« »
 
[]« 2 provisio » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 6, col. 547a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/PROVISIO2
2. PROVISIO, Diploma Pontificium vel Regium, quo quis in possessionem beneficii Ecclesiastici, vel officii alicujus civilis mittitur, quod a Pontifice aut Principe confertur. Litteræ Clementis VII. PP. ann. 1382. tom. 10. Spicil. Acher. pag. 238 :
Omnes Ecclesiæ tam Cathedrales, quam aliæ regulares et sæculares... in electionibus,... Provisionibus, et omnibus aliis plena libertate gaudebunt.
Rolandinus Patav. apud Murator. tom. 8. col. 344 :
Electo die itaque suæ motionis et puncto de consilio suorum astrologorum et sapientum, sua etiam Provisione firmata... suam totam movit (Eccelinus) militiam.
Vide Canonistas.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Provisiones in Anglia a Romano Pontifice concessas repudiavit easque prohibuit sub pœna capitis Edwardus III. Rex Angliæ, ut discimus ex Chr. Angl. Th. Otterbourne pag. 130 :
Hoc in tempore Papa Clemens sex dignitates ecclesiasticas in Anglia vacantes suis contulit Cardinalibus, novos pro eis in Anglia titulos imponere moliendo. Qua de causa Rex Angliæ offensus, in anno gratiæ 1344. Provisiones, per Papam factas, irritavit, et, ne quis deinceps tales Provisiones auferret, sub pœna carceris et capitis interdixit.
Quod subinde ex eodem Chronographo pag. 176. auctoritate Parlamenti confirmatum est :
Hoc anno (1388.) fuit parliamentum tentum Cantabrigiæ, in quo multa sunt statuta,... de Provisionibus quod regnum non exeant pro acquirendis beneficiis absque licentia Regis.
Et pag. 179 :
In ipso etiam parliamento (ann. 1390.) statutum est, ut nullus de cetero transfretaret ad obtinendum Provisiones sub pœna rebellionis.
Vide mox in Provisor.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Obtinuit aliquando usus ut Romani Pontifices non modo beneficia ecclesiastica etiam in Galliis concederent, sed et pensiones annuas in iis assignarent[]  ; quibus gravati præsertim Monachi ab ipsismet summis Pontificibus diplomata habere tentaverunt non semel, ut ab iis eximerentur. Bulla Innocentii IV. ex Tabul. S. Albini Andegav. :
Auctoritate nobis præsentium indulgemus ut ad receptionem vel Provisionem alicujus in pensionibus seu aliis ecclesiasticis beneficiis compelii auctoritate Sedis Apostolicæ minime valeatis.
© École des chartes.