SOLARIUM 1, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

1. SOLARIUM, Domus contignatio, vel cubiculum majus ac superius, tabulatum. Soler, Germanis. Chronica Australis ann. 869 :

Ludovicus Imperator de Solario cecidit.

Concilium Metense ann. 888. cap. 8 :

In locis vero non consecratis, id est in Solariis sive in cubiculis, propter infirmos, vel longius iter, a quibusdam Presbyteris sacrificium offerebatur, quod omnimodo interdictum est.

Matth. Paris ann. 1161 :

Dormiens in Solario, quod Ecclesiæ et cœmeterio imminebat, etc.

Idem ann. 1235 :

Nobiles matronæ Colonienses in Solario sedentes, etc.

Cæsarius Heisterb. lib. 6. cap. 5 :

De fenestra Solarii portæ Clericorum respiciens, vidit plures pauperes illum sequentes, etc.

Charta Gontranni Reg. ann. circ. 577. inter Instrum. tom. 4. Gall. Christ. novæ edit. col. 222 :

Solarium vero cum caminata... faciant.

Charta ann. 2. Caroli C. ex Chartul. Aptensi fol. 114 :

Vendimus vobis in ipsa villa mansionem coopertam cum Solario.

Charta ann. 1053. ex Chartul. Biterr. data dicitur in Solario episcopali. Tabul. Virzion. fol. 7 :

Habetur ibi casa indominicata, concamera, Solaria duo, etc.

Charta ann. 1455. in Tabul. S. Victoris Massil. :

Unam domum de uno Solario, et medio, et tegulis coopertam.

Chron. Estense apud Murator. tom. 15. col. 400 :

Intraverunt quamdam navim magnam cum Solario copertam multis pannis laneis, et in dicta navi erat quoddam Solarium cum camino, in quo comedebant Milites ; juxta dictum Solarium erat quædam camera ornata multis ornamentis.

Adde S. Bernardum tom. 1. edit. ann. 1690. col. 689. Acher. tom. 3. Spicil. pag. 219. sæc. 3. Bened. part. 2. pag. 130. 514. sæc. 4. part. 1. pag. 634. Baluz. tom. 2. Miscell. pag. 302. tom. 3. pag. 11. 65. Kennett. in Antiquit. Ambrosd. pag. 325. et 448. Statuta Massil. lib. 1. cap. 6. Madox Formul. Angl. pag. 89. Murator. tom. 2. part. 2. col. 931. tom. 6. col. 228. etc. Glossar.

med. Græcit. voce Ἡλιαϰόν, col. 475. Graff. Thesaur. Ling. Franc. tom. 6. col. 190. voce Solari.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

◊ A Solarium, ni fallor, Sozain, vel Souzoein estage dictum tabulatum superius, in Charta ann. 1306. apud Lobinell. tom. 2. Hist. Britan. col. 453 :

Premierement, ou segond Sozain estage de la dite tour en une arche qui estaeit jouste l'uys, en vi. granz saz, etc.

Ibidem :

Item furent trovez en la dite tour nouve de Nantes oudit Souzoein estage, etc.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

◊ Solarium nonnumquam pro salarium scriptum occurrit, ut in Constitut. Udalrici Episc. Patav. ann. 1470. apud Hansiz. tom. 1. German. sacræ pag. 555 :

Non sine displicentia percepimus nostros suffraganeos in ordinatione clericorum, ecclesiarum consecratione, et officiales in litteris tradendis ad suffraganeos, cum examinati sunt, ac eorum notarios in Solariorum expetitione excedere.

Ita etiam legendum videtur apud Marten. de Ant. Eccl. Discipl. pag. 128. ubi hæc habet ex Ordinar. MS. Eccl. Silvanect. :

Modo fiunt breves lectiones ad Matutinum, et per diem unus de clericis vel capellanis ecclesiæ, Solario mediante, legit residuum in choro retro majus altare.

Vide infra Solarium, suggestum.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Solarius, ut Solarium. Charta ann. 1017. in Append. ad Marcam Hispan. col. 1003 :

Et in valle Biania ipsos Solarios cum ejus ecclesia.

