« »
 
[]« 1 magnus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 176b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/MAGNUS1
1. MAGNUS, interdum usurpatur Latinis inferioris ævi pro eo, qui statura proceriori et altiori est, ut nostris, Grand. Hinc Ludovicus Rex Franciæ, qui vulgo Longus dicitur, semper Magnus cognominatur in veteribus Chartis. Chronicon Monasterii de Fontanis cap. 2 :
Lambertus quidam Miles Flandrensis, qui dicebatur Magnus respectu cujusdam socii, qui dicebatur Minor Lambertus.
Sed et Carolo, primo ex Regibus nostris Imperatori, Magni cognomen inditum a staturæ proceritate testatur Egidius Parisiens. MS. lib. 1. Karolini, ubi de Stephano PP. :
Augusti quarta Nonarum luce coire
Concilium fecit, ad quod cum conjuge Regem,
Et cum suscepta de conjuge prole vocavit.
Tunc Missam incipiens, quando consedit ad aram,
Regificos cultus aptavit utrique parenti,
[]
Cum quibus impresso natorum crinibus auro
Inter utrumque duos chrismavit vertice fratres,
Nominis ejusdem, nisi quod de fratribus alter
Dignoscendus erat Karolus cognomine Magni,
Corporis ex habitu, meritis cognominis omen,
Qui bene Magnus erat, quia sicut corpore supra
Illius ætatis primæve debita magnus,
Sic animo majorque fuit virtute futurus.
Jam tunc magnus erat cognomine, deinde futurus
Magnus divitiis, et fama magnus et actis.
Præter quod solenne satis cognomen alius
Gratia, quæ nulli plus affuit, addidit usum
Nominis, et Karolo fecere karismata nomen.
Anonymus de Nominibus Germanorum :
Carolus, seu Karolus, haud dubie est illud Saxonicum Kærle, per æ diphthongum, quam illi semper faciunt a, Italicum. Est autem Kærle, vir proceræ staturæ, et grandis corporis, qualem fuisse Carolum Primum scribunt.
Quidquid sit de hac vocis origine, constat, Carolum, nude, sua ætate appellatum, itaque sic vocatum in Baptimaste. Smaragdus in Partes Donati cap. 21. de quatuor nominum speciebus :
Ergo si placet, sic istæ quatuor propriorum nominum species jam hodie apud nos teneantur, ut dicamus prænomen, Imperator, et sit illi proprium dignitatis, quod nulli alio in suo convenit Regno : dicamus Karolus, et sit illi proprium, quod accepit in Baptismo : dicamus Francus, et sit illi appellativum in genere suo : dicamus prudens, et sit illi agnomen appellativum accidens et extrinsecus.
Id præterea constat ex Scriptoribus Vitæ ejusdem Caroli.