FUGACES, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Fugaces » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 3, col. 622c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/FUGACES

FUGACES, Fugitivi servi, qui a dominorum servitio se subducunt, in leg. 8. Cod. Th. de Jurisdict. (2, 1.) qui Refugæ dominorum dicuntur apud Gregor. Turon. de Miracul. S. Martini cap. 58. Fuga lapsi, in Charta ann. 865. in Tabular. Bellilocensi in Lemovicib. n. 176 :

Cum mancipiis supra manentibus seu Fuga lapsis.

Præterea in Lege Ripuar. tit. 30. § 2. tit. 72. § 2. in lege Longob. lib. 1. tit. 9. § 22. tit. 36. § 5. lib. 3. tit. 12. § 1. Liutpr. 91. (6, 38.) Grimoald. 3. Carol. M. 121. Capitul. Car. M. lib. 3. tit. 26. Adde Annales Franc. Fuld. ann. 801. etc. Salvianus lib. 4. de Gubernat. Dei :

Illorum fugam non tam debemus ad eos referre, qui fugiunt, quam ad eos, qui fugere compellunt. Vim patiuntur infelicissimi, famulari optant, et fugere coguntur : discedere a servitio dominorum suorum nolunt, et conservorum suorum crudelitate non permittuntur ut serviant, etc.

Fugaces Alterius Retinere non licebat, ut testatur Gregorius Turon. lib. 6. Hist. cap. 31. et ex eo Flodoardus lib. 2. cap. 2. nec eis panem dare, ut est in Lege Burgund. tit. 6. § 9. 10. aut viam ostendere, in Lege Wisig. lib. 9. tit. 1. § 7. aut capillum facere, in Lege Burg. tit. 6. § 4. Wisigoth. lib. 9. § 5.

◊ Interdum tamen ex privilegio, Ecclesiis maxime concesso, licebat fugitivos recipere ; unde eos vi abstrahere sub pœna mulctæ pecuniariæ 80. sol. prohibetur, in leg. Alaman. cap. 3. § 4. Exemplum prodit Ingulphus pag. 859.

◊ Auris abscissione mulctatos Fugaces servos tradit Gregorius Turon. lib. 5. cap. 48. et ex eo Aimoinus lib. 3. Hist. Franc. cap. 43.

Fugitivi, apud Practicos nostros et Anglicos dicuntur tenentes in villenagium, qui in aliorum dominia transeunt, inconsultis dominis : qui

cum consuetudinem revertendi habere desierint, incipiunt esse Fugitivi ad similitudinem cervorum domesticorum, vel si chevagio sint obnoxii, illud solvere desierint

. Ita Bracton. lib. 1. tit. 1. § 3. et Fleta lib. 1. cap. 7. § 7. Fugitivi Dei, id est Ecclesiæ tenentes, in Legib. Henrici I. cap. 11.

Secta Fugitivi, dicitur de domino, qui fugacem sequitur, id est, requirit, ut est in Lege Burg. tit. 6. § 2. Ad hoc autem, ut Fugitivi dominium servet dominus, debet

illum statim persequi, et infra annum clameum suum apponere, quo facto non currit tempus contra dominum, cum res per clameum appositum efficiatur litigiosa. Si vero dominus negligens fuerit in prosequendo et in clameo apponendo qualitercumque, si Fugitivus revertatur post annum, non erit domino licitum, nec tutum, manum apponere, etc

. Bracton. lib. 1. tit. 1. cap. 10. § 3. Fleta lib. 1. cap. 7. § 7. lib. 4. cap. 11. § 23. Ad sectam fugitivorum pertinent, quæ habet Consuet.

Catalaun. art. 18 :

Si tels hommes ou femmes de corps s'estoient retirez furtivement, sont reputez serfs Fugitifs, et n'ont par ledit temps acquis franchise.

Ejusmodi fugitivorum sequelam seu persecutionem, suite vel Poursuite vocant Consuetudines municipales, Bituricensis tit. 1. art. 1. Solensis art. 1. Nivernensis tit. 8. art. 6. Burbonensis art. 189. 197. 303. Trecensis art. 3. 6. Calvimont. art. 3. Vitriacensis art. 145. Arvernensis cap. 27. art. 2. 9. Marchensis art. 147. etc. Donationes factæ Eccl. Salisb. cap. 13 :

Placitum est habitum et quæsitio Ilbungi Fabri, qualiter Socco eum conquisierit in servum.

Receptio Fugitivi, in Legibus Henrici I. Regis Angl. cap. 23.

◊ De servis Fugacibus, seu fugitivis, plura habent Lex Burgund. tit. 6. Lex Wisigoth. lib. 9. tit. 1. Lex Longob. lib. 1. tit. 25. Leges Luithprandi Regis tit. 63. 87. (6, 34.) Capitulare Sicardi Princip. Benevent. ann. 836. cap. 6. Capitulare Radelchisi Princip. Benev. cap. 13. 14. Ennodius lib. 3. Ep. 16. 19. Metellus in Quirinalibus pag. 136. Aimoinus l. 4. de Miracul. S. Benedicti, cap. 11. Monasticum Anglic. tom. 2. pag. 827. Vadianus pag. 84. etc.