TRACTIM, in Glossis veteribus, jugiter, continuatim. Tractim vero canere, lenta et morosa modulatione. Honorius Augustodun. lib. 1. cap. 36 :

Tractus, a trahendo dicitur, quia trahendo, id est Tractim canitur.

Id est lente, morose, quomodo Tractim exponitur in Glossario Longobardico S. Germani Paris. Nonius :

Tractim, ut sensim, id est, diutine, longo tractu.

Usus antiqui Ordinis Cisterciensis cap. 68 :

Dicto itaque Deus in adjutorium meum intende, morose et trahendo a Sacerdote, etc

. Cap. 119 :

Et cum paratum fuerit, tabulam in claustro Tractim percutere.... debet.

Romualdus Salern. Archiep. in Chronico MS. nunc edito tom. 7. Muratorii ann. 1166 :

Clericos in ea multos et præbendas instituit, et divinum in illa officium reverenter, et Tractim,

edit Tractatim

et cum Dei reverentia et timore celebrari disposuit

. Chronicon Trudonense lib. 8 :

Assiduus erat omnibus horis in choro, et de Psalmis Tractim cantandis, et cantu dulce æque modulando indefessa illi sollicitudo.

Charta Caroli Regis Siciliæ ann. 1304. apud Ughellum tom. 7. Ital. sacræ pag. 897 :

Volumus, quod ipsa deinceps Ecclesia secundum ordinem Parisiorum Ecclesiæ per libros, quos eidem Ecclesiæ dedimus, divinum officium celebretur, punctatim videlicet atque Tractim.

Statuta antiqua Ord. Cartus. 2. part. cap. 13. § 5 :

Historiam legat rotundius, sermones et homilias attractius, aperte tamen et distincte legat omnia, ut possit intelligi, etc.