Nomenclatorem habuere

etiam Pontifices Romani, cujus perinde munus erat eos, qui ad mensam Pontificis invitandi erant, vocare. In Processibus Pontificis, post equum ejus equitabat cum Vicedomino, Vestiario, et Sacellario ut est in ordine Romano. Cum Pontifex Missam celebrabat, postquam dixerat

Agnus Dei, etc

. idem Nomenclator, atque una cum eo Sacellarius et Notarius Vicedomini,

ascendebant ad altare ante faciem Pontificis, ut annueret eis scribere nomina eorum qui invitandi erant sive ad mensam Pontificis, per Nomenclatorem, sive ad Vicedomini, per Notarium ipsius, quorum nomina ut impleverant, descendebant ad invitandum, et redibant ad sedem

. Is enim invaluerat, qui etiamnum in nostratibus Ecclesiis Cathedralibus perdurat, mos, ut quoties Pontifex aut Episcopus publicam Missam celebraret, Primates ex Clero qui ei inserviebant ad altare, convivio exciperet. Idem Ordo Romanus :

Deinde descendunt Primates Ecclesiæ ad accubita, invitante Notario Vicedomini, et bibunt ter, de Græco primo, de Pactisi secundo, de Procovia tertio. Postquam biberint omnes Presbyteri et Acolythi per singulos titulos, redeunt ad faciendos vesperos.

Hunc etiam spectabat causarum discussio eorum qui ad ipsius Pontificis justitiam recurrebant. Idem Ordo Romanus :

Si quis autem adire voluerit, Pontificem, si equitat, statim ut eum viderit descendit de equo, et ex latere viæ expectat usquedum ab eo possit audiri, et petita benedictione, discutitur a Nomenclatore vel Sacellario causa ejus, et ipsi indicant Pontifici, et finiunt.

Nomenclatorum Ecclesiæ Romanæ meminit præterea Anastasius in S. Agathone et in Constantino. pag. 53. 65. Flodoardus lib. 3. Hist. Rem. cap. 21. Leo Ost. lib. 1. Chron. Casin. etc.

◊ Qui in Concilium introducebat eos, quos audiri volebant congregati Patres, Nomenculator etiam dicitur in Synodo Romana ann. 745 :

Gregorius Regionarius et Nomenculator dixit : Deneardus religiosus Presbyter, legatus Bonifacii sanctissimi Archiepiscopi provinciæ Germaniæ directus ad vestrum sanctum Apostolatum, præ velo est et petit ingredi ; quid præcipitis ? Dictum est : Ingrediatur.

Infra :

Gregorius Notarius regionarius et Nomenculator dixit,

fere eadem quæ supra. Sed incertum an ideo Nomenculator dictus hic Gregorius, quod ad Concilium invitaret, quos jubebant Patres accedere. Mabillonius in Onomastico ad calcem partis 2. Actorum SS. Benedict. sæc. 3. Nomenclatorem interpretatur Notarium, forte quod Gregorius dicatur et Notarius et Nomenclator. Levis videtur conjectura ; unus enim et idem Gregorius duplici munere fungi potuit. Dubitari tamen vix potest, quin Nomenclator idem omnino fuerit qui Notarius, in Bulla Paschalis I. PP. ann. 817. in Chronico Farfensi apud Murator. tom. 2. part. 2. col. 372. quæ data dicitur

Kal. Februarii per manus Theodori Nomenclatoris sanctæ Sedis apostolicæ

 ; notum quippe Literas pontificias a Notariis dari et subscribi consuevisse, ut dicitur in voce Notarius. Alius exstat locus in eodem Chronico Farfensi col. 377. ubi Theophilactus quidam Nomenculator appellatur, vel Numinculator, ut scribitur tom. 2. Annal. Benedict. pag. 736. nullo addito certæ notionis indicio ; sed et hic Notarius omnino videtur intelligendus ; siquidem apud Baronium legimus ad ann. 817. n. 25. Literas Paschalis PP. scriptas per manum

Theophylacti Notarii et Scriniarii in mense Decembri Ind

. 10. Qui in Chronico Farfensi Nomenculator nude, hic

Notarius et Scriniarius

indigitatur, nihil quippe necesse est, ut eodem tempore duos Theophylactos admittamus. De Nomenclatoribus apud Romanos vide Hofmannum, Pitiscum, etc.