MARE, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

MARE, Receptus quarumvis aquarum. Isidor. lib. 13. cap. 14. ex S. Hieronym. in Quæst. in Genesin :

Mare est aquarum generalis collectio : omnis enim congregatio aquarum, sive salsæ sint, sive dulces, abusive maria nuncupantur, juxta illud : Et congregationes aquarum vocavit maria.

Monumentum Ancyranum :

Rivos aquarum compluribus locis vetustate labentes refeci, et aquam, quæ Maria appellatur, duplicavi, etc.

Chron. Farf. tom. 2. Murat. part. 2. col. 409 :

Concessit Guidonato unam petiam terræ ad casas ædificandum, et alias res ibidem ad cellam nostram S. Mariæ de Minione pertinentes ... et si necesse esset, gunitas ad Mare faciendum.

Gervasius Tilleberiensis lib. 3. Otior. Imper. cap. 54. observat, Hebræos lacus majores, seu quamlibet congregationem aquarum, maria appellare. Cui concinit Petrus Abaelardus Exposit. in Hexam. apud Marten. tom. 5. Anecd. col. 1380 :

Apud Hebræos cunctæ aquarum congregationes, sive salsæ, sive dulces appellari Maria dicuntur.

Ita lacus Tiberiadis, quem Pausanias lib. 1. Eliac. λίμνην Τιϐερίαδα vocat, semper θάλασσα τῆς Τιϐερίαδος dicitur in Evangeliis ; S. Lucas λίμνην perinde vocat, quod alii θάλασσαν de Gennasara. Sed et observatum a Scholiaste Oppiani lib. 3. Halieut. v. 215. eumdem Poetam mare, λίμνην appellare. Lacus Asphaltitis, Mortuum mare vulgo appellatur. Inde forte enatæ voces, moer, mor, pro palude, aut lacu, apud Germanos, Flandros, et Anglos, apud quos, ut auctor est idem Tilleberiensis cap. 90 :

Omnis concursus meer seu Mare dicitur. Hinc stagna Haveringmere, Mare Haveringi, Wlferesmere, Mare Wlferi Regis, etc.

Charta ann. 1218. apud Kennet. Antiquit. Ambrosden. pag. 187 :

Cum marisco integro qui vocatur Croowelle-moor.

Alia ann. 1499. ibidem pag. 531 :

Incipiendo juxta quoddam parvum Moore jacens ad finem cujusdam semitæ.

Vide Cæsarium fratrem S. Gregorii Theologi Dial. 1. cap. 81. Conrad. Usperg. Propontidem paludem vocat :

Usque ad paludem sive sinum Maris, qui Brachium S. Georgii dicitur, devastantes.

Fundatio Monasterii S. Crucis Burdegalensis :

Cum Oratorio S. Dei genitricis Mariæ, cum aquis dulcis de Mare salissæ, usque ad Mare dulcia, cum montaneis, cum pineta, cum piscatione, etc.

ubi mare salissæ videtur esse, quod dicimus, Mer salée.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

◊ Audiendus ea de re, le Roman de la guerre de Troyes MS. :

En la partie d'Orient,

Dont ja parlai premierement,

Oit seul huit mers ; c'est Capion,

Et l'autre est mer Persicon,

Li tierce nomerent, ce m'est vis,

La mer de Tymbriadis,

Li qatre renoment apres

Par nom la mer Eufrates,

Et la qinte mer Rubrum,

Li siste mer Arabicum,

Li septisme mer ot nom Champforte,

Li huitisme dient la mer Morte.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Mare Australe, Mare Tyrrhenum, Gall. Mer de Toscane, pars maris Mediterranei. Charta divisionis regni inter filios Caroli M. :

Una cum ducatu Tuscano usque ad Mare australe et usque ad Provinciam.

Mare Græcorum, Mediterraneum. Bracton. lib. 5. Tract. 2. cap. 2. § 3. ubi de Essoniis :

Sunt quidem de ultra Mare plura genera, scilicet de ultra mare et citra Mare Græcorum, et est Essonium de ultra Mare Græcorum et de citra Mare Græcorum sicut in peregrinatione versus S. Jacobum, etc.

Vinc. Belvac. lib. 32. cap. 21 :

Intrantque Mare Græciæ, quod dicitur magnum Mare. Mare Græcum,

in Monastic. Anglic. tom. 2. pag. 193. Ita apud Brittonum pag. 119. d. v.

Mare Leonis, Pars maris Mediterranei ad Galliæ littora, vulgo la Mer des Lions. Gesta S. Ludovici ann. 1269 :

Die vero Veneris subsequenti circa mediam noctem ventorum turbinibus procellosos fluctus exagitans mare discutitur in Maris Leonis introitu, quod ideo sic nuncupatur, quod semper est asperum, fluctuosum et crudele.

Petrus Alectensis Episcop. Senogall. in Itinerario Gregorii XI. PP. :

Noster transitus fuit ante Leones Forojuliensis diœcesis. Golf de Lleo,

apud Raimundum Montanerium in Historia Reg. Aragon. cap. 172. Vide nuperam Notitiam Galliæ.

