« Accubitor » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans , et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 050b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ACCUBITOR
ACCUBITOR, Præfectus sacri cubiculi, idem qui apud nos Camerarius, Gall.
Chambellan et Chambrier. In aula Imperatorum Græcorum primus
Accubitor seu Cubiculariorum princeps dicebatur παραϰοιμώμενος τοῦ ϰοιτῶνος, de cujus aliorumque Accubitorum dignitate
multa Codinus Lib. de Off. cap. 5. et post ipsum Gretzerus et Goarus. Observant Meursius
in Glossario, atque etiam D. Cangius ad Villharduinum pag. 301. duos fuisse
Accubitores præcipuos qui sub eodem nomine, ut apud Reges nostros Camerarius
et Cambellanus, diversis muneribus fungebantur ; præerat unus imperiali cubiculo et
vocabatur παραϰοι μώμενος τοῦ ϰοιτῶνος, seu ut in
Legibus Præfectus sacri cubiculi : alter qui παραϰοιμώμενος
τῆς σφενδόνης, Accubitor palæ, secretum Imperatoris annulum
custodiebat : quo in munere magno Franciæ Cambellano recte potest comparari, quippe
secretum Regis sigillum servare solet et deferre. Ista porro officia quamvis
ministerio distincta unus idemque fere semper exercebat, non secus ac apud Francorum Reges
munera magni Camerarii et magni Cambellani. Yvoni Lib. 4. de Privileg. et
dignitat. Ecclesiæ Romanæ, Accubitores dicuntur Concubitores :
Quemadmodum Imperialis potentia diversis officiis cubiculariorum, nec non Ostiariorum atque omnium Concubitorum ornatur.Bollandus tom. 3. Actorum SS. Februarii pag. 682. et 683. de Sancto Stephano Mauricii Imperatoris Accubitore Syllogen texens historicam, sic dictum existimat, quod cum Imperatore ad mensam accumberet : vel quod esset e novemdecim Accubitoribus, ad cujus rei probationem adducit duo exempla ex Theophane ad annum 4. imperii Leonis Isaurici, ubi ait filium ejus Constantinum Copronymum anno præcedente natum, ἐν τῷ τριϐουναλίῳ τῶν τθʹ Ἀϰουϐίτων, in Tribunali XIX. Accubitorum ; atque eundem Leonem anno imperii 13 :
Silentium contra sanctas imagines celebravisse in novemdecim Accubitorum tribunalio.Verum errat vir eruditus ; Accubitorum enim vocabulo non Officia, sed mensæ designantur quas Græci vocabant : δεϰαεννέα ἀϰϰούϐιτα. Accubitus autem et Accubita Latinis sunt Cubilia convivalia, seu ut aiunt reclinatoria, et Tribunal XIX. Accubitorum juxta Luithprandum Lib. 6. Histor. cap. 3 :
Domus juxta hippodromum Aquilonem versus miræ altitudinis et pulchritudinis.... hoc autem ideo, quoniam quidem decem et novem mensæ in ea quæ secundum carnem est D. N. J. C. Nativitate apponuntur, in quibus Imperator et convivæ, non sedendo, ut ceteris diebus, sed recumbendo epulantur.De his plura Cangius in sua CP. Christiana pag. 135. Vide Parachimumenus.