« »
 
LECTOR 1, LECTOR 2, LECTOR 3, LECTOR 4.
[]« 1 lector » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 052b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/LECTOR1
1. LECTOR, Secundus gradus Ordinis Ecclesiastici. Marcellinus Comes de Joanne Chrysostomo :
Joannes Antiochiæ natus, ibique a Meletio ejusdem civitatis Episcopo, eodemque Confessore, Lector Ecclesiæ ordinatus, per singulos officii Gradus ascendit. Lectorum
munus erat
Lectiones pronuntiare, et ea quæ Prophetæ vaticinarunt, populis prædicare
, ut est apud Isidorum juniorem in Epist. ad Luitfredum : præterea Lectiones desumptas ex Evangeliis et Epistolis S. Pauli, ut colligitur ex S. Cypriano Ep. 33. et 34. et Concilio Toletano I. can. 2. et 4. Gregor. Turon. lib. 2. de Mirac. cap. 16. de Miracul. S. Martini cap. 49. etc. Acta Passionis SS. Martyrum Cibalitanorum n. 2 :
Præses dixit : Quod officium geris ? Pullio respondit : Primicerius Lectorum. Probus Præses dixit : Quorum Lectorum ? Pullio respondit : Qui eloquentiam divinam populis legere consueverunt.
Ἀρχιαναγνώστης, in Concil. Antioch. et Calched. act. 14. Vide Glossar. med. Græcit. col. 66. Non tamen Evangelium et Epistolam in ipsa sacræ Missæ Liturgia legebant, quod velle videntur viri docti. Similia porro de Lectorum officio produnt S. Eulogius in documento Martyrii, Isidorus lib. 2. de Eccl. offic. cap. 11. lib. 7. Orig. cap. 12. Alcuinus lib. de Offic. divin. [] cap. de Eccles. ord. et cap. de Tonsura Cleric. Amalarius lib. 2. de Eccl. offic. cap. 8. Rabanus lib. 2. de Instit. Cleric. cap. 11. Ivo Carnot. Serm. 2. de Excellent. sacror. ord. Honorius Augustod. lib. 1. cap. 176. Steph. Eduensis Episc. lib. de Sacram. cap. 2. Baron. ann. 253. n. 93. Menardus ad lib. Sacram. etc.
◊ Iis etiam incumbebat sacrorum Codicum servandorum cura, ut indicant Acta Purgationis Cæciliani et Felicis apud S. Augustinum.
◊ Olim et Cypriani ævo, ut habetur in citatis illius Epistolis, et nonnullis aliis, solis provectæ ætatis hominibus, meritis et doctrina insignibus Lectoris munus demandabatur. At postmodum, cum e primis is esset Ordinis Ecclesiastici gradibus, ad illud admissi impuberes, et infantuli, ut colligitur ex iis quæ habentur in Concilio Carthag. III. can. 4. Valensi II. can. 1. Wormaciensi ann. 868. can. 68. ex Ferrando Diac. cap. 129. Victore Uticensi lib. 4. Histor. Vandal. Paulino lib. 4. de Vita S. Felicis, Sidonio lib. 4. Ep. 25. Ennodio in Vita S. Epiphanii Episc. Ticin. Siricio PP. Epist. ad Himerium cap. 9. Zosimo Epist. ad Hesychium cap. 3. S. Augustino Epist. 209. ad Cælestinum PP. n. 3. Hibern. Canon. lib. 1. cap. 9. tom. 9. Spicil. Acher. ac pro Oriente ex Cyrillo in Vita Euthymii tom. 1. Analect. Græc. etc. At suo tempore vetuit Justinianus Novella 123. ne Lectores ante annum duodevigesimum ordinarentur.
◊ Ordinantur autem Lectores ab Episcopo per traditionem sacri Codicis, ut est in Ordine Romano, et in libro Sacramentor. Gregorii : quæ quidem ceremoniæ in ejusmodi ordinationibus, quæ etiamnum servantur, desumptæ sunt e Concilio Carthag. IV. can. 8. Preces alias in Lectoris ordinatione olim recitari solitas habet D. Clemens lib. 8. Constit. cap. 28.
◊ Lectorum seu Ἀναγνωστῶν mentio fit in Canonibus Apostolor. can. 43. in Epist. S. Ignatii ad Antioch. in Ep. Cornelii PP. apud Euseb. lib. 6. Hist. Eccl. cap. 35. An vero ii diversi fuerint a Psalmistis seu Cantoribus, vide Menardum ad librum Sacrament. pag. 62. 63.
◊ In septima Synodo data facultas Abbatibus Lectores faciendi in proprio Monasterio. Vide Doubletum pag. 569. Alia de Lectoribus suggerunt Concilia Calchedon. can. 14. Braccarense I. can. 11. Hipponense cap. 2. Vasense I. cap. 1. Nicenum II. cap. 14. etc.
© École des chartes.
[]« 2 lector » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 052c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/LECTOR2
2. LECTOR, Cancellarius, Scriba, Notarius. Charta 69. apud Goldastum :
Ruodo laicus Lector scripsi. Clericus et Lector,
in Charta 77. Charta Theodetrudis sæc. vii. apud Doubletum pag. 659 :
Ego Recomarus Lector rogante et præsente supradicta Theodetrude hanc donationem scripsi.
Sic sæc. viii. Sicbrannus Lector et Dodo Lector, in Monasterio S. Benigni Divion. apud Perardum in Burgund. pag. 10.
