« 1 francisci » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 592b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/FRANCISCI1
1. FRANCISCI, Franci, Galli, Φραντζίσϰοι, Nicetæ in Isaacio
et Alexio num. 2. et Pachymeri lib. 3. cap. 8. Utuntur non semel Scriptores, Leo Ostiensis
lib. 1. cap. 64. Hariulfus lib. 1. cap. 15. lib. 3. cap. 10. 25. lib. 4. cap. 32. Dudo de
Morib. Norman. passim, Nangius in Chr. ann. 1182. Chron. Parmense ad ann. 1282. apud Murator. tom. 9. col.
802. etc. Solidi Francisci. Vide Solidus. Scara Francisca,
in Annal. Franc. ann. 778. Francisca lingua, pro Gallica. Hermoldus Nigellus lib.
1. de Ludovico Pio :
Germanos hac appellatione designatos apud Hermold. Nigell. auctor est Murator. tom. 2. Antiq. Ital. med. ævi col. 1020. In Epitaphio Gregorii V. PP. in Æde Vaticana :Seu quis Franciscam mavult reserare loquelam,Nominis ut possit noscere notitiam.
Et in Gestis Consulum Andegav. cap. 6. n. 6. Francisce componere, apud Otfridum in Epist. ad Liutbertum Archiep. Mogunt. Franciscus habitus, apud Aimoinum lib. 5. cap. 33. Syndon Francisca, in Charta ann. 1197. apud Ughellum tom. 7. pag. 1275. Vestitus patrius, id est, Franciscus, apud Eginhardum in Vita Caroli M. pag. 102.Usus Francisca, vulgari, et voce Latina,Instituit populos eloquio triplici.
Cuspis Franciscus, miles Franciscus, Franciscus mos, apud laudatum Hermoldum. Lana Gallica Italis dicitur Francisca, teste Polydoro Virgilio lib. 1. Hist. Anglic. Quippe veteres Etrusci Franciscos appellabant, quos alii Francos. Ita Joan. Villaneus lib. 2. cap. 18. et alibi non semel.
◊ Hanc vero enuntiationem mutuati videntur populi omnes a
Longobardis, aut Sclavis, qui gentilitia et appellativa nomina efferebant plerumque in
isc, quod potissimum solenne est etiamnum Dalmatis. A Sclavis Anglo-Saxones
hauserunt eum morem, apud quos Romanisc est Romanus : Lundenisc,
Londoniensis, etc. In veteri Charta apud Perardum in Burgund. pag. 26. et 27.
Saraceniscus, Longobardiscus, legitur. Ita Thraciscus apud Capitolinum et
Jornandem de Rebus Geticis in Maximino : Spaniscus, non semel apud
Anastasium : Hunniscus, apud Vegetium lib. 4. Art. veterin. cap. 6. et
Monachum Sangall. lib. 2. in Præfat. Frigiscus, apud eumdem Veget. Teutiscus,
Metiscus, apud Mon. Sangall. lib. 1. cap. 11. Sclaviscus, in Annal. Franc.
Fuld. ann. 871. Græciscus, apud Gerbertum Epist. 153. Daciscus, in Notitia
Imper. etc.