«
1 rationalis » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans
du Cange,
et al.,
Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 028a.
http://ducange.enc.sorbonne.fr/RATIONALIS1
1. RATIONALIS in Ecclesiis Hispaniarum quis dicatur, docet Synodus Toletana ann. 1565. tom. 4.
Conc. Hispan. pag. 80. col. 1 :
Præcipit Synodus Missarum celebrationem et alia
opera pia, quæ testamentis mandantur, saltem intra annum unum post testamenti
publicationem impleri. Quin etiam Curatis omnibus et rationum ecclesiasticarum
præfectis, quos Rationales vocamus, jubet, ut singulis annis Ordinario...... exponant
quantus Missarum nondum celebratarum numerus in ipsorum parochiis supersit.
Hi
Rationales rursus memorantur in Synodo Valentiæ ann. 1566. ibid. pag. 129. col. 2. et pag.
133. col. 2. quo in posteriori loco hæc habentur de electione eorumdem
:
Cum Rationalis.... eligendus erit, clerus duos nominet, quos Ordinario proponat,
e quibus alterum pro suo arbitrio Ordinarius eligat.
Epitome Constitutionum
ejusd. Eccl. ibid. pag. 188 :
Canonici Rationales pro tempore existentes, non
possint habere salaria dicti officii, nisi computato libro et facta definitione.
Vide
Capsoverius et mox
Rationarius.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Rationalis Magister, Regis rationibus, seu ærario Præfectus. Privilegium Petri II. Regis Valentiæ pro
Ecclesiasticis, tom. 3. Concil. Hispan. pag. 616. col. 2 :
Quum hoc eodem
injungimus, nostro Rationali magistro, vel alii e prædictis administratoribus et aliis
depositariis prædictis, computum vel computa auditoribus, ut quidquid vobis pro
præmissis duxerint exsolvendum, quod in nostro computo admittere non postponat.
Vide
Magister rationalis.