SAGITTA 1, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

1. SAGITTA, Sagittea, Navigii species ; Barca sottile, Italis ; Saettia, Jo. Villaneo lib. 7. cap. 29.

Saetya

, in legibus Alfonsinis part. 2. tit. 25. lege 7. sic dicta, quod velox sit, inquit Acarisius. Ea notione, interprete Eccardo, occurrit in Pacto Leg. Salicæ tit. 14. num. 3. ubi de raptu mulierum :

Qui cum Sagittis fuerint, uniusquisque illorum cxx. den. qui faciunt sol. iii. culpabilis judicetur.

Otto Frising. lib. 1. de Gestis Frid. cap. 33 :

Aptatis triremibus et biremibus, quas modo Galeas seu Sagittas vulgo dicere solent, aliisque navibus bellicis onerariis, etc.

Charta Guillelmi II. Regis Siciliæ in Bullario Casinensi tom. 2. pag. 191 :

Concedimus etiam prætaxato Monasterio liberam potestatem semper habendi quinque Sagittas in portu Panormi et mari eidem civitati adjacenti, etc.

Sagittias infra ex eadem Charta. Hugo Falcandus pag. 675 :

Itaque Sagitteam quanta potuit celeritate faciens præparari, nautis, armis, cæterisque rebus necessariis eam præmuniit.

Vide Jal. Antiq. Naval. tom. 1. pag. 461. sqq.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Saettia, Italis, eadem notione. Breviar. Hist. Pisanæ ad ann. 1163. apud Murator. tom. 6. col. 174 :

Ex quo Pisani irati x. galeas et xi. Saettias velociter ordinaverunt. Saitie,

in Continuat. Histor. Belli sacri Willelmi Tyr. apud Marten. tom. 5. Ampliss. Collect. col. 731 :

Et un ot 15. galies et autres vessiaus menus, Saities et gameles bien 50. et alerent à veles et à navirons tant qu'il vindrent à Escalonne.

Sagetia, apud Gaufredum Malaterram lib. 4. cap. 2 :

Philippum Georgii patrui cum velocissima Sagetia versus Syracusam omnem rem exploratum mandant.

Vetus Charta apud Joann. Lucium lib. 3. de Regno Dalmat. cap. 10 :

Piratæ qui erant in Sagetia Comitis de Sevenico.

Mirac. MSS. Urbani V. PP. ex Tabul. S. Victoris Massil. :

Venientes per mare super quamdam Sagetiam Pisanorum. Sagentia,

ibidem :

Trahentes Sagentiam cum uno bono ingenio perduxerunt eam in terram.

Adde Acta SS. tom. 3. Junii pag. 465.

Sagettie

, apud Raimundum Montanerium in Chron. Regum Aragon. cap. 272. 284.

Sagitia, Sagittia, in Chron. Pisan. ann. 1163. Charta ann. 1357. ex Tabular. Massil. :

Patronus cujusdam Sagitiæ armatæ, etc.

Charta Willelmi Regis Siciliæ ann. 1176. apud Rocchum Pirrum in Archiep. Montis regal. :

Concedimus etiam prætaxato Monasterio liberam potestatem semper habendi quinque Sagittias in portu Panormi, et mari eidem civitati adjacenti.... quæ ad opus ejusdem Monasterii officium piscationis exerceant.

Breviar. Histor. Pisanæ apud Murator. tom. 6. col. 180 :

Parati cum l. galeis et xxxv. Sagittiis atque aliis multis lignis, etc.

Vox nota etiam Poetis Provincialibus :

Si co val mais granz naus e mar,

Qe bus, ni Sagitia,

E val mas leon, que senglas.

Sagittaria. Radulphus de Diceto ann. 1176 :

Exin pro varietate locorum vario desudans navigio, modo Sagittario, modo lintre, nec tam utens remo quam velo, Ducatum Apuliæ... pertransit.

Sed legendum Sagittaria. Idem ann. 1184 :

Coacta classe non modica, navibus infinitis, quæ vulgariter vel galeæ, vel Sagittariæ, vel onerariæ cum certis nominibus distinguuntur.

Albertinus Mussatus lib. 5. de Gestis Italic. rubr. 2 :

Cum barchis tectis, aliisque quas Sagittarias ipsi (Veneti) appellant.

Speculum Historiale MS. Joannis Abb. Laudun. lib. 11. cap. 63 :

Car en cele ville avoit riviere portant navires, et i avoit trois galées et une Sagitaire, etc.

Chronicon Flandriæ cap. 82 :

En la cité avoit une riviere portant navire : et y avoit trois galées, et une Sagitaire.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Sagittea, in Caffari Annal. Genuens. lib. 1. apud Murator. tom. 6. col. 249 :

Ecce Rex Balduinus cum duabus Sagitteis, et cum turbis et vexillis multis longe a civitate per milliare Januensibus obviam venit.

Sagittina. Anonymus de Gest. Friderici II. Imper. :

Eadem durante procella Carolus ascendens quandam Sagittinam, non sine personæ discrimine terram petit

Sagittiam edidit Murator. tom. 8. col. 597. Sallas Malaspinæ de Reb. Sicul. apud Baluz. tom. 6. Miscell. pag. 317 :

Non remansit in terra vir,.... exceptis quibusdam, quos una Sagittina xxiv. remorum ereptos ab hostium gladiis vivos excepit.