« »
 
[]« 1 canon » (par C. du Cange, 1678), dans du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae latinitatis, éd. augm., Niort : L. Favre, 1883‑1887, t. 2, col. 092c. http://ducange.enc.sorbonne.fr/CANON1
1. CANON, Pensitatio. Tria pensitationum genera recenset Asconius in 3. Verrinam, Canonem, oblationem, et indictionem. Ac Canon quidem, seu canonici tituli, sunt solennes et antiquæ præstationes : Indictio, quidquid præter canonem indicitur : Oblatio denique, aurum et argentum, quod Largitionibus inferebatur. De ejusmodi pensitationibus multa habent Cujacius, Jacobus Gothofredus, Henricus Valesius, et alii. Charta Philippi Regis Franc. ann. 1271. in 30. Regesto Chartophylacii Regii ch. 122 :
Sic quod possit subfeudare, et in acapitum dare, retento dicto Templo laudimio, Canone, sive servitio.
Charta anni 1218. ex Archivo S. Victoris Massil. armar. Nemaus. Diœc. n. 1 :
Pro supradictorum annuo Canone seu servitio solam libram piperis dicta Ecclesia dabit.
Charta Guill. Dalmatii Aptensis Episc. ann. 1247. inter Instrum. tom. 1. novæ Gall. Christ. pag. 80. col. 1 :
De novo concedimus et donamus ipsi nobili Bertrando Baybaudo dictum castrum in feudum.... excepto quod censum de dicto castro, sive Canonem, qui erat unius sterlingi, permutamus in unum multonem vivum, qui valeat octo solidos Villelmenses, quem serviat dictus nobilis vir B. Raybaudi annuatim in vigilia B. Martini.
Consuetud. Lemovic. art. 99 :
Præterea emphiteotæ, et alii qui debent census annuos, si non solvant ad diem statutum censum, vel Canonem, vel etiam pensionem, etc.
Vide Acherium tom. 6. Spicil. pag. 194. et Fredericum Schannatum Vindem. Litter. pag. 138. Statuta Lossensia apud Joan. Mantelium Hist. Loss. part. 3. pag. 47 :
Si un locataire renonce à son stuit avant la S. André, il n'est obligé qu'aux Canons arrierez ; mais s'il le fait aprés la S. André, il doit encore ce dernier Canon ;
hoc est, pretium, vel saltem pretii partem locationis annuæ statuto tempore solvendam. Pluries occurrit ibi eadem significatione : sed et practicis nostris Canon emphiteotique etiamnum dicitur vectigal annuum ex fundo emphyteutico solvendum.
P. Carpentier, 1766.
Canon Censualis, Præstatio nomine census. Charta Gaufredi Avenion. episc. ann. 1154. ex Hist. MS. S. Andr. Avenion. fol. 34. r° :
Duos solidos veteris Mergoriensis monetæ, nomine censualis Canonis,..... persolverent.
Vide Chart. [] Capitul. Aschaffenburg. ann. 1193. ap. Guden. in cod. Diplom. vol. 1. pag. 318.
P. Carpentier, 1766.
Canonicus, Qui pensitationi, canon dictæ, obnoxius est. Charta Brunon. abb. ann. 1158. in Chartul. S. Joan. Laudun. ch. 89 :
De cultura vero, quæ est ante curtem, quantum ad indominicatam nostram pertinet, quintam garbam ; quantum vero ad canonem, octavam pro terragio solvent : quæ videlicet octava garba, decedentibus Canonicis, revertetur ad quintam.
1. Canonicum, Idem quod Canon, Pensio annua. Angobardus lib. de Grandine cap. 15 :
Hi habent statutum quantum de frugibus suis donent, et appellant hoc Canonicum. Canonica inlatio,
in l. 40. C. Th. de Episcop. (16, 2.) Κανονιϰὸν, in Nov. Isaacii Comn. Canonica et Consueta dependere, in leg. 2. eod. Cod. de Extraord. sive sord. (11, 16.) Canonica et agraria solvere, in Codice MS. Irminonis Abb. Sangerman. fol. 86. v°. col. 2. Ibidem fol. 128. col. 2 :
Cristingaudus colonus solvit ad hostem aut solidos iv. aut dimidium bovem ; de vino in Canonica modium i. et denar. iv.
]
Canonicarii, Qui canones exigunt. Senator. lib. 6. Ep. 8 :
Canonicarios dirigis, possessores admones, etc.
Adde lib. 11. et 12. et Novell. 30. et 128.
P. Carpentier, 1766.
Canonicursus, Eadem notione, in leg. final. Cod. de Exact. tribut.
les Bénédictins de St. Maur, 1733–1736.
Canonicaria, Officium Canonicarii. Epist. Theodorici Regis Venantio Correctori Lucaniæ, apud Cassiodorum lib. 3. Variar. Epist. 8 :
Unde te præsentibus commonemus affatibus, ut secundum Canonicariæ fidem tempora debeas constituta complere : ne quiquid dispendii assis publicus sustinuerit, de proprio exolvere tu cogaris, a quo nec tantæ jussioni est habita reverentia, nec fides suæ promissionis impleta.