SANCTIMONIALES, dictæ olim feminæ aut virgines, quæ sanctimoniæ et vitæ integritati potissimum dabant operam : interdum certis, sæpe nullis illigatæ monasticis votis. Ugutio :

Sanctimonialis, femina sanctitati dedita.

Gloss. Lat. Gall. Sangerm. : Sanctimonialis, Nonnain, sacrée. Epistola Zachariæ PP. ad Bonifacium Mogunt. :

Cum Sanctimonialibus feminis, id est Monachis.

Lex Bajwar. tit. 1. cap. 12 :

Si quis Sanctimonialem, hoc est, Deo dicatam, de Monasterio traxerit.

Concilium Carthag. IV. can. 11 :

Sanctimonialis virgo, quum ad consecrationem suo Episcopo offertur, in talibus vestibus applicetur, quibus semper usura est, professioni et sanctimoniæ aptis.

S. Augustinus de Verb. Dom. serm. 22. cap. 1 :

Non mihi videtur ista parabola, vel similitudo ad eas solas pertinere, quæ propria et excellentiori sanctitate Virgines in Ecclesia nominantur, quas etiam usitatiore vocabulo Sanctimoniales appellare consuevimus.

Idem lib. de sancta Virginitate cap. 55 :

De sanctitate, qua Sanctimoniales proprie dicimini.

Vita S. Genovefæ cap. 1 :

In sanctimonio consecrata.

Cap. 5 :

Interrogatur a Genovefa, utrum Sanctimonialis, an vidua esset. At illa respondit se in sanctimonio consecratam, intacto corpore Christo dignum præbere famulatum.

De harum institutis agunt idem Augustinus de Morib. Ecclesiæ cap. 31. S. Hieronymus Epist. 22. 48. et S. Basilius de Virginitate. Sanctimonialium meminerunt præterea Gregorius M. lib. 1. Dialog. cap. 4. lib. 2. cap. 19. 23. 32. lib. 3. cap. 14. 21. 26. 33. Lex Burg. tit. 14. § 5. 6. Lex Bajwar. tit. 1. cap. 14. Decret. Tassilonis § 4. Capitula Caroli M. et Lex Longob. non uno loco, etc. Vide Bollandum ad Vitam S. Scholasticæ 10. Februar. § 3. num. 18.