« »
 
[]« Protector » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 541a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PROTECTOR
PROTECTOR, apud Anglos, dicitur Regni Gubernator ac rector, absente Rege. Thomas Walsinghamus pag. 408 :
In quo quidem Parlamento, ex assensu omnium statuum ejusdem, idem Dux Defensor, seu Protector Angliæ in absentia. sui fratris Senioris, Ducis videlicet Bedfordiæ, fuerat ordinatus ac nominatus, etc.
Post mortem scilicet Henrici V.
P. Carpentier, 1766.
◊ Eodem titulo insignitus fuit Cromwellus, ut omnibus notum est. Hujus vocis intellectum usumque pluribus disputat Costarius in Epist. 307. tom. 2. pag. 806.
Protectores Regnorum in aula Romana, Cardinales nempe, quorum munus est electiones et alias Provinciæ sibi addictæ causas in sacro Senatu proponere. Vide Octav. Vestrium lib. 1. de Judiciis aulæ Rom.
Protectores, Corporis Imperatoris Custodes, qui Principis latus protegebant, ut est in leg. 9. Cod. Th. de Protectoribus (6, 24.) : Βασίλειοι προσϰεπασταί, Menandro Protectori lib. 8. Hist. Vetus Gloss. Cap. de Militia : Protector, ὑπερασπιστής. Gloss. Græc. Lat. : Προασπιστής, Protector, ὑπασπιστής, Armiger. Spartianus Caracallam ait occisum a
Protectoribus suis
. Horum Scholam instituisse Gordianum auctor est Cedrenus, quæ longe dignioris ordinis cæteris Palatinis Scholis habita est : adeo ut Constantius Constantini M. Pater Protector, deinde Tribunus fuerit, ad idque muneris militantes fere omnes aspirarent. Paulinus Nolanus Epist. 39. ad militem :
In hac militia soletis in votis habere hanc officii promotionem, ut Protectores efficiamini. Si autem Deo te probaveris, ipsum Deum incipies habere protectorem. Vide ad qualem militiam te invito collegam, ut quod homini esse optas, hoc tibi Deus sit.
Jul. Firmicus lib. 3. Matth. cap. 14 :
Faciet Scutarios, vel Imperatorum Protectores, vel qui proprio excubitu salutem Principibus servent. Exprotector, ὰποπροτίϰτωρ,
in Vita S. Eudociæ Martyris cap. 12. Acta SS. Philemonis et Appollonii cap. 3 :
Ὁ Διοϰλετιανὸς ἀπέστειλε Προτίϰτορας πρὸς αὐτὸν ἐν τῇ Θηϐάιδι, ϰαὶ μετεϰαλέσατο αὐτόν.
Mox, Οἱ προτέϰτορες συνέλαϐον αὐτὸν, ϰαὶ ὑπὸ ἀσφαλείας ἐποίησαν. Vide tit. Cod. Th. de Domesticis et Protectoribus, et ibi Jacobum Gotofredum, Glossar. med. Græc. col. 1258.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Duplex quippe fuit Protectorum genus, alii qui in acie militantes ad custodiam Imperatoris erant deputati, alii qui Protectores Domestici interdum numcupantur, quique idem munus in palatio obibant. Vide Domesticus 2. []
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Protectoria Dignitas, in eod. Cod. Th. leg. 5. de Veteranis tit. 20. lib. 7. quæ tanquam pretium longi laboris concedebatur, ut scribit Symmachus Epist. 67. lib. 3. Vide Gothofredum ad leg. laudatam et ad tit. de Domesticis et Protectoribus.
Protectores Limitum, qui scilicet ex Schola Protectorum mittebantur ad tuendos limites, vel itinera, de quibus fit mentio in Lege 1. Cod. Th. de Protector. (6, 24.) et leg. 3. de Littorum et itinerum custodia (7, 16.) : μεθορίων προτίϰτωρ, apud Menandrum Protectorem lib. 8.
© École des chartes.