [] sunt, vel erunt de territorio, etc.
Adde Vitam S. Anselmi Lucensis Episc. n. 71. Bartholom. Scribam lib. 6. Annal. Genuens. ad ann. 1227. Bullam Innocentii VI. PP. ann. 1356. apud Ludewig. tom. 6. pag. 16. etc.
P. Carpentier, 1766.
Hinc Mittere in fortitudine, pro munitionibus sepire, in Charta ann. 1145. inter Probat. tom. 2. Hist. Occit. col. 511 :
Duas itaque villas, Saviaha et Pederlas, laudo et concedo supradicto abbati Bernardo, ut mittat illas in Fortitudine in loco sibi congruenti, et provideat supradictus abbas et ejus successores, ut non exeat mihi guerra nec successoribus meis.
Vide in Fortia.