1. CAPISTERIUM. Vetus Glossarium : Capisterium, est vas quoddam, quo frumenta purgantur. Dictum pro Scaphisterium censent Merula et Salmasius. Gloss. Græc. Lat. : Σϰαφιστήριον, Scaphisterium. S. Gregorius lib. 2. Dialog. cap. 2 :

Ad purgandum triticum a vicinis mulieribus præstari sibi Capisterium petiit, etc.

Ubi Zacharias Pap. μαγίδιον vertit. Vita S. Mauri Episc. Cæsenatis n. 13 :

Eodem modo ac si Capisterium ventilare videretur, tremere infeliciter cœpit.

Vide Odonem Cluniac. serm. de S. Benedicto, et Aldhelm. de Laude Virginum cap. 19. Utitur etiam Columella lib. 2. cap. 9.

2. CAPISTERIUM, Granarium, horreum, vel pistrinum. Acta SS. Junii tom. 1. pag. 360. de S. Cono Monacho :

Tandem ejus inspecta prudentia, sacristiæ, promptuarii, Capisterii atque prioris clavibus hinc inde collatis, cunctis cuncta sagaciter disponebat.

f. Capicerii.

3. CAPISTERIUM. Alveolus ligneus, inquit Continuator Bollandi, qui capite gestatur, estque maxime in usu mulieribus lotos pannos a fonte aut fluvio referentibus. Acta SS. Maii. tom. 1. pag. 342. in additionibus ad Vitam S. Antoninim. 31 :

Et cum cecidisset ei vas ligneum (vel Capisterium, ut legit Bzovius) continens pannos (quos lavatura erat) et in duas partes fractum fuisset.

Et tom. 6. ejusdem mensis in Vita S. Columbæ Reatinæ :

Sibilo quoque invaluerat eam a diabolo suffocatam, ossiumque cumulum fuisse sub lecto, ac rejecisse illam hostiarum plenum Capisterium,

hoc est, alveolum seu arculam. Sic autem impia metaphora vocatur ob frequentem Eucharistiæ, quæ Hostia dicitur, sumtionem.

4. CAPISTERIUM, Agrarium, vectigal agro impositum, idem quod Terragium ; sic forte dictum quasi Capitalis census. Charta admortisat. ann. 1407. in Reg. ch. 184. bis :

De quibus villagiis et pertinentiis terragium sive Capisterium potest ascendere per annum ad quindecim sextaria bladi... Item terragium sive Capisterium vinearum.

Vide Capitale 5.