« »
 
[]« Scrutinium » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 373b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SCRUTINIUM
SCRUTINIUM. Gloss. Gr. Lat. : Ζήτησις, Scrutinium, quæstio. Gloss. Lat. Gall. Sangerman. : Scrutinium, Scrutine, enserchement, inquisicion. Charta ann. 1281. apud Kennett. Antiquit. Ambrosd. pag. 297 :
Idem Prior facto inde per vicinos diligenti Scrutinio, certioratus per eosdem de dicto in hoc ad nocumentum et gravamen seu impedimentum, etc.
Apuleius lib. 9.
Scrutinium
vocat exactam furti perquirendi formam per lancem et licium. Lex Burgundiæ tit. 16. § 7. de eo, qui in vineam alterius furti causa intrare præsumpserit :
Si ingenuus non visus fuerit, et postea aut per vim, aut per Scrutinium inventum fuerit, jubemus, ut ad redimendum se, etc.
Lex Ripuar. tit. 47. de Vestigio minando :
Quod si (animal) in domo fuerit, et ei Scrutinium, cujus domus est, contradixerit, ut fur habeatur.
Ita Scrutinium pro perquisitione rei furto ablatæ usurpat Andreas Suenonis lib. 7. Legum Scaniæ cap. 2. 3.
P. Carpentier, 1766.
Hinc nostris Scrutine, eadem notione. Lit. ann. 1407. tom. 9. Ordinat. reg. Franc. pag. 202 :
Pour grant Scrutine et investigacion faites par nous, etc.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Scrutinium, Inquisitio, interrogatio, Gallis Examen. Statuta Eccl. Valent. inter Concil. Hispan. tom. 3. pag. 510 :
Mandamus quod quarta feria Quatuor Temporum omnes ordinandi archidiaconibus se repræsentent, ut tam de vita, quam de moribus, quam de scientia possit fieri Scrutinium diligenter.
Hinc
Scrutinia Catechumenorum dicuntur interrogationes, examinationes et instructiones Catechumenorum. Papias : Scrutinium, iter Baptismi, a scrutando dictum, utrum firma mente teneant, quæ a Magistris didicerunt. Hausit ex Amalario Fortunato cap. 8.
Examen Catechumenorum
vocat S. Augustinus lib. 2. de Symbolo ad Catechum. ubi de exorcismo loquitur. Idem de Fide et operib. cap. 61 :
Vel non intueamur alios, qui per annos singulos ad lavacrum regenerationis accurrunt, quales sint ipsis diebus, quibus catechizantur, exorcizantur, scrutantur, etc.
Rupertus lib. 4. de Divin. offic. cap. 8 :
Scrutinia dicuntur a scrutando, quia perscrutandum erat in his, qui accedebant, ne qua radix amaritudinis subesset, velut infuit in Simone Mago, et in hæreticis quamplurimis, etc.
Capit. Caroli M. lib. 5. cap. 220. 372. :
Ut scrutinium more Romano tempore suo ordinate agatur.
Hincmarus Remensis in Capitulis ad Presbyteros Parochiæ suæ cap. 2 :
Ut scrutinium, et omnem ordinem baptizandi nulli penitus liceat ignorare.
Adde Riculfum Suessionensem Episcopum cap. 8. Sed de Scrutinio in Baptismo vide Tertullianum de Baptismo, Ordinem Romanum in Ordine vel denuntiatione Scrutinii, Rupertum Tuitiensem lib. 4. de Divin. offic. cap. 18. 19. 20. Honorium August. lib. 3. cap. 53. Hugonem a S. Victore lib. 1. de Sacram. cap. 17. Joannem Episcop. Abrinc. de Offic. Eccl. pag. 38. Durandum lib. 6. Ration. cap. 56. Menardum in Notis ad lib. Sacram. pag. 139. Joseph. Vicecomitem lib. 3. de antiq. baptismi Rit. cap. 21. etc. Leidradus Archiep. Lugdun. de Sacramento Baptismi[] cap. 1 :
Hæc tota actio, quæ super Catechumenis et Competentibus celebratur, a quibusdam Scrutinium nominatur, non ob aliud, ut putamus, nisi a scrutando, juxta illud Psalmistæ :
scrutans corda et renes Deus,
eo quod ibi scrutarentur corda credentium et dubitantium a Sacerdotibus, ut intelligerent, quis ad baptismum jam rite admitteretur, quis adhuc differretur
. Anonymus circ. ann. 811. de Ord. baptismi cap. 4 :
Scrutinium a scrutando dicitur, quia tunc scrutandi sunt catechumeni si rectam jam noviter fidem symboli eis traditam firmiter tenent.
Scrutinii Dies, quarta Feria majoris hebdomadæ, sic nuncupata, quia, ut ait Hugo de S. Victore lib. de Sacrament. cap. 17.
prædicta quarta feria de fide inquiruntur, et instruuntur (Catechumeni,) ideo dies illa Dies Scrutinii, et officium illud Scrutinium appellatur
. In Ordine Romano commonentur Christiani, ut ad diem scrutiniorum frequentes conveniant, hisce verbis :
Scrutinii diem, dilectissimi fratres, quo electi nostri, (hoc est, Competentes) divinitus instruuntur, imminere cognoscite, ideoque sollicita devotione succedente sequenti quarta feria circa horam tertiam convenire dignemini, etc.
Scrutinium, Electionis forma etiam dicitur, cum videlicet omnibus præsen tibus, qui debent, volunt, et possunt interesse, commode assumuntur de collegio tres fide digni, qui Scrutatores appellantur, qui secrete singulorum vota et suffragia diligenter inquirunt, eaque in scripta redigunt. Ab hujusmodi scrutatione et investigatione diligenti Scrutinii nomen huic formæ eligendi impositum est, quod passim reperitur in Decret. tit. de Elect. Jac. Gaïetanus in Ord. Rom. apud Mabill. tom. 2. Musei Ital. pag. 247 :
Si in electione Romani Pontificis velint Cardinales per viam Scrutinii procedere, solent eligi tres scrutatores collegii, et alii tres scrutatores scrutatorum, etc.
Adhibitum quoque est scrutinium in electionibus Episcoporum. Appendix ad Capit. col. 1371 :
Qui (Episcopi) simul convenientes Scrutinium diligenter agant juxta consuetudinem sanctæ Romanæ Ecclesiæ atque instituta Carthaginensis Concilii, etc.
Formulam electionis factæ per scrutinium exhibet Rollandinus in Summa Notariæ cap. 6. Adde Leges Alfonsinas, seu Partidas, part. 1. tit. 5. lege 19. et Innocentium Cironum in Paratit. pag. 23. 45. Vide Scrutatores.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Scrutinare, Scrutinium agere. Jac. Gaïetanus in Ord. Rom. apud Mabill. tom. 2. Musei Ital. pag. 247 :
Modus autem Scrutinandi et deponendi votum in scrutinio in porta talis est.
Leg. in Sporta.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Scrutinium, quasi diminut. a Scrinium, Arcula. Passio S. Thomæ Cantuar. apud Marten. tom. 3. Anecd. col. 1749 :
Quicquid in scriniis sive in Scrutiniis, aut cistellis Archiepiscopi et suorum potuit inveniri.... stupendo ausu deripientes, etc.