Acaptare ad aliquem, ut caput et dominum agnoscere, capere. Capit. Caroli C. tit. 16. cap. 7 :

Et propter hoc jam ultra ad illum non debeat (f. habeat) consilium Accaptare.

Et cap. 13 :

Et illi simulat ut ad alium seniorem melius quam ad illum Acaptare possit, veniat ad illum.

Mox :

Et quod Deus illi cupierit, et ad alium seniorem acaptare potuerit, pacifice habeat.

Accaptare, Capere ad accapitum, hoc est, capere, vel possidere feuda aut quævis alia bona sub accapitorum conditione ac onere. Charta fundationis Montis-Albani ann. 1144 :

Et si feudatarii qui Accaptant honorem de domino Comite, volunt vendere, vel impignorare feudum, faciant hoc consilio Comitis, aut sui ministri ; ita ut dominus Comes habeat de uno quoque solido venditionis unum denarium, et de uno quoque solido impignorationis unum obolum.

Tabular. Archiepiscopatus Arelatensis fol. 2 :

Et quod non tollat ei, nec ejus successoribus supradictos homines, neque quos consilio suo inantea Accatabit.

Charta Guillelmi V. Ducis Aquit. apud Beslium pag. 392. et Labeum in Miscel. tom. 1 :

Fac castrum per tale conventum, ut si ego valeo Accaptare cum Comite Fulcone de pretio meo et tuo, una pars sit tua, et alia mea.

Charta Raimundi Comitis Barcin. apud Diago lib. 2. cap. 86 :

Et ego Raimundus Comes Barchinonensis dono uxori meæ Almodi, et filiis, quos de ea habuero, omnia quæ Acaptavi in Balagario.

Charta Raimundi Comitis Tolosæ ann. 1088 :

Quod videlicet Acaptaverunt ab illis de Rocamaura.

Tabularium Ecclesiæ Uticensis ann. 1156. pag. 8 :

Castrum de Blandaco cum Acaptis quæ in eodem castro idem Episcopus fecerat.

Infra :

si autem aliquid in eodem castro quolibet modo Acaptaverint, totum ab Episcopo et successoribus suis teneatur et possideatur.

Hinc nostri vocem, Acheter, seu ut Picardi efferunt, acater, vel ut est apud Froissartem 1. vol. cap. 190. achapter, pro emere, hauserunt ; quod qui a domino prædium in Accapitum, vel cum onere præstationis, vel etiam in emphyteusin accipit, dato pretio illud sibi habeat ac comparet. Vide Jacob. Bourgoing. lib. de Orig. et usu vulgarium vocum pag. 22.

Accaptare. Interdum etiam simpliciter pro emere absque ullo onere, ut in sequenti exemplo et aliis multis. Hinc vox Acater ad quamlibet emtionem translata. Donatio Ecclesiæ de Canonica S. Victori Massil. ann. 1060. inter Instrum. tom. I. novæ Gall. Christ. pag. 23. col. 2 :

Non aliter cognoscentes illam a captivitate supra dictæ hæresis posse eripi, pro remissione peccatorum nostrorum donamus eam omnipotenti Deo et cœnobio Sanctæ Mariæ ac Sancti Victoris Massiliensis, atque Abbati vel Abbatibus seu Congregationi in eo jure perpetuo habitantium, cum omni honore quem hodie habet vel in antea Accaptare potuerit, sicut mos est nostræ patriæ, ad totos honores.

Et in codice MS. ejusdem Cœnobii :

Cum omnibus rebus, quas Acaptabit vel recuperabit.

Accapitare alicui. Relevium facere, vel exsolvere, vel aliquem pro domino, et velut pro capitali domino agnoscere. Bracton. lib. 2. cap. 35. § 1 :

Est etiam aliud genus tenementi quod datur in maritagium, et ubi non fit homagium ante tertium heredem inclusive positum, propter commodum donatoris per reversionem.

Mox ait :

Cum autem plures fuerint coheredes, omnes Accapitabunt filiæ primogenitæ, et maritus primogenitæ homagium faciet capitali domino de toto feodo, etc.

