CANNA 1, Glossarium mediae et infimae latinitatis, Du Cange et al.

« 1 canna » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA1

1. CANNA, Mensura, qua pannos metimur, Hebreis הכב Keneh, unde Græcis ϰάννα vel ϰάννη, Italis, Canna, Occitanis Cano, Aulne et demie, mesure de huit pans à mesurer le drap, hoc est octo palmorum. Constit. Siculæ lib. 3. tit 36. § 4 :

Mercatores corruptas merces et vetitas, seu ad falsas mensuras, Cannas et pondera distrahentes, etc.

Occurrit ibi pluries. Consuetud. Eccl. de Regula :

De Cannis, quibus panni venduntur.

Vide Jo. Columbum lib. 1. de Episcop. Valentin. num. 54. Fori Benehar. :

Les draps se deben mensura a Canas, mieyas Canas, a paums, et no a aunas.

Hinc Cannare, ulna metiri, in Statutis Massiliensibus MSS. ann. 1174. lib. 1 :

De duobus probis viris constituendis ad pannos videndos et Cannandos.

Occurrit in editis pag. 135. 305. 425. et alibi non semel. Hinc Cannatio in iisdem Statutis editis pag. 136.

CANLATA 2. CANNA © École des chartes.

« 2 canna » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091a. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA2

2. CANNA, Mensura agri. Chronicon Farfense, apud Murator. tom. 2. part. 2. col. 513 :

Domnus Hugo Abbas suscepit per concambium ad opus hujus monasterii res ad modia xxii. per unumquodque modium habentia longitudine Cannas xx. et in latitudine in omni loco Cannas x. ad Cannam pedum x. legitimi cubitalis.

Pluries occurrit ibidem col. 613. Ordinatio Anderii et Remondi Aureilla de abevratoriis magni Rhodani ann. 1223. e MS. D. Brunet fol. 64 :

Viam publicam, quæ habeat in latitudine duodecim Canas.

Sententia Compromissoria ann. 1339. inter Schedas D. de Mazaugues :

Quæ quidem via in latitudine Canas continet 40.

Epistola Clementis IV. PP. ann. 1267. apud Marten. tom. 2. Anecd. col. 452 :

Cum ab Ecclesia eorumdem trecentarum Cannarum spatio non distaret.

Charta ann. 1273. ap. Schœpflin. in Alsat. Diplom. vol. 1. pag. 471. num. 669 :

Ecclesiam construant, quæ a nostra distet ad spatium non minus quam 100. Cannarum... non obstante privilegio, quod de non edificando prope nos infra 140. Cannarum quosdam conventus nobis a sede apostolica est indultum.

Charta ann. 1250. apud Joffredum in Episcopis Niciensibus pag. 184 :

Tradidit quantitatem infra scriptum terræ suæ... taliter terminatam, videlicet a mari Cannas 35. a Septentrione Cannas 46. etc.

Charta ann. 1271. in 30. Regesto Chartophyl. Regii Charta 221 :

Dabit transitum sive viam decem Cannarum in latitudine, etc.

Bulla Clementis VI. PP. ann. 1349. apud Wadding. tom. 3 :

Asserentes eundem locum vestrum a loco ipsorum nonnisi per 135. Cannas distare.

Adde Ughellum tom. 1. Ital. sacr. pag. 822. et Aleandrum in Explicatione Tabulæ Heliacæ pag. 37. ubi Cannam hinc dictam ait, quod in agrorum aliarumque rerum metationibus arundo fuerit adhibita. Qui civitatem Dei metiebatur Apocalypsis 31. mensuram arundineam habuisse dicitur, et apud Ezechielem 40. Calamus mensuræ nominatur, quo utebantur ad dimensionem ædificiorum :

cujus calami fit mentio apud Auctores de limitibus agrorum, ac decem pedum fuisse dicitur, ut in laudato jam loco Chron. Farfensis.

1. CANNA 3. CANNA © École des chartes.

« 3 canna » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA3

3. CANNA, Mensura Architectonica. Hist. Dalphin. tom. 1. pag. 84. col. 2. in Computo ann. 1347 :

Item dormitorium longitudinis triginta Cannarum, altitudinis vero quinque Cannarum, et latitudinis quatuor cum fenestris et pignonibus decentibus, videlicet primam Cannam in altum grossitudinis quatuor pedum, et supradictam Cannam usque ad pignones grossitudinis trium pedum, etc.

