PROVIDENTIÆ, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« Providentiæ » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 545c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PROVIDENTIAE

PROVIDENTIÆ, Provisiones annonariæ, vel etiam aliæ ad victum, Gall. Pourvoyances. nunc Provisions. Πρόνοιαι, eadem notione apud Pachymerem lib. 1. cap. 4. lib. 9. cap. 8. et alibi. Statuta Davidis II. Regis Scotor. cap. 48 :

Item ordinatum est, quod exnunc et in posterum omnes captiones, et omnia, quæ capientur ad expensas Regis, legitime et debite persolventur,... et quod in ejusmodi captionibus seu Providentiis, non fiet taxatio juxta numerum Davatarum seu Baroniarum : sed secundum verum valorem bonorum.

Knyghton ann. 1354 :

Hilaritas dapum et poculentorum omnibus venire volentibus et refici cupientibus semper parata erat, quamdiu ibi moram traxit, et talem Providentiam ibi fecerat, quod tota curia mirabatur. Providentia vini ante adventum suum in cellaria sua erat centum doliorum.

Vide alibi.

P. Carpentier, 1766.

◊ Proveaille, eadem notione, apud Boet. MS. Consolat. lib. 2 :

Chascuns doute le chevalier,

Car il maine son escuier,

Ses hommes et sa Proveaille ;

N'est riens au monde qui li faille.

P. Carpentier, 1766.

◊ Pourveanche, eodem sensu, in Charta ann. 1391. ex Chartul. 23. Corb. :

Une queue de aigrevin, que lesdits religieux faisoient venir de Abbeville à Corbie... pour leurs Pourveanches et garnison. Porveance,

in alia ann. 1300. ex Lib. rub. Cam. Comput. Paris. fol. 125. v°. col. 2.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

◊ Nec in rebus cibariis tantum usurpatur hæc vox, sed de qualibet alia re, cujus fit provisio seu comparatio, dicitur. Pro bellico apparatu occurrit in Charta ann. 1336. apud Rymer. tom. 4. pag. 709. col. 1 :

Cum quædam in civitate vestra, sive districtu procuraretur armata Providentia galearum, etc.

Vide Provisio 1.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Providentia, Cura, studium. Constitut. pro Abbatia S. Pauli Narbon. ann. 1127. inter Instr. tom. 6. Gall. Christ. novæ edit. col. 34 :

Si quis in aliquo prædictorum præceptorum peccaverit, vel transgressus fuerit, in Providentia et in causimento domini abbatis se corrigat.

Vetus Irenæi Interpres lib. 3. cap. 25. num. 1 :

Providentiam autem habet Deus omnium, propter hoc et consilium dat ; consilium autem dans adest his, qui morum Providentiam habent. Necesse est igitur ea, quæ providentur et gubernantur, cognoscere suum directorem.