![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/L/068c.jpg)
« Leta » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 068c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/LETALETA, JC. Anglis, est quædam jurisdictio, quam Vicecomes (Regius) de certis minoribus
criminibus et aliis causis infra Comitatum, ut Regis Officialis, exercet : quam quidem
jurisdictionem habent etiam alii intra limites sui manerii, dummodo eam vel Charta Regis,
vel præscriptione ad se pertinere ostendant. Ita Cowellus. Vulgo a leete, vel a
court-leete. Tenebatur vero Leta in singulis villis semel quotannis, hoc est
juxta Magnam Chartam cap. 36. sub festum S. Michaelis : interdum ad semestre spatium
renovabatur ; sed tunc Leta posterior Residuum letæ nuncupabatur. Bis teneri
letam docet etiam Charta Edwardi III. ann. 1358 :
Visus franci plegii, cum omnibus ad hujusmodi visus pertinentibus, et in Letis suis in quolibet hundredorum prædictorum bis per annum tentis.
◊ Scribit Spelmannus Letam Anglo-Normannis visum franci
plegii appellari, quod conscribi hic soleant liberiores villæ, seu designatæ
stationis, homines, pacis regiæ fidejussores. Est perinde,
![[]](img/image.png)
subdit ille, hæc Curia prisca quæ inter Saxones ad Friborgos, Decanias,
Tenmentalas pertinebat, et cognoscit, non de læsa Majestate, sed de aliis omnibus
transgressionibus et delictis contra pacem regiam, regiam dignitatem, et bonum publicum,
et statuta plurima infra præscriptam contingentibus dictionem. Animadvertit tamen non in
hæc omnia, sed propemodum in leviora : gravioribus, utpote feloniis, etc. ad Justitiarios
Assisarum e Statuto ann. 1. Edw. III. relegatis. Abbr. Placit. pag. 291. ann. 22. Edw. 1. Norf. rot. 2 :
![[]](http://media.enc.sorbonne.fr/ducange/jpg/L/069a.jpg)
subdit ille, hæc Curia prisca quæ inter Saxones ad Friborgos, Decanias,
Tenmentalas pertinebat, et cognoscit, non de læsa Majestate, sed de aliis omnibus
transgressionibus et delictis contra pacem regiam, regiam dignitatem, et bonum publicum,
et statuta plurima infra præscriptam contingentibus dictionem. Animadvertit tamen non in
hæc omnia, sed propemodum in leviora : gravioribus, utpote feloniis, etc. ad Justitiarios
Assisarum e Statuto ann. 1. Edw. III. relegatis. Abbr. Placit. pag. 291. ann. 22. Edw. 1. Norf. rot. 2 :
Et quia predicta transgressio (scilicet præstacio faldæ apud Burnham) magis sonat injuria senescalli quam injuria eorum qui fuerunt præsentatores, nec præsentacio in Leta alicujus facta, est fundamentum judicii, eo quod illi super quos præsentacio facta fuerit, habent responsionem suam ad ea quæ super eos præsentata sunt, etc.
◊ Quando autem et quo auctore facta sit hæc Letarum
distributio, incertum est, nisi referatur ad Alvredum qui friborgas, id est,
francos plegios, de quibus hæc Curia cognoscit, instituebat, licet Letæ,
aut visus franci plegii, vocabula in Anglo-Saxonum, vel Anglo-Normannorum Principum
tabulis minime deprehendantur : sed discretis appellationibus concedi inter privilegia,
Grithbrich, Fithwite, Bloodwit, Hamsoke, Forstall, Weif, Stray, et plurima hujusmodi, quæ collective sub Letæ nomine continentur. De vocis etymo nihil certi traditur a Spelmanno et Somnero, qui, ut, solent, a Soxonico deducunt. Hos consule, si lubet : nam cum res perspicua non sit, eorum sententiis recensendis tædet immorari.
◊ Leta interdum sumitur pro emendis, seu mulctis quæ
in letarum judiciis irrogantur. Charta Ricardi II. Regis Angl. tom. 1. Monast.
Angl. pag. 538 :
Terras, tenementa, redditus, Letas, servitia, feoda Militum, etc.Et pag. 576 :
Cum wardis, maritagiis, releviis, escaetis, curiis, lestis,Alia tom. 2. pag. 275 :(leg. Letis)hundredis, etc.
Et de omnibus amerciamentis... tam pistorum, braciatorum, quam cæterorum... quæ eidem Rogero vel hæredibus suis qualitercunque, in quocunque defectu in Leta ejusdem villæ..... competere seu pervenire potuerunt.A leta forte hoc significatu Provinciales nostri hausere suum late, pro ea emenda pecuniaria quæ debetur pro contestatione.
