« 3 voluntarius » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 8, col. 376c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/VOLUNTARIUS3
3. Voluntarius, Pertinax, obstinatus, nostris Volontaire, eadem notione. Chron. Jo.
Whethamstedii pag. 329 :
Abbas, nuncium istud audiens, et fratres in suis dictis Voluntarios pocius quam racionabiles esse intelligens, etc.
P. , 1766.
◊ Voulenteulx et
Voulentiz alias nostris, eadem significatione. Lit. remiss. ann. 1375. in Reg.
108. Chartoph. reg. ch. 48 : Lequel Mahieu qui estoit homs chaux et Voulentiz, etc.Aliæ ann. 1477. in Reg. 205. ch. 482 :
Le suppliant estant en jeune aage et Voulenteulx, non cognoissant l'obeissance qu'il devoit à ses pere et mere, etc. Voluntaire,Navis species, apud Rabelais. tom. 4. pag. mihi 100.
Voluntarie, Libenter, Gall. Volontiers, occurrit non semel in Capit. Caroli C. tit.
26. 28. 31. etc.