Fleta lib. 2. cap. 50. § 6 :

Sed omisso illo medio, capitali domino Accapitet, et ei respondeat de eisdem servitiis... nec liceat hujusmodi capitali domino ulterius ipsum tenentem distringere, dum prædictus tenens se offerat Acapitare ei, et facere ei servitia debita et consueta de quantitate tenementi.

Vide lib. 3. cap. 16. § 7. 38. et quæ de Paragiis observavimus in Dissertat. 3. ad Joinvillam.

Accapitum. Acapita, Accaptum. quod vulgo Relevium, seu agnitio in dominum. Charta Michaelis Archiepisc. Arelatensis ann. 1214. qua concedit Comiti Monfortensi Bellocadrum et Argentiam in Regesto Tolosano fol. 17 :

Item confitemur nos recepisse a vobis pro Accapito

1400 marchas boni et legalis argenti. Alia ann. 1231. ibid. fol. 25 :

Item concessit quod quando detentores possessionum quæ tenentur ab Ecclesia ad censum annuum, vel in feudum, in incurrimentum ceciderint, vendentur possessiones illæ personis competentibus bona fide, et Ecclesia habeat inde vendas et Acapitas.

Occurrit ibi pluries. Vide Histor. Episcop. Cadurcensium. n. 166. Rymer. tom. 1. pag. 855. col. a :

Et una lancea de Accapto pro toto territorio de Brulhien.

Accapiti notionem longe diversam tradit D. Brussel Tract. de usu feud. lib. 3. cap. 11. Existimat enim vir eruditus Accapitum idem esse ac feudum sine capite, hoc est, sine clientela et alta justitia : quæ feudi species, inquit, in Occitaniæ tantum provinciis in usu fuit. Verum si res ex judicio Scriptorum harum provinciarum dirimenda est, ad quos potissimum spectat de usaticis suis scribere, Accapitum nihil aliud erit quam Relevium, seu agnitio in dominum, ut mox definiebat D. Cangius. Vide Rocheflavinum infra in V. Reaccapitum. Nec aliud certe innuunt, si attentius perpendantur, quæ in suam sententiam profert D. Brussel. Errandi fortassis occasio fuit etymon ab a privat. et caput deductum, cum rectius a verbo Accaptare inferretur. Hinc etiam Gal. Acapits et Arriere-acapits dixit, quod vernacule vocant, Acapte et Arriere-acapte.

Acapitis, Eadem notione. Testamentum Rogerii Vicecom. Bituric. ann. 1150. inter Anecd. Marten. tom. 1. col. 410 :

Deinde dono et laudo... totum honorem meum, civitates videlicet, atque burgos, castra, villas, atque dominia, feudos, alodios, Accapites, pignoras et acquisitiones, etc.

Acaptatio, idem quod Accapitum, in Charta Isli Episcopi Tolosani :

Et pro hoc fevo dederunt illorum domino Præposito

5 solid. Acaptationis.

Acaptagium, Vox ejusdem notionis. Regestum Constabulariæ Burdegalensis notatum A. fol. 35 :

Acaptagia, quæ alibi Relevia dicuntur ; levata eodem anno in eadem Senescallia.

Acaptamentum, idem quod Acaptagium.

Vendagia et Accaptamenta

in Consuet. municipal. Bergeraci ann. 1368. art. 69. Charta Petri Episcopi Inculism. ann. 1178. in Regesto Inculismensi :

Licet hominem recognoscerent, tam Achaptamentum mille solidorum debere constanter negabant.

Alia Episcopi Aginnens. ann. 1217. in Regesto Carcasson. :

Et dabit in mutatione Comitis seu Episcopi Acaptamentum in recognitione dominii unum hestearium, pro quo procurationem quam ab eodem requirebat, sibi remisit.

Vid. Hist. Episcoporum et Comitum Engolismensium cap. 33. Charta ann. 1240. in Tabul. Dalonensi fol. 85 :

Accaptamentum vero nobis debet persolvi nostrisque successoribus ad utriusque partis mutationes.

Tabularium Nantoliense in Pictonib. ann. 1306 :

Homagium ligium quod nobis volebat facere Joanna de Linea sine aliquo Achaptamento.

