« »
 
[]« Antiphonatim » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 1, col. 302b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/ANTIPHONATIM
ANTIPHONATIM, Alternis choris. Florentinus Wigorn. :
Celestinus PP. constituit ut Psalmi David 150. ante sacrificium Antiphonatim decantarentur.
Occurrit præterea apud Galterum Tervan. in Vita Caroli Comit. Flandr. Epitaphium S. Nicetii Archiepiscopi Lugdun. :
Psallere præcepit, normamque tenere canendi
  Primus, et alterutrum tendere voce chorum.
Vide ejusdem Vitam ex Jurensi Cod. n. 3.
Viget apud Græcos alia antiphonatim canendi ratio, quam παραϰοντάϰιον appellat Leo Imp. in Tacticis, cap. 7. § 12. ubi hæc habet :
Γυμνάσεις εἰς τὸ ἐπέρχεσθαι ἀλλήλους ἄνδρας β. ϰαὶ ὑποχωρεῖν, ϰαὶ πάλιν ἀπελαύνειν, ϰαὶ ἐξελίσσειν, ϰατὰ τὸν τύπον παραϰονταϰίου.
In quem locum Philippus Pigafatta. quem non viderat Meursius :
Il moto militare che al numero 11. (al. 12.) raconta quel' Imperatore, e tratto dal canto che usano i caloieri ne loro divini Offici, nomata Paracontaci, conciosia che Paracontaci sono himni de Sancti, i quali sono alternatamente cantati in questa maniera. Sara un choro de quatra caloieri, che canteranno le laudi di un Santo, due die loro prima cantano, et poi tacciono, et gli alteri due poi il canto ripigliano, et poi cessano, et ricominciano que gli alteri due, et in forma tale si vanno vicendevolmente cambiando, et dando luogo
. Ita etiam describitur alternus et ἀντίφωνος iste cantus a Jacobo ad Eucholog. Græc. pag. 123.