SICLA 1, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« 1 sicla » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 469c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SICLA1

1. SICLA, Siclus, Sigla, Mensura liquidorum. Apud Græcos et Latinos Sicel est quarta pars unciæ, et stateris medietas, drachmas appendens duas : apud Hebræos vero est unciæ pondus. Vide Cujac. lib. 12. Observ. cap. 40. Lex Alamannor. tit. 22 :

Servi Ecclesiæ tributa sua legitime reddant 15. Siclas de cervisa, porcum valentem tremisse uno, etc.

Capitula Caroli M. ann. 797. edita ab Holstenio cap. 11 :

Mel vero pro solido bortrensi Siglæ 1. et medio donant : Septemtrionales autem 2. Siclos de melle pro 1. solido donent.

Chartæ Alamannicæ Goldasti Siclas, Siglas, et Seglas cervisæ, promiscue habent num. 42. 49. 59. 67. et 69.

◊ Σίϰλα etiam hac notione occurrit apud Græcos Scriptores. Theodoritus lib. 4. Histor. apud Joan. Damascenum lib. 3. de Imaginib. pag. 191. edit. Rom. ubi de quodam Olympio Ariano :

Καὶ φησὶν ὁ Ὀλύμπιος, ἄνδρα ϰατεῖδον λευχειμονοῦντα ἐπιϐάντα μοι ϰατά τῆς νεροφόρου, ϰαὶ τρεῖς σίϰλας θερμοῦ περιχέαντά μοι, ϰαὶ λέγοντά μοι, etc.

Vide Glossar. med. Græc. in Σίτλα. Ex quo emendandi Victor Tunnensis, et Ado Viennensis, qui hoc loco habent, immissis tribus ignis jaculis : legendum enim siculis, vel siclis, ut habet Isidorus Hispalensis in aliquot codd. nam alii præferunt etiam jaculis. Quippe

Sicula, Eadem notione occurrit in Capitulari de Villis cap. 9 :

Volumus, ut unusquisque judex in suo ministerio mensuram modiorum, sextariorum, et Siculas, per sextaria octo, et corborum eo tenore, habeat, sicut et in palatio habemus.

Acta Murensis Monasterii pag. 59 :

Cum autem venerit tempus vindemiæ.... post vindemiationem et uvarum calcationem in cellarium nostrum mustum importare (debet,) sextam aut Siculam sibi habere, quæ Siculæ signatæ debent esse ad constitutam mensuram.

P. Carpentier, 1766.

◊ Charta ann. 952. tom. 1. Hist. Trevir. Joan. Nicol. ab Hontheim pag. 285. col. 2 :

Ex eisdem vineis quatuor Siculas vini persolvent.

Siclus, Eadem perinde notione. Capitula Caroli M. ann. 797. edita ab Holstenio cap. 11 :

Duos Siclos de melle pro uno solido donent.

Charta Henrici IV. Imp. ann. 1114. in iisdem Actis Murensis Monast. pag. 22 :

Unum maltrum de frumento, et unum fritschingum, et unum Siclum de vino, etc.

Vide in Siclus 2.

Ciclum, pro Siclum. Notitiaann. 1113. apud Perardum in Burgund. pag. 106 :

Ecclesiam et atrium violaverunt, Cicla sciderunt, vina fuderunt, annonas sparserunt, etc.

SICKERBORG 2. SICLA © École des chartes.

« 1 siclus » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 470a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SICLUS1

1. SICLUS, apud Hebræos moneta notissima, de cujus pondere et pretio multa commentati sunt, qui de re nummaria scripsere, Budæus, Scaliger, Villeboldus, Snellius, et alii. Glossæ MSS. : Siclus, uncia apud Hebræos ; apud Lat. quarta pars unciæ. Secundum alios Siclus 4. obolos continet, obolus 12. denarios. Gl. Lat. Gr. : Sicilium, σὐγϰίας τέταρτον ; in MSS.

Secilium, sicilicus

. Apud JC. usus erat C averso sicilicum denotare in hunc modum Ɔ, ut discimus ex Mæciano lib. de Asse

Centesimam commodi usurarum nomine ad sortem applicari, et Sicilico, id est

, c averso notari. Sicilicus vi. scripuli, apud Raban. lib. de Computo cap. 8. Ita porro etiam, nescio quam monetam, appellarunt recentiores, atque inprimis Germani, quibus Sichel dicta. Glossæ antiquæ MSS : Sicilicus, qui Latina lingua corrupte Siclus dicitur : idem et Sichel. Annales Francor. Fuld. ann. 850 :

Unus modius de frumento Moguntiaci vendebatur 10. Siclis argenti.

Henricus Imp. de Conventione pacis publicæ ann. 1051. apud Goldastum :

Si quis Sicli unius aut duorum pretii furtum aut prædam fecerit, etc.

Acta Murensis Monasterii pag. 51 :

Persolvunt censum de auro quod appendit Siclum, quo in 5. partes diviso, nobis dantur tres partes, et participibus nostris duæ, sicque aurum nostrum appendit sex nummos et dimidium.

Ditmarus lib. 6. pag. 75 :

Presbyteris et Diaconis vestitum suimet 8. Siclis, Subdiaconis autem et inferioribus 4. adauxit.

Conradus Usperg. in Henrico III :

Cum tanta alimentorum abundantia militiam suam Christus deduxit, ut aries nummo, bosque Siclo veniisset.

Siclus, etiam apud veteres Anglos monetæ species fuit. Siclus apud Anglo-Saxones pretii erat duorum denariorum argenteorum, ex Hickesii Præfat. ad Grammat. Anglo-Saxon. pag. 21. Albinus seu Alcuinus, in Epistola ad Colcum, inter Hibernicas :

Et per singulos Anachoritas tres Siclos de puro argento.

Egbertus in Dialogo de Ecclesiastica institutione pag. 98 :

Quisque vero fratrum contra interdicta venerabilium Canonum transfugam Clericum vel Monachum sine literis pacificis susceperit, et conventus in hac obstinatione perduraverit, reddat quod statutum est 30. quidem Siclos 15. vero Episcopo loci, 15. Abbati, cujus Monachum sine nutu Prioris sui susceperat, etc.

Infra, Siclum valuisse duobus argenteis, seu denariis innuit :

Laici vero, qui sacrilega se conjunctione miscuerint velatis,.... duplicata 30. Siclorum pecunia, hoc est 60. argenteos volumus dare Ecclesiæ adulterantes, etc.

Adde pag. 103.

P. Carpentier, 1766.

◊ Sed et apud nos quoad nomen in usu, ut colligitur ex Charta Phil. I. ann. 1083. in Reg. Phil. Aug. ex Chartoph. reg. sign. 34. bis part. 2. fol. 120. v° :

Si quis autem ausus fuerit quod firmatum est regaliter inquietare, secundum legem salicam Siclos auri centum solvat, et reus majestatis sit, anathema maranatha.

« 2 siclus » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 470b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SICLUS2

2. SICLUS, Situlus æneus, Ital. Secchio. Agnellus in Vita S. Maximiani apud Muratorium tom. 2. pag. 109 :

Allatum est nobis æreum vasculum quod vulgo Siclum vocamus, et projecti sunt Sicli pleni aqua, quæ erat infra arcam super ossa B. Maximiani numero cxv.

Vide in Sicla 1.