Gesta Aldrici Episc. Cenoman. apud Baluz. tom. 3. Miscell. pag. 7 :

Eisque suam domum, in qua manerent, et Solarios, sive cellaria et alia ædificia, quæ ad suum opus habebat, tradidit.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Solare, Eadem notione. Charta ann. 1043. ex Tabul. S. Victoris Massil. :

Dono cum silvis, garricis, boschis, et cum pratis, et oglatis, et cum Solaribus, et superpositis, etc.

Charta ann. 1216. ex eodem Tabul. :

Si autem domus molendinorum esset unius Solaris, et velles elevare, etc.

Consuetud. Lemovic. art. 72 :

Et si aliquis vult constituere parietem communem cum proximo vicino suo, debet eum monere quia sibi tradat medietatem terræ quam communis paries occupabit inter ipsum et vicinum suum, dum tamen Solare vicini habeat in amplitudine duodecim pedes.

P. Carpentier, 1766.

◊ Locus ex Charta ann. 1043. eodem sensu intelligendus atque mox Solaris, Locus idoneus solario ædificando.

Solerium, Eodem intellectu. Albertus Aquensis lib. 1. cap. 28 :

Hic autem summus Sacerdos civitatis pecuniam inauditam ab eis receptam caute reposuit, Judæos in spatiosissimo domus suæ Solerio, a specie Comitis Emichonis, et ejus sequacium constituit, ut illic in firmissimo et tutissimo habitaculo salvi et sani remanerent.

Ita etiam habetur in Consuetud. Tolosæ part. 4. tit. de Ædific. Statuta Montispess. ann. 1204 :

Acta sunt hæc et publicata in Solerio herbariæ, ubi erat domus duodecim Consulum ipsis præsentibus.

Charta ann. 1382. ex Tabul. Massil. :

Pro..... esbardando Solerium et crotam, etc.

Litteræ Philippi III. Reg. Franc. ann. 1280. apud Marten. tom. 1. Anecdot. col. 1160 :

Concessimus eidem episcopo (Carcassonæ) et dictis successoribus episcopis, quod possint facere pilarios lapideos, vel ligneos, conjunctos et contiguos dictis muris, in quibus possent trabes, tigna, Solerium et tectum domuum suarum et ædificiorum firmare, apodiare, etc.

MS. :

Cil borjois montent, és Soliers remest nus.

Alibi :

Ses verra l'en des murs et des Soliers,

Et des grans sales, et des pales pleniers.

MS. :

As Soliers pendent les pailes de quartier.

MS. :

Des gens emplissent et maisons et Solliers.

Angli The Solar appellant viliorem et non elegantiorem domus cameram.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Solariolum, dim. a Solarium. Vita S. Austrulfi Abb. Fontanell. sæc. 3. Bened. part. 2. pag. 134 :

Habet quoque (turricula) in medio sui Solariolum, in quo codex ille evangelicus cum capsa illa servabatur, cui desuper aptum est laquear.

P. Carpentier, 1766.

◊ Nostris Solier. Consuet. Neapol. MSS. :

Si domus habeat tria membra sive Solaria, vel plura, unum super aliud, et sit diversorum dominorum, et unus ipsorum dominorum vendat suum Solarium, emptor tenetur ipsum Solarium emptum, jure congrui, dare habenti Solarium proximum ex parte inferiori ipsi Solario vendito. Si sint tria Solaria, et vendatur Solarium medium, habens domum inferiorem et solo contiguam, jus congrui pro Solario medio vendito exercere potest, excluso habente extremum Solarium, quod superius constitutum est.

Lit. remiss. ann. 1376. in Reg. 109. Chartoph. reg. ch. 431 :

Enfermerent ledit Juenin en une chambre d'un hostel de taverne,....... qui estoit en un hault Solier.

Sinal, Sinault et Synau nostris etiam sonat Tabulatum, cubiculum superius, maxime vero stabuli vel ovilis partem superiorem, quæ ab infima perticis tantum separatur. Lit. remiss. ann. 1406. in Reg. 161. ch. 163 :

Le suppliant ymagina qu'ilz feussent ou Sinal dessus (ladite bergerie) qui est bien dix piez de hault, et print une eschielle et la dreça contre le tref dudit Sinal en montant amont.

Aliæ ann. 1411. in Reg. 165. ch. 150 :

En un Sinault cabaust ou loigis qu'il avoit en l'église et forteresse du lieu d'Aurreville, etc.

