« »
 
[]« 1 scamma » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 331b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SCAMMA1
1. SCAMMA. Historia MS. excidii Acconis ann. 1191 :
Portantes ibidem... lanceas, falcastra, cassides, et loricas, Scammata et perpuncta, scuta cum clypeis, etc.
Ubi Scamata et propunctos edidit Marten. tom. 5. Ampliss. Collect. col. 765. In Gloss. Græc. Lat. σϰάμμα, fossam, seu fossa redditur ; sed aliud hoc loco sonat, et, ni fallor, loricas ipsas, quarum catenulæ squamæ dicuntur Virgilio et aliis ; ita ut legendum sit loricas squamatas.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Scamma, Græc. σϰάμμα, proprie est locus fossis inclusus, a Gr. σϰάπτω, fodio : unde arena luctantium, ut et fossa castrensis, Gall. Trenchée, Scamma dicta est. Gloss. Isid. : Scammata, arenæ, ubi athletæ luctantur. Σϰάμμα, Pars circi σφενδόνῃ opposita, in Glossar. med. Græcit. col. 1380. S. Paulinus in Epist. ad Severum :
Noli interim dum in Scammate sumus, dum foris pugnæ, intus terrores, alte pro nobis sapere aut loqui.
Adso in Vita S. Bercharii sæc. 2. Bened. pag. 835 :
Præteritorum immemor certaminum, et quasi qui virtutum in Scammate positus, ad perfectionem pugnæ nihil plene ante peregisset, etc.
Mirac. S. Bertini sæc. 3. Bened. part. 1. pag. 135 :
Deo autem propitio nulli ex nostris vitam prolixo Scammatis spatio magnopere periclitabantur.
Acta S. Luciani tom. 1. Januar. pag. 364 :
Ut.... in minoribus antea rebus exercitati, præclari in Scammate compareamus.
Utuntur Tertull. lib. ad Martyr. S. Hieronym. Epist. ad Pammach. etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Ita etiam accipiendus, scilicet pro fossa castrensi, locus qui mendis non caret, apud Baluz. tom. 6. Miscell. pag. 364. ubi de constructione castri Saphet :
Quot autem et qualia sint ibi ædificia, quæ et quales, quot et quantæ munitiones,... quæ immensibus terra profunde in antemuralia et fossata cum crotis quæ durus fossæ coopertæ quæ super Scamas et sub antemuralibus, ubi possunt balistarii cum magnis balistis et defendere Scama et alia propinqua et remota, et non ab aliis exterius videri.
P. Carpentier, 1766.
◊ Interdum pugnam, conflictum sonat, ut in plerisque locis hic prolatis.
© École des chartes.