Offertorium, inter Ministeria sacra reponitur : sed quid revera sit, non omnino inter scriptores constat. Onufrius et ex eo Ludovicus de Lacerda, aiunt esse sindonem sericeam, seu linteamen in quo fidelium oblationes reponebantur. Sane oblationes fidelium in sindone repositas testatur Ordo Romanus. Locum dedimus in voce Offerre. In institutis Monasterii Cisterciensis, apud Georgium Cassandrum, in Liturgicis, Offertorium sericum occurrit, sed ad alios usus :

Aqua etiam cum argento colatorio ab uno Diaconorum nihilominus cappa induto cum Offertorio serico offertur.

Sic Offertorium fuerit pannus oblongus, quo involvitur calix, cum a Diacono offertur Sacerdoti. Ordo Romanus :

Levat calicem Archidiaconus de manu Subdiaconi : et ponit eum super altare juxta oblatam Pontificis, involutis ansis cum Offertorio suo, quo etiam ponit in dextro cornu altaris.

Ibidem :

Et ponit Pontifex oblationem in loco suo, et Archidiaconus calicem juxta eas, dimisso in ansis ejus Offertorio.

Usus antiqui Ord. Cisterciensis cap. 53 :

Calicem desuper cum corporali et Offertorio, etc.

Infra :

Diaconus autem post Evangelium displicet corporale habens tres plicatus in latum, et quatuor in longum,.... et statim post Oremus, opertis manibus de Offertorio tenens sinistra manu pedem calicis, dextra autem patenam, offerat sacerdoti simul utrumque.

Rursum :

Subdiaconus eadem hora accipiat patenam Offertorio coopertam, etc.

Ibidem :

Reddens Offertorium Subdiacono, Subdiaconus autem recondat illud plicatum.

Adde cap. 100. Bernardus Monachus in Ordine Cluniac. part. 1. cap. 55. de Ostiario Ecclesiæ :

Tersoria quoque et Offertoria consignet custodienda, qui quoties oportuerit dirigat lavanda.

Et cap. 72 :

Offertorium et calicem porrigit ad offerendum, et recipit facta offerenda honeste plicatum.

Vide cap. 52. S. Wilhelmus lib. 1. Constitut. Hirsaug. cap. 50 :

Si corporale vel Offertorium vel linteum ad portandos calices, vel ad patenam involvendam aptatum, de ejus negligentia ad terram ceciderit, etc.

Ita sane etiamnum in compluribus Ecclesiis observatur quoad ejusmodi sindonem qua calix involutus offertur Sacerdoti, qui ad dextrum cornu altaris reponi solet. Visitatio Thesaurariæ S. Pauli Londinensis ann. 1295 :

Offertorium stragulatum de rubeo et viridi. Item quatuor Offertoria minora de rubeo serico listata aurifilo, facta de quodam veteri panno, quorum duo habent extremitates de opere Saraceno contextas.... Item 2. Offertoria de panno albo, cum extremitatibus contextis de serico, bestiis, arboribus, turilis, et avibus.

De ejusmodi etiam Offertoriis pannis videtur locutus Greg. Turon. lib. 7. cap. 22 :

Cumque jam altarium cum oblationibus pallio serico opertum esset, subito ingredientem Gunthrannum Regem conspicio, etc.

Mox :

At ego cum hæc audirem, ad te conversus dixi : Adprehende pallium altaris, infelix, quo sacra munera conteguntur, ne hinc abjiciaris, etc.

Adde Vitam S. Willelmi Ducis apud Mabillonium num. 21. sæc. 4. Benedict. part. 1. pag. 82. Inventarium vetus apud Marten. tom. 2. Itin. Liter. pag. 241. Guidonem in Disciplina Farfensi cap. 17. etc. Offertoria opere plumario, in Chartulario V. S. Vedasti Atrebat. pag. 200.