Ibid. ann, 1418 :

Ad Achaptamentum quarundam chirothecarum albarum de pretio

6 denariorum in mutatione feodatarii. Rursum ann. 1419 :

Sub homagio ligio a me et meis, in mutationibus dominorum et vasallorum, et sub Achaptamento

5 solidorum bonæ monetæ currentis solvendo. Occurrit passim in eo tabulario, et in Absiensi f. 40. Et in. Lib. Consuetud. S. Augustini Lemovic. fol. 23 :

Præsentibus et futuris notum sit quod Domnus Abbas V. Ecclesiæ S. August. Lemov. in villa de Brumec accepit in pace perpes hominium et Litgensa et juramentum fidelitatis a Falcone milite. Illique Dominus Abbas diem assignavit Lemovicas ut veniens in Capitulo S. August. Abbati et Capitulo hoc idem juraret et C. sol. et 1. d. de Achaptamento in pace redderet, etc.

Chron. Comodoliac. apud Stephanotium in Fragm. Hist. tom. 2 :

Raimundus Lobors, Iterius frater ejus et Audoinus de Petra Bufferia dederunt Ecclesiæ S. Juniani Acaptamentum, et quidquid juris habebant in manso de la Chieza.

Vide supra Accapitamentum.

Ad Accapitum Dare, seu in emphyteusin. Charta ann. 1213. in Regesto 49. Philippi Pulcri Regis Franc. ex Tabulario Regionum 160 :

Videlicet quod dictus Dom. Petrus de Sancta Cruce donet, dare et donare teneatur in Emphiteusin seu Accapitum..... dictam limeriam, etc.

Alia Ludovici Hutini Regis Franc. ann. 1315. pro Monspeliensibus :

Item concessimus de feodis et retrofeodis in Emphyteusin vel Accapitum datis et translatis in personas ignobiles, etc.

Alia Jacobi regis Majoricar. ann. 1310 :

Damus in Accapitum seu Emphyteusin alcheriam nostram, etc.

Alia ann. 1229 :

Ut tu et prædictam Condaminam.... in Emphyteosin seu in Accapite, si volueritis, dare valeatis.

Adde Chronologiam Episcopor. Lodovensium pag. 154. 240. et Gassendum in Notitia Ecclesiæ Diniensis pag. 20.

Ad Acceptamentum tradere, seu ad censum, in Consuetud. Lemovic. art. 61 :

Item si aliquis concedit et tradit terram ad censum et Acceptamentum nihilominus pretio sibi dato, si census valeat plus quam ipsum pretium, hujusmodi contractus habetur pro accensamento, nec in isto casu ille cui traditur taliter, de dicta terra debet solvere vendas.

Reaccapitum. Scribit Rocheflavinus in Provinciis Occitaniæ et Aquitaniæ Accapita dici jura quædam quæ debentur domino fundi et directo, pro mutatione Emphyteotæ, sive illa morte, sive matrimonio, venditione, permutatione, cessione, heredis institutione, legato, aut alio quovis modo eveniat : contra Reaccapita, mutationem domini spectare. Notitia ann. 1144. apud Catellum lib. 2. Rerum Occitanarum cap. 17 :

De uno quoque casali, qui habebat sex stadios in latitudine, et 12 in longitudine, habeat dominus 12 denarios de Acapte, et omni anno a Martio servitium 12 denariorum, et Reacapte, quando evenerit, 12 denarios.

Infra :

Carbonellus faber habeat de laboratoribus suis censum qui vocatur Lause : et faciat et reparet ferramenta molendinorum, retento ibi pretio et usu suo ; et propter hoc præbeat domino Acapte 10 solidorum, et 5 solidorum Reacapte, quando evenerit

...

Retroaccapitum in Consuetudine Tolosæ part. 4. tit. de Feudis, art. 18. Charta Occitanica ann. 1244. in Regesto Tolosano fol. 73 :

Terras heremas et condrezelas, e albres domestques, et salvaidies, e bosc, e bartas, e prats, et aigas, e cavis, e esplechius, e atemprivas, e hommes, et sembres, et ceses, et Acapites, et Reireacapites, et senhorias, etc.