« 1 harpa » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 4, col. 171c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/HARPA1
1. HARPA, Arpa, Instrumentum musicum, cujus figura et forma Delta Græcum efficit,
sequioribus sæculis notum, Germ. Harpff, nostris Harpe. Glossæ Isonis
Magistri :
Testudo, Musa vel Cythara magna in cœlo, Harffe.Papias :
Harpa, dicta a gente Arporum, qui hoc instrumentum musicum invenerunt.Insulse omnino, si fides Hickesio pag. 96. Grammat. Franco-Theotiscæ ; a veteri quippe Septentrionali, quod Saxonice scribitur Heappa, Cimbrice Harpa, cithara, deducenda hujus vocis originatio. Infra :
Arpi, populus Italicus.Gloss. Lat. Gall. :
Lira, Harpe, Liricen, Harpeur.Hanc a lyra distinguit Fortunatus libro 7. Carmine 8 :
Idem in Præfat. Carm :Romanusque Lyra, plaudet tibi Barbarus HarpaGræcus Achilliaca, Chrotta Britanna canat.
Sola sæpe bombicans Barbaros leudos Harpa relidebat.De Harpa, musico instrumento hoc Martiani Capellæ lib. 2. accipiendum censuit olim Josephus Scaliger :
Denique Arpis, bombisque perterrita tam intoleranda congressione virgo diffugit.Dantes in Paradiso cant. 14 :
Vossius lib. de Poëmatum cantu et viribus Rythmi pag. 118. illud fuisse instrumentum existimat, quo Bardi Gallorum olim uterentur Sacerdotes, quod lyræ non absimile fuisse testatur Diodorus Siculus. Vide Menagii et Octavii Ferrarii Origines Italicas.E come giga, e Arpa in tempra tesaDi molte corde fan dolce tintino, etc.
P. , 1766.
◊ Herpe, eodem sensu,
in Lit. remiss. ann. 1405. ex Reg. 160. Chartoph. reg. ch. 62 : Lesquelx deux compaignons portoient une Herpe, dont ilz s'esbatoient.
Harpator, qui harpat, seu Citharam vel Harpam pulsat, Lyricus, citharœdus. Leges
Angliorum et Werinorum tit. 5. § ult. :
Qui Harpatorem, qui cum circulo harpare potest, in manum percusserit, componat illum quarta parte majori compositione, quam alteri ejusdem conditionis homini, aurifices similiter.MS :
Philippus Mouskes in Henrico I. Rege Franc :Cil violeur, et tuit cil Harpeor.
Robert Crespins entre el Palais,U on cantoit et sons et lais,Li uns une Harpe, li autre vijelle.