HOKEDAY, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Hokeday » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 4, col. 212c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/HOKEDAY

HOKEDAY, sic appellarunt Angli festivitatem annuam, quam ob ejectos ex Anglia ab Æthelredo Rege Danos, eosque pæne omnino uno eodemque die anno 1002. internecioni datos, institutam ferunt : quæque apud mediterraneos Anglos haud omnino exolevit. Lambardus in Itinerario Cantii tit. Sandwik, dictam putat, quasi huixtnesdæg, id est, diem Martis irrisoriam. Saxon. dæg, et Anglis day, diem sonat : tues-dæg, diem Martis, Anglis Tuesday. Huise et Huix denique Saxonibus est irrisio ; contractius etymon potest formari. Hucx dæg, quasi dies irrisionis. Kennettus in Antiq. Ambrosden. rectius deduci existimat a Saxon. Headæg, quod Gallice dicimus, Haut jour ; forte quod in æstivis diebus adeoque longioribus incidat hæc festivitas. Certe festivitatem hanc in diem Martis cadere, constat ex Matthæo Paris ann. 1251 :

Die Lunæ, quæ ipsum diem præcedit proximo, quem Hokeday vulgariter appellamus.

Et ann. 1258 :

Post diem Martis, quæ vulgariter Hokeday appellatur, factum est Parlamentum Londoniæ.

Matth. Westmon. ann. 1261. pag. 379 :

Quibus venientibus Herefordiam, et Comitatu convocato, die Lunæ ante le Hokeday sedere volentibus, etc.

hoc est, die Lunæ, qui Hokeday præcedit. In æstate exactum docent Chartæ veteres. Monasticum Anglic. tom. 1. pag. 104 :

A die, quæ dicitur Hokedai, usque ad festum S. Michaëlis.

Instrum. ann. 1363. apud Kennett. Antiquit. Ambrosden. pag. 495 :

Item inter Hokeday et diem S. Martini bene possunt ibidem ducentæ quadraginta muttones sustentari ad opus domini ad terram suam compostandam, sed in tempore hyemali non possunt ibidem sustentari.

Alia apud Spelmannum :

Sciendum est, quod unum quoque averagium æstivale fieri debet inter Hokeday, et gulam Augusti.

Diei situm prodit

idem Matthæus Paris ann. 1255 :

Circa idem tempus, scilicet in quindena Paschæ, quæ vulgariter Hokeday appellatur, convenerunt Londini omnes nobiles Angliæ.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Hocedii, Eadem notione. Chartular. SS. Trinitatis Cadomens. fol. 54. v°. :

Decem bubulci sunt in Hantonia ; unusquisque debet habere 5. acras et Sabbato sibi arare et a quaque carea 1. garbam, et omnes bubulci debent habere 1. acram frumenti ad Augustum, et a Hocedei usque ad Augustum habebunt de bidentibus lac mane diebus Dominicis.

◊ Ita Hokeday est dies Martis, qui Quindenam Paschæ expletam proxime excipit. Id abunde probat Charta apud Madox Formul. Anglic. pag. 225 :

Die Martis proximo post quindenam Paschæ qui vocatur Hockeday.

Rursum occurrit infra. At cur in hunc diem dilata cædis Danorum solennitas, quos Henric. Huntindonensis lib. 6. ann. 1002. Radulfus de Diceto ann. 1000. Knygthonus lib. 1. cap. 2. et alii in festivitate S. Bricii, id est, 13. Nov. interfectos tradunt, non promptum est asserere. Sed et neque ann. 1002. festum S. Bricii die Martis extitit, sed die Veneris, siquidem litera dominicalis fuit D. Rationem igitur quærant, qui plus in re Anglica sapiunt : id tantum lubet adnotare ex Spelmanno et Watsio, adhuc in eo die mulieres solere jocose vias oppidorum funibus impedire, et transeuntes ad se attrahere, ut ab eis munusculum aliquod extorqueant, in pios usus erogandum ; sed et domi magisterium obtinere, quod ut existimat idem Watsius, hæc Danorum cædes ab ipsis etiam mulieribus perpetrata sit : quod tamen non habent veteres Historici. Vide Steph. Skinnerum in Etymologico Angl. verbo Hocktide.