« 1 acceptor » (par C. , 1678), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 044a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ACCEPTOR1
1. ACCEPTOR, Accipiter, quem vulgo Sparvarium reddimus. Gloss. Latino-Græc. :
Acceptor, ἵεραξ.Gloss. Isidor. :
Pipiunculus, accipiter, Acceptor.Papias :
Accipiter, est avis armata ungulis, ab accipiendo dicta : eo quod sibi capiat, et ab aliis rapiat.Vox Latio veteri cognita, teste Sosipatro lib. 10. Lucilius ap. Charisium tom. 1. pag. 76. in usum revocata demum a Scriptoribus medii ævi, et in Legibus antiquis sat frequens, in Salica tit. 7. § 1. 2. 3 ; Burgund. add. 1. cap. 11 ; in Lege Longob. tit. 104. § 18. 19. 20 ; in Concil. Suession. can. 3. ut habet Codex Belvac. ; in Capitulari 1. Caroli M. ann. 802. cap. 19. et in Pœnitentiali Halithgarii Episc. Camerac. cap. 10. ubi perperam Menardus corruptam vocem ait, pro accipiter.
Acceptor,
Qui aucam mordet, in Lege Alaman. tit. 99. § 20 ; in Capit. ad eandem Legem cap. 36. Ganshapich dictus in Lege Bajuvar. tit. 20. § 2. Vide Ganta.
Acceptor, Qui anates persequitur, Anetapich, dictus in Lege Bajuv. tit. 20. § 3.
Monachus Sangallensis lib. 2. de Carolo M. cap. 21 :
Cum vero falconem suum de aneta vellet extrahere.Matth. Westmon. ann. 870 :
Cum Accipitre solus brevem naviculam ingressus, ut in insulis maris et terræ vicinis anates et aviculas aucuparetur.Willelmus Brito lib. 11. Philipp. :
Vetus Chron. anno 1272 :- Imbellesque velut dispergit anatesAccipiter, quando atra fames jecur ulcerat ejus.
Circa falconem qui anatem inter salices corripuerat, etc.Falcones vero, quibus anates communiter pro præda sunt, Lanarios nostri vocant, ut observat Albertus M. lib. 23. de Animal. cap. 8. Meminit præterea Porphyrius lib. 3. de Abstin. pag. 267. accipitrum qui perdices, et qui palumbos involant, quos φασσοφόνους vocat, a φάσσα, Palumbus. Hesychius : λαγοθήρας, ἀετοῦ εἶδος.
Acceptor domitus, in Lege Ripuaria tit. 36. § 11. i. ad venationem mansuefactus, aut edoctus.
Accipitres vero ad venationem institutos memorat Sidon. lib. 3. Epist. 3. lib. 4.
Epist. 9. Vide Falco.
Acceptor Mutatus, in ead. Legetit. 36. § 11. qui jam annum egit, et plumas exuit, Gall. Mué.
Vide Muta.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Acceptoricius canis, Canis aviarius, seu qui cum Accipitre venatur aves, Gall. Epagneul. Lex
Frisonum : Qui canem Acceptoricium occiderit, etc.Vide Canis Acceptoricius et Bambracius. Adelung. ita appellatum censet non quod cum accipitre venetur aves, sed quod feram capiat.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Antiqua est
ars aucupandi cum accipitre, quamvis illius initia referat Blondus Decad. 2. lib. 7. ad
tempora Frederici Imperatoris cognomento Barbarossæ, id est, circa annum Domini 1246.
