« »
 
[]« 1 mater » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 5, col. 302c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/MATER1
1. MATER, Abbatissa, Monasteriorum Sanctimonialium Præfecta, apud S. Hieron. in Epist. ad Sabinianum, Gregorium M. lib. 7. Ind. 2. Epist. 28. et alios, quæ crebrius Mater Monasterii dicitur, ut apud S. August. Epist. 109. Hildebertum Cenoman. Epist. 79. Adhelelmum Episc. Sagiensem in Vita S. Opportunæ n. 8. Rudolfum in Vita S. Liobæ num. 2. in Regula S. Cæsarii ad Virgines, in Vita S. Bathildis Reginæ cap. 2. num. 7. in Vita S. Boniti Episc. Clarom. cap. 7. in Vita S. Præjecti [] cap. 1. n. 3. etc. Vide in Abbas pag. 16. col. 1.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mater Ecclesia, Cathedralis. Histor. MS. Monast. Beccens. pag. 146 :
Si autem in eadem parochia talis causa orta fuerit, quæ ferri judicio finienda sit, tunc ex placito Abbatis, aut apud Matrem Ecclesiam causa finiatur, judiciumque portabitur, aut Archiepiscopus ferrum judicii ad locum per ministros suos destinabit.
Vide Ecclesia.
P. Carpentier, 1766.
◊ Vulgo Eglise matrice. Mater, nude, appellatur in Actis S. Gauger. tom. 2. Aug. pag. 689. col. 2 :
Porro vir Domini Gaugericus non procul a Matre superbis in ædibus... habitabat ; verum semper aut in ecclesia aut juxta ecclesiam versabatur.
Vide infra Maternitas.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mater de Fonte et Confirmatione, Quæ aliis Matrina, Gall. Marraine, dicitur. Concilii incerti Decretum, apud Marten. tom. 4. Anecd. col. 57 :
Homo si incestum commiserit de istis causis : de Deo sacrata, aut cum Matre sua de Fonte et Confirmatione, etc. Mater Spiritualis,
apud Aimoin. l. 3. Hist. cap. 6.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mater Coquinæ, Quæ viliora coquinæ officia implet. Vetus Ceremoniale MS. B. M. Deauratæ Tolos. :
Mater coquine teneatur isto die portare in refectorio duas durnas plenas aque specialis.
Et infra :
Prius administrator debet providere expensis Conventus de alleis et lactucis... et hoc debet facere mundare et preparare in coquina videlicet a Matre coquine.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mater Facultataria, dicitur
quæ habebat ex testamento mariti facultatem aliquid agendi, disponendi, determinandi pro liberis
, in Decis. Rotæ ad calcem Fontanellæ de Pact. nupt. edit. Lugdun. ann. 1719. Decis. 43. et 44.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Mater Noctium nuncupabatur apud veteres Saxones et Danos ea nox qua Christum natum existimabant, quod ab ea anni exordium ducerent,
quasi illa esset parens et princeps omnium reliquarum noctium, ut pote a qua caput anni civilis sumeretur
, inquit Jos. Scaliger lib. 2. de Emendat. temp. pag. 170. quem consule.
© École des chartes.