REFORMATOR, Judex in provincias abs Rege præter ordinem missus, qui de omnibus excessibus atque delictis cognoscebat,

proditionis et læsæ majestatis casibus duntaxat exceptis

, ut habetur in Literis Johannis Fr. Regis ann. 1351. tom. 2. Ordinat. Reg. pag. 482. et aliis ann. 1353. ibid. pag. 521. 522. 525. et 526 :

Quibus literis facultas etiam datur Priori S. Martini de Campis pro criminibus aliis quibuscumque financias recipiendi, creandique notarios, recipiendique financias de rebus per innobiles a nobilibus, seu personis ecclesiasticis, a quibuscumque et quomodolibet, acquisitis. Item, Universitatibus locorum dandi et concedendi privilegia et libertates... necnon Consulatus et Syndicatus, nundinas et mercata... et alia privilegia absque regio et alieno præjudicio concedendi. Item, compellendi realiter et de facto omnes et singulos receptores regios, tam ordinarios quam extraordinarios, collectores et subcollectores decimarum, magistros et gardiatores vectigalium et portuum seu passagiorum, et commissarios quoscumque ad tradendum, reddendum clare et specifice omnes partes receptarum et missionum suarum, et ex causa. Item, procurandi et habendi generaliter, modis et viis quibus licite fieri poterit, financias et compositiones, quæ pro quibuscumque causis ordinariis et extraordinariis haberi poterunt, et super hiis et dependentibus ex iisdem, inquirendi contra quascumque personas de criminibus et excessibus quibuscumque, easque puniendi et absolvendi, secundum quod causarum merita exigent, et dicto Priori videbitur, justitia mediante.

Hæc præcipua fuere munia Bertrandi Prioris supradicti, Consiliarii Regis, qui ab eodem Rege erat

in tota lingua Occitan. Refformator generalis destinatus

, ut legitur in Literis ann. 1351. ibid. pag. 475. Adde pag. 476. 520. et 525. necnon Literas Caroli Johannis Francorum Regis primogeniti ann. 1356. tom. 3. Ordinat. pag. 112. ubi confirmantur

Ordinaciones factæ circa abreviacionem litium, et quarumdam aliarum rerum utilitatem publicam multimode concernentium, per Robertum de Cerniaco (melius pag. 113 : Charniaco) Militem, olim Reformatorem ad partes istas (Occitanas) deputatum per regiam Majestatem,

scilicet per Philippum VI. ut patet ex duabus Ordinationibus ejusdem Roberti ann. 1341. editis tom. 2. pag. 169. 170. et 171. Si plura cupis de Reformatoribus in varias provincias pro diversis causis abs Regibus nostris identidem delegatis, consule Indicem Domini Secousse ad calcem tomi 3. Ordinat. Reg. v. Reformateur. Vide etiam suo loco Inquisitores.