Verum illius sententiam confutavit luculenter Spelmannus in Glossario, maxime ex Legibus
veterum Francorum, Germanorum, Burgundionum, etc. apud quorum nobiles ars acceptoria haud
fere minus commendabatur quam ipsa ars militaris, testibus illis eorum Legibus quibus
cautum erat, ne quis pro compositione Wirgildi, seu pro redimendo capite, Spatham
Accipitrem ve suum dare cogeretur, teste et Additamento 2. tit. 1. Legum Burgund :
Si quis Acceptorem alienum involare præsumpserit, aut sex uncias carnis Acceptor ipse super testones comedat, aut certe si noluerit, sex solidos illi cujus Acceptor est, cogatur exsolvere : mulctæ autem nomine solidos duos.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
◊ Præterea
Accipiter erat primæ nobilitatis insigne præcipuum, ut patet ex pluribus antiquis
tumulis, in quibus viri atque etiam interdum mulieres cum accipitre sculpti pictique
visuntur ; inter quos Haroldus Eduardi Confessoris Angliæ Regis consanguineus exhibetur
cum accipitre pugno insidente in suo versus Guillelmum Normanniæ Ducem itinere. Hujus rei
præclarum apud se exemplum asservat Eruditissimus D. Lancelot vir Academicus, in
musæo celeberrimi Domini Foucault aliquando repertum, ex pariete aliove monumento
vetusto delineatum, altum 1. ped. longum fere 22. Qua de re id frequenti Academia
doctissime disseruit anno 1724. Addo Gaufredum I. Britanniæ Ducem, qui dum iter Romam
carperet, ideo a muliere lapide percussus occisusque est, quod ipsius accipiter
mulieris gallinam invaserat. Vide
Accipitrarius et Accipitrum cultura infra
suo loco. Taceo Regem Alredum qui juxta Flor. Wig. pag. 310. inter
bella ipsa, etc. omnem venandi exercebat artem et suos omnes falconarios, Accipitrarios, caniculariosque docere..... non desinebat. Qui mos etiamnum apud Reges nostros dum iter agunt, obtinet. Sed maxime ad rem nostram facit antiquum jus Clariss. DD. de Chastelus, quo inter Canonicos Ecclesiæ Autissiodorensis, cum juvat, consident, gladio ad latus stricto, superpelliceo induti, cum pileo pennis decoro, almutia supra brachium et Accipitre supra pugnum sedente. Hoc jure potitur Illustriss. Familia ab anno 1423, uti paulo fusius dicetur in Canonici Laïci.
P. , 1766.
◊ Sed et thesaurarii
ecclesiæ Autissiodorensis hæc erat prærogativa, ut diebus solemnioribus divinis interesset
officiis deferendo supra pugnum suum accipitrem. Charta ann. 1464. inter Probat.
Histor. Autiss. p. 172. col. 1 : Quia ab aliquibus dominis canonicis hujus ecclesiæ vertebatur in dubium, utrum thesaurarius ecclesiæ Autissiodorensis posset et sibi liceret ad causam suæ dignitatis in ecclesia Autiss. in diebus et festis solemnibus et annualibus, dum divina celebrantur officia, sineQuod jus prædicto thesaurario confirmatur, ob id maxime, quod eodem potiebatur thesaurarius ecclesiæ Nivernensis.(sic)habitu ecclesiæ, venire et intrare ecclesiam et chorum dictæ ecclesiæ, deferendo supra pugnum suum accipitrem sive avem venalem, etc.
P. , 1766.
◊ Inter Sacra accipitrem
sic deferre, religioni Christianæ parum sane consentaneum videri debet : qui
vero censebitur de eo jure, quo dominus de Sassay potiri dicitur in feudali
recognitione ann. 1242. ut nimirum accipitrem suum ponere possit super altare majus
ecclesiæ Ebroicensis, dum sacra in eo peragit ocreatus, calcaribusque instructus presbyter
parochus d'Ezy, pulsantibus tympanis, organorum loco. Merc. Franc. mense Febr. ann.
1735. pag. 293 : Peut le sieur de Sassay faire dire la messe par le curé d'Ezy, ou autre en l'église N. D. d'Evreux devant le grand autel, quand il lui plaira ; et peut ledit sieur ou curé, chasser sur tout le diocèse d'Evreux avec autour et tiercelet, six épagneuls et deux levriers, et peut ledit sieur faire porter et mettre son oiseau sur le coin du grand autel, au lieu le plus près et le plus commode, à son vouloir. Peut ledit sieur curé dire la messe botté et éperonné en ladite église N. D. d'Evreux, tambour battant, en lieu et place des orgues.