« »
 
[]« Specular » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 7, col. 549b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/SPECULAR
SPECULAR, et Speculare, Gypsea, vel vitrea fenestra. Gloss. MSS. 13. sæculi ex Tabul. S. Andreæ Avenion. : Specular, fenestra. Gloss. Gr. Lat. : Διαφανῆ, Specularia. Rursum : Διαφανής, Limpidus, lucidus, specularis. Papias : Specularis, fenestra, foramen per vitrum translucens. Glossæ MSS. ad Alexandrum Iatrosoph. : Specular, i. gipsus, Gloss. Ælfrici : Specularis, durhscyne-stan. Cælius Aurelianus Siccensis lib. 2. Acutor. cap. 37 :
Si non fuerit naturaliter frigidus locus, hoc affectabimus, Specularia detrahentes, nisi sol obstiterit, aut aëris inæqualitas adjungitur.
S. Hieronym. in cap. 41. Ezech. :
Fenestræ quoque erant factæ in modum retis, instar cancellorum ; ut non Speculari lapide, nec vitro, sed lignis interrasilibus et vermiculatis clauderentur.
S. Augustinus :
Solis radius penetrat Specular, nec, cum ingreditur, violat, nec, cum egreditur, dissipat, etc.
Idem de Verbis Domini serm. 5. cap. 11 :
Nonne si Specularia in ventre haberemus, de omnibus cibis pretiosis erubesceremus, quibus saturatus es.
Fortunatus lib. 4. de Vita S. Martini :
An Speculare dedit, quo sanctus lumine transit.
Leo Ost. lib. 2. cap. 51 :
Ecclesiam picturis ac Specularibus decoravit.
De Specularibus, et eorum materia, copiose egit Salmasius ad Solinum pag. 259. et 1095. Adde Cujacium lib. 13. Observ. cap. 13.
Specular, dictus etiam, Ugutioni, locus apertus vel altus, unde quis potest speculari ; unde et fenestra et vehicula, de quibus speculamur, specularia dicuntur. Papias : Specularia, grava genera [] vehiculorum, de quibus speculantur. Gloss. Lat. Gall. Sangerm. : Specular, speculare, lieu pour gaitier. Will. Tyrius lib. 17. cap. 3 :
Erant nihilominus et secus muros (Damasci) interius latentes viri cum lanceis, qui per Specularia modica, in muris studiosius ad hoc ordinata, unde videre transeuntes poterant, minime vero ipsi videri, prætereuntes confodiebant ex latere.
Speculia, apud Ælfricum in Gloss. Saxon. dici videntur Cassidum fenestellæ sceawere.