« »
 
[]« Sclavus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 357c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SCLAVUS
SCLAVUS, Captivus, servus, Italis Schiavo, nostris Esclave. Matth. Paris ann. 1252 :
Cum Christianis Sclavis, sic namque vocantur captivi, etc.
Mox :
Cum omnibus Christianis captivis, quos vulgariter Esclavos appellamus, etc.
Jacobus de Vitriaco in Hist. Hierosol. pag. 1129 :
Similiter quotquot habere poterit Sclavas, vel servas, cum eis licenter peccat.
Charta Ludovici Regis Germaniæ in Metropoli Salisburg. tom. 2. pag. 15. Immunitas monasterii Altahensis in Bavaria inferiori ad Danubium siti. :
Aut homines ipsius Monasterii tam ingenuos, quam servos, Sclavos, et accolas super terram ipsius commanentes, etc.
Charta ejusdem Ludovici de immun. Monaster. S. Emmeram. Ratisp. apud Pezium tom. 1. Thesaur. Anecdot. part. 3. pag. 20 :
Ut omnes homines qui super easdem res commanere noscuntur, et ad præfatum monasterium [] pertinere videntur tam Bajoarii, quam Slavi, liberi et servi, et in antea consistere domino donante potuerint.
Infra :
Ut nullus judex publicus, etc.... neque super homines liberos vel Slavos ullam potestatem habeat in quoquam illos distringendi.
Guill. de Podio-Laurentii cap. 49 :
Eosque in Sclavos recepit Rex.
Modus recipiendi fratres Milites Hospitalis Hierosol. :
Nos namque promittimus esse servi Sclavi dominorum infirmorum.
Speculum Saxonicum lib. 3. art. 73. § 3 :
Sclavæ autem proles sequitur patrem Sclavum.
Germ. Wendinne, wendische vader. In Regesto Albo Domus publicæ Tolosanæ f. 130 :
Civitas Tolosana fuit, et erit sine fine libera, adeo ut servi et ancillæ, Sclavi et Sclavæ, dominos seu dominas habentes cum rebus, vel sine rebus, ad Tolosam, vel infra terminos extra villam terminatos, acquirant libertatem et liberi efficiantur.
Ditmarus lib. 3 :
Tunc omnia nostram prius Ecclesiam respicientia divisa sunt miserabiliter, Slavonicæ ritu familiæ, quæ accusata venundando dispergitur.
Adde Matth. Paris ann. 1097. Vincentium Belvac. lib. 30. cap. 48. Murator. tom. 7. col. 817. Marten. tom. 2. Anecd. col. 1526. tom. 5. Ampliss. Collect. col. 75. Statuta Genuens. lib. 2. cap. 28. fol. 51. v° etc. Ita σϰλάϐος usurparunt recentiores Græci, Cantacuzenus lib. 4. cap. 14. pag. 758. Jo. Cananus pag. 193. et alii apud Meursium. At unde Sclavorum, vel Slavorum nomen effictum sit, pluribus disputat Joannes Lucius lib. 6. de Regno Dalmat. cap. 4. Esclos videntur a nostris appellari. MS. par Robert de Bourron :
Il chevaucha et issi fors de la vile, et trouva les Esclos dou Chevalier, qui devant lui s'en aloit.
Alibi :
Et chevauche tant ken la forest se met et treuve les Esclos, si point tant après le Chevalier.
Sclavi Servientes. Vetus Charta apud Ægidium Gelenium in Colonia pag. 69 :
Sclavi servientes legationem Episcopi faciant : si semel neglexerint, 30. sol. si ter parvipenderint, beneficia sua perdant.
Infra :
Sclavus, si mel in die statuto non solvat, in vinculis servetur, donec solvat.
Charta Rodolfi Halberstad. Episc. apud Ludewig. tom. 2. Reliq. MSS. pag. 359 :
Eo tamen tempore quo usum illius decimæ ad Ecclesiam B. Mariæ transtulimus, villa Mose partim cultore vacabat, partim Sclavorum decimam non solventium nomine subigebatur.
L. Henschel, 1840–1850.
Sclavi Cubicularii. Regum Saracenorum in Vita Johann. abbat. Gorziensis sec. X. scripta, cap. 120. apud Pertz. Scriptor. tom. 4. pag. 271.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Schlavus, ut Sclavus, Captivus. Bernh. de Breydenbach Iter Hierosol. pag. 217 :
Venit mercator quidam inquirens ab eo quanti pretii Schlavi illi essent, quos sic circumducebat.
P. Carpentier, 1766.
Glossar. Provinc. Lat. ex Cod. reg. 7657 : Sclau, Prov. servus, famulus.