Aliæ ann. 1414. in Reg. 167. ch. 371 :

Le suppliant en entrant audit hostel eust demandé où es-tu, es-tu ceans ? laquelle femme lui eust respondu ouil, je suis en ce Sinault,... descendi ladite femme dudit Sinault, etc.

A un Synau dessus les brebis où icelle Jehanne estoit montée,

in aliis ann. 1416. ex Reg. 169. ch. 295.

P. Carpentier, 1766.

◊ Hinc Solarium dicitur de armario, in quo sunt capsulæ ductiles, ad instar contabulationum domus dispositæ, in Invent. MS. thes. Sedis Apost. ann. 1295 :

Unam cassam argenti factam ad modum archæ,.... et habet unum fundum seu Solarium in medio, et de subtus in Solario sunt tres cassetæ parvæ de argento, quæ extrahuntur de ipsa per partem anteriorem cum tribus anulis parvis.

Solaris, Locus idoneus solario ædificando, nostris Masure. Charta Sanctii Reg. Aragon. æræ 1090. in Hist. Pinnatensi lib. 3. cap. 9 :

Et adhuc unum do eis Solarem, ut ipsi se adoptaverint, in quo possint facere bonas casas ad habitandum.

Ubi legendum, adopraverint, supra monuimus. Alia Adefonsi Regis Hispaniæ æræ 1163. apud Anton. de Yepez in Chron. Ord. S. Benedicti tom. 4. pag. 458 :

Intra terminum vestrum nullus omnino hominum audeat intrare Solares, vel construere domos, absque voluntate Abbatis, etc.

Tabularium Bellilocense in Lemovic. n. 172 :

Et domum Geraldi de Boissa, et Solarem Bernardi de Godor.

Innocentius III. PP. lib. 13. Epist. 61 :

Medietatis insuper de Solaribus, terris, hortis, vineis, etc.

Tabul. S. Petri Vosiensis fol. 65. v° :

Dedit Solarem suum qui est apud ecclesiam de Sando, in quo Gaufredus Præpositus ædificavit domum.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Solarium, Eadem notione. Charta Willelmi dom. Montispessul. ann. 1103. apud D. Brussel tom. 2. de Usu feud. pag. 727 :

Et Solarium Rogerii Nigri, quod est juxta domum Aldra.

Charta apud Stephanot. tom. 2. Antiquit. Bened. Lemovic. MSS. pag. 292 :

Dederunt Deo et S. Petro Vosiensi Solarium quod erat juxta ecclesiam S. Victoris, et ortum et omnem terram quæ inibi est.

Solariatus, et Soleratus, Solariis instructus, ædificatus. Charta Joannis Episcopi Ticinensis ann. 922. apud Ughellum in Episcopis Veronensib. :

Cumque xenodochio meo offero coquinam meam Solariatam, et stabulum meum, nec non et terrulam juxta se positam, etc.

Infra :

Casam vero Solariatam habitationis meæ cum curticella et coquina simul sibi cohærentia, etc.

Alia anni 954. apud eumdem tom. 5. pag. 1539 :

Oratorium S. Pantaleonis super pusterula, cum scala marmorea, duobus cubucellis, uno terrineo, et alio Solariato subtus hunc castellum Ponte, etc.

Alia ann. 1193. tom. 7. pag. 585 :

Tradidit... pro parte frateriæ ejusdem Salernitanæ Ecclesiæ integram terram cum casa fabricata Solerata, et apothecis, etc.

Vide Oct. Ferrarium in Solaro.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Solaratus, Eodem significatu. Charta Theobaldi ann. circ. 901. apud Murator. tom. 3. pag. 86 :

Dono tibi..... domus duas Solaratas junctas in vicinio tuæ ecclesiæ.

P. Carpentier, 1766.

Solarium, Suggestum, Gall. Tribune, apud Cl. V. Garamp. in Dissert. 1. ad Hist. B. Chiaræ pag. 125. ubi de Repentitis :

In pede ecclesiæ quoddam Solarium pro choro, in quo more Sanctimonialium horas diurnas et nocturnas dicerent, ac missas et alia divina officia, quæ in ecclesia decantarentur, audirent

. Chorum ecclesiæ intelligit idem Vir eruditus ex Ordinar. eccl. Silvanect. supra laudato, ubi Salarium legendum proponitur : sed utrum bene rursum dubius hæreo.