IRATUS et Pacatus. In Tabulis, quæ mentionem faciunt feudorum, quæ jurabilia, et reddibilia vocant, passim hæc verba reperiuntur, quibus vassallus castrum suum reddere domino tenetur, sive Iratus sit, sive Pacatus, hoc est sive invicem dissentiant aut litigent vassallus et dominus ex causa feudi, sive non dissentiant : nam ex feudorum regula vulgari, cum dominus et vassallus invicem coram superiore domino litigabant, vassallus a jurisdictione domini solvebatur, ut est in Consuetudine Andegav. art. 196. et Cenomanensi art. 77. Aimoinus lib. 4. Histor. Franc. cap. 80 :

Objiciebantur ei et alia complura et dicta et facta, quæ non nisi ab inimico et Irato fieri vel proferri poterant.

Charta Jacobi Regis Aragon. ann. 1228. apud Jo. Dametum in Hist. Regni Balearici pag. 204 :

Et detis inde potestatem nobis (Castrorum) quandocunque voluerimus Irati et Pacati.

At Irats et Pagas, apud Baluz. tom. 2. Hist. Arvern. pag. 260. Vide Dissertationem 30. ad Joinvillam, ubi multa de horum vocabulorum notione.