Mare Magnum, non modo Veteres vocarunt Mare illud, quod Mediterraneum dicimus, ut observavit Turnebus lib. 19. Advers. cap. 20. lib. 20. cap. 26. sed etiam Scriptores mediæ ætatis, atque in iis Sidon. in Panegyric. Majoriani v. 394. Senator. lib. 4. Epist. 50. Isid. lib. 13. cap. 16. S. Eucherius de Laude eremi, Fulcherius Carnotensis lib. 2. Hist. Hieros. cap. 55. lib. 3. cap. 34. 59. Villharduinus n. 65. Conrad. Usperg. ann. 1152. Brocardus in Descript. Terræ Sanctæ pag. mihi 259. 286. Chronic. Novalicense lib. 5. pag. 641. vetus Charta in Chronol. Lerinensi 1. part. pag. 365. Historia Cortusiorum lib. 10. cap. 7. Ruffus in Comitibus Provinc. pag. 64. etc. Papias : Mare magnum est, quod ab Occasu ex Oceano fluit, et in Meridiem vergit, deinde ad Septentrionem tendit : quod inde Magnum appellatur, quia cætera maria in comparatione ejus minora sunt. Istud est et Mediterraneum, etc. Cælius Aurel. lib. 2. Acut. cap. 30 :

Vulgus quadam consuetudine propria atque dominantia magnis nominibus appellat, ut Magnum mare, sacrum mare, atque luem deificam, epilepticam passionem.

Mare Majus, Idem quod Mare magnum. Conventiones Michaelis Palæologi

Imperat. et Genuensium a nobis descriptæ in Hist. Franco-Byzant. pag. 11 :

Promisit iterum et convenit, quod non permittet de cætero negotiari inter Majus mare aliquem Latinum, neque Januensem et Pisanum.

Bernardi de Breydenbach Itin. Jerosol. pag. 170 :

Libet hic præterire mare Euxinum (ut aiunt) Mediterraneum, quod etiam vulgo Mare majus dicitur.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Mare Orientale, Pars oceani Septentrionalis seu maris Baltici. Præceptum Ludovici Pii de institutione Episcopatus Hammaburgensis tom. 1. Capitul. col. 683 :

Certo limite circumscriptum esse volumus, videlicet ab Albia flumine deorsum usque ad mare oceanum, et rursum per omnem Slavorum provinciam uque ad Mare quod Orientale vocant, et per omnes prædictas nationes Septentrionis.

Mare Petrosum, Mare Adriaticum. Breviloq. :

Adria est Mare petrosum, et dicitur ab Adros, Græce, id est, Petra, eo quod magis est petrosum quam alia maria.

Mare Scotiæ, in Legibus Malcolmi II. Regis Scotiæ cap. 8. § 1. appellari ait Skenæus amnem seu fluvium, cui nomen est Fortha : cujus æstuarium Lothianam et Fifam Provincias separat, et reliqua omnia æstuaria in hoc regno magnitudine superat, ideoque Mare Scoticum dicitur. Ita Buchan. lib. 1. Forthæn, mare Scoticum vocat, pag. 14.

P. Carpentier, 1766.

Mare Geronda, Fluvius, vulgo Gironde. Charta Henr. V. reg. Angl. ex Cod. reg. 8387. 4. fol. 44. r° :

Usque ad bocam Jalæ, ubi Jala cadit in Mare, vocatum Geronda.... Aqua appellata Blanqua descendit usque ad bocam sterii de Correyano, ubi dictum esterium cadit in Mari, vocato Geronda.

Vide Vales. in Notit. Gall. pag. 222. col. 2.

Maria Quatuor. Statutum de Religiosis ann. 7. Edw. I. Regis Angliæ :

Et si omnes hujusmodi capitales domini hujusmodi feodi, qui plenæ ætatis fuerint, infra quatuor Maria, et extra prisonam, per unum annum et dimidium negligentes fuerint, vel remissi in hac parte, etc.

Mare Vitreum, Vasis species. Charta Hugonis Ducis Burgundiæ tom. 6. Spicilegii Acheriani pag. 456 :

Capsæ argenteæ,... urceolum, Mare vitreum unum, corona argentea una, etc.

Mare, incerta mihi notione, nisi paludem sonet. Vetus pactum nuptiale MS. ann. 1129 :

Excepto usufructu feudi Guillelmi Montispessulani, et drudaria Pontii Raimundi, et unius Maris.

Maris Desponsatio. Andr. Dandulus in Chr. MS. ann. 1176 :

Tunc summus Pontifex (Alexander) gratias Deo agens, anulum duci porrexit, dicens, Te, fili Dux, tuosque successores aureo anulo singulis annis in die Ascensionis Mariæ Mare desponsare volumus, sicut vir.... sibi desponsat uxorem, cum vere ipsius custos censearis, et ab infestationibus nostrum mare tutum conservasti.

Vide eumd. sub ann. 1177. Nota sunt, quæ observant Veneti in ejusmodi ceremonia.