© École des chartes.
[]« 3 lector » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 052c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/LECTOR3
3. LECTOR, Præceptor, in Monasteriis. Ethelwolfus de Abbatibus Lindisfarnensibus sæc. 4. Benedict. part. 2. pag. 320 :
Sederat in scamno Doctor Lectorque beatus
Higlac, indutus nimium qui vestibus albis, etc.
Eadem notione in Epistola Alcuini inter Hibernicas 18. Colcu Lector appellatur, et Presbyter et Lector a Symeone Dunelm. de Gestis Reg. Angl. ad ann. 794. Hodieque apud Monachos plerosque viget Lectoris nomen ad Professorem [] Philosophiæ ac Theologiæ significandum. Vide Lectura et Legere.
© École des chartes.
[]« 4 lector » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 053a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/LECTOR4
4. LECTOR in Ecclesiis Cathedralibus, cujus dignitas Lectoria nuncupatur in Historia Episcoporum Autisiodor. cap. 59 :
In majori, scilicet Cathedrali, Ecclesia, præter alia quæ ibi provide fecit, vel liberaliter contulit, Lectoriam et Succentoriam, per quas totum in legendo, cantandove servitium dispensatur,... reditibus ampliavit.
Charta anni 1213. in Tabul. Episc. Autiss. :
Hugo Altissiodorensis Archidiaconus omnibus P. L. I. Sal. Noverint universi, etc. Quod cum ad officium dignitatis Archidiaconalis spectaret Ecclesiæ nostræ providere Lectorem, qui totum legendi officium ordinaret, nec inveniretur propter reddituum paucitatem, qui onus vellet subire Lectoris quoniam laborem stipendia non sequebantur condigna ; unde Ecclesiæ servitium non modicum turbabatur, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Lector laudatis in locis, saltem in priori, dici videtur is, qui legenda in choro disponebat ; at secus aliis in Cathedralibus ; Lector enim dicebatur Theologus Professor, quem vulgo Theologal appellamus : id patet ex Bulla Innocentii PP. ann. 1353. tom. 2. Hist. Eccl. Meld. pag. 229. ubi Lectoris officia sic describnntur :
Qui Lector ipsius Ecclesiæ nuncupatur, in dicta Ecclesia personaliter resideat, et sermones, ut moris est, facere, et tribus diebus, videlicet secunda et quarta et sexta feriis in ebdomada sacram legere Scripturam, nisi ex alia rationabili causa fuerit impeditus ; quo casu lectiones omissas propter impedimentum ejusmodi supplere et reddere in aliis feriis sequentibus, prout decenter et commode poterit, teneatur, studii Parisiensis circa hoc se consuetudini conformando.
Vide Lectoria.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Lector Ethicorum. Rob. Goulet in Compendio jurium et consuetud. Universitatis Paris fol. 8. verso :
De abrogatione publici Ethicorum Lectoris. Fuit retroactis temporibus generalis et publicus Ethicorum Lector super examinandos in utroque examine licentiandos, etc.
Lector Mensæ, Qui in Refectorio legit. Liber Ordinis S. Victoris Parisiensis MS. cap. 48 :
Mensæ Lector apte et distincte, et tractim legat, et dum legit, aurem accommodet Priori, ut si quando emendaverit, intelligere possit, etc.
Vadianus lib. 1. de Colleg. Germ. ait, in Monasteriis
Lectorem appellatum, qui fratribus, vel discumbentibus quiddam ex sacris prælegebat :
præterea exstitisse
Ecclesiasticos Lectores, qui officio suo nonnisi in sacris peragendis, veteri more, fungebantur.
De officio Lectoris ad mensam, vide Regulam S. Benedicti cap. 38. de hebdomadario Lectore, Consuetudines Cluniacens. Uldarici lib. 2. cap. 34. Adde præterea quæ congessit Nicol. Serrarius ad Vitam S. Romarici cap. 4. de hoc religioso more legendi ad mensam.
Scholæ Lectorum. Ledradus Archiepiscopus Lugdunensis in Epist. ad Carolum M :
Habeo Scholas Cantorum, ex quibus plerique ita sunt eruditi, ut alios etiam erudire possint. Præter hæc vero habeo Scholas Lectorum, non solum qui officiorum Lectionibus exercentur, sed etiam in divinorum librorum meditatione spiritalis intelligentiæ fructus consequantur : ex quibus nonnulli de libro Evangeliorum sensum spiritalem jam ex parte adipisci possunt. Plerique vero librum Prophetarum secundum spiritalem intelligentiam adepti sunt : similiter libros Salomonis, vel libros Psalmorum, atque [] etiam Job.
Vide Monach. Sangall. de vita Carol. M. lib. 1. cap. 7. Einhard. cap. 26.
Primicerius Scholæ Clarissimæ Militiæque Lectorum, in Epistola S. Remigii Remensis ad Falconem Episc. Tungrensem : qui scilicet Lectorum Scholæ præerat. Vide Codinum, lib. de Offic. cap. 1.
Primicerius Lectorum, in Actis Passionis SS. Martyrum Cibalitanorum n. 1. qui apud Petrum de Natalibus Prior Lectorum. In Conc. Calchedonensi Act. 14. ἀρχιαναγνώστης, in veteri versione, Primicerius Lectorum redditur.
© École des chartes.