2. CANNA 4. CANNA © École des chartes.

« 4 canna » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091b. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA4

4. CANNA, Kanna, Cantharus, poculum, vas strictius, et oblongius, Germanis et Belgis Kan, et Kanne, Gallis Canne. Gloss. Basilic. : Καννία, οἱ ϰόνδυλοι τῶν ϰαλάμων, ϰαὶ οἱ σωλῆνες ϰαὶ τούτου πάντα τὰ σωληνοειδῆ ἀγγεῖα. Fortunatus in Vita S. Radegundis cap. 19 :

Qua sibi renunciante parata mensa, missorium, cochleares, cultellos, Cannas, potum, et calices, sola subsequente, intromittebatur furtim, quo se nemo perciperet.

Galbertus in Vita Caroli Comitis Flandr. num. 28 :

Comes argenteam Kannam emerat marcis 21. quæ miro opere fabricata, suis spectatoribus potum, quem in se continebat, furabatur.

Et n. 101.

Canna, argenteum vas vinarium

dicitur. Vetus Ceremoniale MS. B. M. Deauratæ :

De offertis altaris et de vino Cane vel lagene, etc.

Canna Argentea, inter Vasa Ecclesiastica recensetur apud Hariulfum lib. 2. Chron. Centul. cap. 10. et lib. 3. cap. 3. et in testamento Ermentrudis illustris matronæ, apud Mabill. Liturg. Gallic. pag. 462. Erat autem Fistula, qua sanguis Christi a communicantibus hauriebatur, uti liquet ex hoc versu :

Hic Domini sanguis nobis sit vita perennis,

exarato in illa Canna Argentea, quam Suppo Abbas Montis S. Michaelis suæ ecclesiæ tradidisse legitur in Annalibus Benedict. tom. 4. pag. 496. ad ann. 1040. et in Neustria Pia pag. 385. B. Rhenanus in Scholiis ad Tertullianum :

Non possum celare studiosos antiquitatis Christianæ, laicos olim Canna solitos haurire Dominicum sanguinem e calice : quod pridem mihi indicavit Paulus Volsius Abbas Hugoniani cœnobii ex libro signorum, qui frequens exstat apud Benedictinos.

Hac ratione post communionem corporis Domini, pretiosum sanguinem etiamnum hauriunt, in Monasterio Sandionysiano Diaconus et Subdiaconus singulis diebus Dominicis et festis. Vide Calamus 1.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Cannata. S. Willelmus lib. 1. Consuetud. Hirsaug. cap. 15 :

Pro signo vasis quod vulgo Cannata dicitur, generali præmisso, hoc adde ut... digitum incurves, adjuncto vini signo.

Scramb. pag. 338. Chron. Mellic. col. 1 :

Dato signo campanellæ per Abbatem, servitor teneat Cannatam cum vino in medio reverenter ambabus manibus.

les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.

Cannatella. Conc. Legion. ann. 1012. can. 25 :

Qui habuerit casam in solare alieno et non habuerit cavallum vel asinam, det semel in anno domino soli decem panes frumenti et mediam Cannatellam vini.

Caneta, seu Canneta, Minor Canna, minus vasculum sacræ Liturgiæ idoneum, quod vulgo Buretæ vocamus. Charta ann. 1344. apud Sammarthanos in Abbatib. Lesatens. n. 27 :

Calicem argenteum cum patena deauratum et etiam amentatum, et Duas Canetas argenteas deauratas, etc.

Alia ann. 1231. apud Catellum in Hist. Occitan. pag.

901 :

Turibulum argenteum, et 2. bacini argentei, et 2. Canetæ argenteæ, etc.

Canetæ de argento usuales, in Inventario Sacristiæ S. Victoris Massil. Canetæ sive vinetariæ argenti, in Instrumento anni 1337. ex Archivis ejusd. S. Victoris. Canetas argenteas et duo candelabra argentea, in Charta anni 1461. apud Baluzium tom. 2. Hist. Arvern. pag. 726.

« 5 canna » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA5

5. CANNA, Canalis, tubus. Ang. Rumpleri Hist. Monasterii Formbac. lib. 3. apud Bern. Pezium tom. 3. Anecd. part. 3. col. 469 :

Nam ad coquinam quam extruxerat, aqua duci non poterat. Deinde non multo transacto tempore, quidam advenit qui figtinas (figlinas) sive fictiles Cannas inducere voluit... quælibet Canna quatuor lateres habuit et nonnihil cæmenti.

« 6 canna » (par les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA6

6. CANNA, Cannabis, Gall. Chanvre. Hist. MS. Monasterii Beccensis :

Recognovit... pertinere ad monachos Beccenses, exceptis linis et Cannis.

« 7 canna » (par P. Carpentier, 1766), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 091c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANNA7

7. CANNA. Charta ann. 1266. ex Reg. S. Ludov. in Chartoph. reg. fol. 14. r°. :

Item quadraginta corveyas aratorum sive Cannarum valent xl. solidos.

Sed legendum prorsus Carucarum. Vide Carruca 3.