« »
 
[]« Judicare » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 4, col. 440c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/IUDICARE
JUDICARE, Concedere, disponere, legare, supremo judicio de bonis suis decernere : phrasis Longobardis et Gothis familiaris. Tabularium Casauriense :
Ad Ecclesiam S. Trinitatis venit Juga, quæ fuit conjux Bernardi, et tradidit et Judicavit omnes suæ res proprietatis, quantum habebat et tenebat,... in ipsam Ecclesiam, etc.
Crebro ibi occurrit hac notione, ut in Legibus Wisigoth. lib. 4. tit. 5. § 2. 3. 7. lib. 5. tit. 2. § 2. tit. 7. § 14. lib. 6. tit. 1. § 2. in Lege Longob. lib. 2. tit. 4. § 4. tit. 18. § 4. tit. 20. § 2. Aist. 5. Carol. M. 78. Luitpr. 101. (6, 48.) et alibi non semel, in Chronico S. Vincentii de Vulturno pag. 679. apud Petrum Diac. lib. 4. Chr. Casin. cap. 16. Paulum Diaconum Emeritensem in Vita S. Fidelis Episcopi Emerit. cap. 3. in vett. Chartis apud Joan. Lucium lib. 2. de Regn. Dalm. cap. 16. Ughellum tom. 1. part. 2. pag. 255. tom. 4. pag. 481. tom. 7. pag. 566. 581. Sammarthanos in Abbat. pag. 394. Puccinellum in Vita S. Simpliciani pag. 109. et alios. Hinc emendanda Charta Domnoli Episcopi Cenomanensis :
Ideo tibi, Niviarde Diacone ac Defensore nostræ Ecclesiæ, judico atque jubeo, hac tua traditione, sicut nunc ab Ecclesia possidetur, cum omni soliditate vel adjacentia sua Leusio Abbati facias consignari.
Ubi perperam Edit. Indico.
P. Carpentier, 1766.
◊ Pro anima judicare, in Charta ann. 1136. apud Murator. in Antiq. Estens. pag. 287. Hinc
P. Carpentier, 1766.
Judicare, Eadem notione, qua dicimus de eo qui, volente Deo, mortuus est ; Dieu en a disposé, in Testam. Azzon. march. Estensis ann. 1212. ibid. pag. 404 :
Ego Azo Estensis marchio corpore infirmus, mente vero et sensu existens integer, si Deus me Judicaverit de hac infirmitate, relinquo uxori meæ, etc.
Judicare Pœnitentiam, Imponere. Capitula Caroli M. ann. 769. edita a Baluzio cap. 1 :
Et unusquisque Princeps unum Presbyterum secum habeat, qui hominibus peccata confitentibus Judicare et indicare pœnitentiam possit.
Capit. Theodori Cantuar. cap. 43 :
Non licet Diacono [] laico Judicare pœnitentiam, sed Episcopis aut Presbyteris.
Ubi Judicare idem valet ac decernere, vel injungere. Vide Pœnitentiale.
Judicare Legem, in Lege Longob. lib. 1. tit. 18. § 2. Rach. 6. Judicare secundum legem, in Lege Alem. tit. 41. § 1. cui opponitur Judicare contra legem.
Injudicare, de rebus suis non disponere. Charta Gisulfi Principis Salernitani, apud Ughell. tom. 8. pag. 83 :
Et si sine hærede quislibet ex eis mortuus fuerit, aut res suas Injudicatas reliquerit,
id est, de iis non disposuerit. Chart. Longob. ann. 770. apud Brunett. Cod. Dipl. Etrur. tom. 1. pag. 616. lin. 11. 21. 31.
© École des chartes.